Waterstelsel van Gouda

De donkere sluis in Gouda

Het Waterstelsel van Gouda is uitgeroepen tot het Open Monument van de Maand juni 2014. Op alle zaterdagen in juni is het Waterstelsel de bron van activiteiten in Gouda, met als hoogtepunt het Gouda Waterstad Festival in het weekend van 21/22 juni. Het Open Monument van de Maand wordt gehouden in aanloop naar Open Monumentendag 2014, met als thema ‘Op reis’. 

Gouda heeft een bijzonder en eeuwenoud waternetwerk bestaande uit grachten, gangen en sluizen dat in nagenoeg originele staat door de binnenstad loopt. Het telt allerlei watergangen onder gebouwen door en smalle waterlopen langs huizen en tuinen. Dit watersysteem maakte gebruik van het verschil in hoog en laag water in de Hollandsche IJssel en spoelde zo stelselmatig de grachten en riolering van Gouda schoon. In de Middeleeuwen en daarna was dit een voordeel in de strijd tegen ziekten én bij het brouwen van bier. Bovendien legde het Gouda geen windeieren: Gouda lag op een belangrijke handelsroute in Holland en alle schepen moesten door de Goudse sluizen. Hun gedwongen oponthoud bezorgde de Goudse burgerij veel inkomsten op.

Elke zaterdag in juni wordt het waterstelsel zichtbaar gemaakt in de fotowandeling ‘Water in het Raam’  langs de bestaande en gedempte grachten van de Gouwe, de Raam, de Haven tot aan de Nieuwehaven. Om 13:00 en 14:30 uur demonstreert het Gouds Sluiswachtersgilde de Donkere Sluis, voormalige spuisluis van Gouda. De film ‘Gouda Waterstad, stad van twee rivieren’ draait in De Moriaan aan de Westhaven elk half uur van 11.00 – 17.00 uur. In de Sint-Janskerk is de brochure 'Water in de glazen' verkrijgbaar, waarin vertelt wordt hoe water in de gebrandschilderde glazen is verwerkt.

Op zaterdag 21 juni kan met een kano van 13.00 – 17.00 uur onder huizen en bruggen door gepeddeld worden onder begeleiding van Kanovereniging De Goudse Peddel. Daarnaast wordt in de Oost- en Westhaven tijdens een rondleiding ‘Verhalen achter de voordeur’ (aanmelden galerie De Hollandse Maagd) verteld. Onder het motto ‘Schippers aan de Reis’ tonen schippers in de Museumhaven hoe het maritieme leven van vroeger eruit zag. Daarbij waren bijzondere ambachten, zoals klinken, touwsplitsen en zeilmaken, net zo belangrijk als het alledaagse werk. Er worden verhalen verteld en bezoekers mogen meehelpen met zeilhijsen, een schip naar een andere plek slepen of een anker uitgooien en ophalen. Kinderen kunnen spelen met op afstand bestuurde motor- en zeilscheepjes, of leren roeien en wrikken in een schippersvlet.

www.goudawaterstad.nl
www.monumentenstad.nl