De val van de muur

Al heel veel artikelen gelezen over de val van de muur, vandaag precies 25 jaar geleden. Mijn eigen herinneringen aan de val van de muur zijn vooral verbonden aan het overlijden van mijn eigen vader op 2 november 1989, inderdaad ook 25 jaar geleden. Mijn vader was nog maar 53 jaar, zelf heb ik nu ook die leeftijd. Voor mij zijn die twee gebeurtenissen voor altijd verbonden, je eigen leven verweven met de wereldgeschiedenis. Juist door het onverwachte overlijden van mijn vader, maakte de val van de muur veel indruk. Al die beelden, ook al voorafgaand aan de daadwerkelijke val van muur. En dan in rouw gedompeld vanwege zoiets ingrijpends als het onverwachte overlijden van je eigen vader. Juist voorafgaand aan de val van de muur werd in oktober nog het veertigjarig bestaan van de DDR gevierd. Ik herinner me nog dat mijn vader daarover iets opmerkte over Erich Honecker, de laatste president van de DDR.

De geschiedenis van de muur kwam nog een keer heel dichtbij in mijn leven; zo werd ik geboren op 9 augustus 1961. En in die dagen werd de muur gebouwd. Opnieuw een moment waarbij je eigen leven verweven raakt met de wereldgeschiedenis. Zeker tijdens mijn middelbare schooljaren speelde de muur een grote rol in het geschiedenis onderwijs. Net als trouwens de Russische revolutie, Karl Marx en het communisme achter het ijzeren gordijn. En nu anno 2014, 25 jaar na de val van de muur? Keert het ijzeren gordijn weer terug? En wat zou dat betekenen voor mijn eigen leven? En hoe is het om 25 jaar verder te leven zonder je vader? Een mooi gedicht dat die gevoelens vertolkt is het gedicht van Ida Gerhardt.

DE GESTORVENE

Zeven maal om de aarde gaan,
als het zou moeten op handen en voeten;
zevenmaal om die éne te groeten
die daar lachend te wachten zou staan.
Zeven maal om de aarde gaan.

Zeven maal over de zeeën te gaan,
schraal in de kleren, wat zou het mij deren,
kon uit de dood ik die éne doen keren.
Zeven maal over de zeeën te gaan -
zeven maal, om met zijn tweeën te staan.