Watererfgoed langs de Hankse dijken

Wie over de Buitendijk in Hank fietst kan niet om de geschiedenis van de strijd tegen het water heen. Zo staat er aan de Buitendijk een monumentje ter nagedachtenis aan de Watersnoodramp van 1953. 

Het pompgebouwtje aan de Buitendijk is een gemeentelijk monument

Op de zijdeur is nog te lezen Bleeke Kil

 

Maar vinden we ook de Vierbansche sluis en de Gantelse sluis langs de dijk. Het stoomgemaal dat de bemaling van de Bleekkil regelde staat bij de sluizen, maar de adressering is Buitenkade. Onderdeel van dat stoomgemaal is het pomphuisje annex schuur op Buitendijk 140. Het stenen pompgebouw met zadeldak is gebouwd in 1902. De electromotor van het pand bevindt zich op de TU in Delft zo is te lezen in de beschrijving van die gemeentelijke monument. Behoud van het pand is van belang omdat het een industrieel onderdeel is ten dienste van de waterhuishouding, waarvan de architectruur de functie volgt in zijn eenvoud. 

Het gemaaltje is thans particulier eigendom

Het pompgemaaltje was een van de achttien gemaaltjes die samen met het stoomgemaal de bemaling van het gebied regelde. Bij jachthaven Vissershang staat nog een gemaaltje, maar ook bij het gemaal Oostkil. Juist bij dat pand heeft het oude pompgebouwtje een grote ensemblewaarde.  Het gemaal is goed te zien als je over het C.P. van den Hoek fietspad tussen Hank en Werkendam fietst.

Het pompgemaaltje aan de Oostkil, onder het gemaal Oostkil met in de verte het oude pompgemaaltje

Vandaag fietste ik er langs, maar van het oude gebouwtje is niets meer te zien door de begroeiing. Mogelijk is in de winter nog wel iets zichtbaar van het pand. De ensemblewaarde van gemaal Oostkil en het pompgebouwtje worden beschreven in het onderzoek 'Watergerelateerd cultuurhistorisch erfgoed' van Waterschap Rivierenland uit september 2008. Helaas is ondanks dat onderzoek nog steeds geen sprake van structureel erfgoed beleid bij Waterschap Rivierenland.  

Het oude pompgemaaltje is thans geheel overwoekerd door bomen, mogelijk is het in de winter nog wel zichtbaar