Dat we de vijand niet herkenden?

Hoewel ik het boek 'Slaapwandelaars, hoe Europa in 1914 de oorlog in trok' van Christophe Clarke niet heb gelezen, bleven zondag mijn gedachten haken bij de term slaapwandelaars. 

K.H. Miskotte werd in 1894 door zijn oom ds. Havinga gedoopt in de Hervormde kerk in Andel, zijn naam is met rode inkt geschreven

Zondagochtend haalde onze predikant een preek aan van K.H. Miskotte van 9 mei 1945 in de Nieuwe kerk in Amsterdam. Daar had Miskotte gesproken over 'Gods vijanden vergaan' en zich afgevraagd wat er was gebeurd in de oorlog. "Hoe is dit mogelijk geweest? De oorlog, de jodenvervolging. Dat we de vijand niet herkenden". Juist die Jodenvervolging was systematisch voorbereid door de Duitse bezetter. Zo vond ik in de archieven van de polder van Uitwijk een brief terug van 17 oktober 1940. Toen deden zij al een opgave van hun Joodse personeel aan de provincie Brabant. Toen nog argeloos, al slaapwandelend? Of was er bij het schrijven van dat briefje al enig besef wat het lot van de Joodse bevolking zou zijn in de jaren die volgden? Vandaag herdenken we de doden van de oorlog. In Werkendam denken we dan aan de Joodse familie De Vries, de omgekomen Merwedegijzelaars, de Biesboschcrossers Arie van Driel en Cees van de Sande. 

Brief van de polder te Uitwijk aan GS van Brabant over personeel van Joodschen bloed

Toch gaan mijn gedachten vandaag niet alleen naar de dodenherdenking, maar ook naar de samenwerking van het CDA in Brabant met Forum van Democratie. Een partij die mensen uitsluit, een partij waar jongeren actief zijn of zijn geweest die flirten met het nazisme. Met een partijleider die stelt dat het CDA onderdeel uitmaakt voor cultuurmarxistische linkse mainstream die uit is op de vernietiging van Nederland. Persoonlijk ben ik teleurgesteld in deze keuze en vraag me af hoe het zover heeft kunnen komen? Gaan we al slaapwandelend in zee met Forum? Om later te moeten beseffen dat we de vijand niet herkenden?