Een nieuwe dijkgraaf èn een nieuw bestuur

Een bijzondere dag vandaag. Vanmorgen werd het nieuwe bestuur van Waterschap Rivierenland geïnstalleerd. Altijd een bijzonder moment om de eed af te mogen leggen en straks namens 8.000 kiezers de belangen van onze inwoners bij Waterschap Rivierenland te behartigen. 

Het nieuwe bestuur van Waterschap Rivierenland

Na onze eigen installatie volgde ook de installatie van onze nieuwe dijkgraaf Co Verdaas. Een dijkgraaf die woont in de uiterwaard van Beuningen. Na zijn installatie sprak hij ons toe over rolopvatting van het waterschap, de opgaves voor het waterschap en vertrouwen in het openbaar bestuur. Een kwetsbaar openbaar bestuur ook, waar integriteit, openheid, reflexie en dialoog permanent aandacht vragen. Verdaas groeide op in Brabant bij het riviertje de Mark. Met zijn benoeming tot dijkgraaf ging een 'diepgeworteld' verlangen in vervulling. Een mooie afsluiting van een bijzondere ochtend in Tiel. 

Dijkgraaf Co Verdaas zet zijn handtekening onder de acte onder toeziend oog van de commissaris van de Koning John Berends

Mijn vijfde dijkgraaf bij Waterschap Rivierenland

Tijdens de AB vergadering van Waterschap Rivierenland van 21 juni werd bekendgemaakt dat Tanja Cuppen wordt voorgedragen als nieuwe dijkgraaf. Voor het eerst in de historie va 750 jaar Waterschap Rivierenland wordt een vrouw dijkgraaf.

Tanja Cuppen en waarnemend dijkgraaf Goos den Hartog

Voor mij wordt Tanja de vijfde dijkgraaf die ik heb gekend. Eerder hadden we in Werkendam natuurlij kook nog dijkgraaf Den Dekker, maar die heb ik niet persoonlijk gekend. De eerste dijkgraaf die ik wel persoonlijk kende was Bastiaan Snoek. Daar maakte ik kennis mee tijdens mijn werk voor het Nieuwsblad. Toen hield Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch nog persgesprekken en in een van die gesprekken vertelde Bastiaan Snoek over een rapport waarin werd voorspelt dat het vanwege de klimaatveranderingen vaker zou gaan regenen. Maar later als AB lid had ik ook regelmatig contact met Bastiaan, ook omdat hij actief was op vele fronten zoals bij de Molenstichting en de ANV. 

Bastiaan Snoek bij zijn afscheid als dijkgraaf

Mijn tweede dijkgraaf was Gerrit Kok, hij heeft mij nog beëdigd als burgerlid in januari 2009. Na de eerste algemene verkiezingen voor de waterschappen in 2008 was ik niet gekozen tot AB lid, maar mocht wel als burgerlid aan de slag. Gerrit Kok was een beminnelijk mens en van wat ik me herinner was zijn gezag onomstreden. Als afscheidscadeau kreeg een gemaal bij Kinderdijk zijn naam, de onthulling vond plaats op een ijskoude dag. Ik ben ook nog bij zijn uitvaart geweest, daar werd het lied gezongen van John Denver 'Take me home, courntry roads'.  Prachtig!

.

Dijkgraaf Gerrit Kok bij zijn gemaal

Na Gerrit Kok werd Roelof Bleker dijkgraaf, hij heeft mij beëdigd voor mijn eerste termijn als AB lid, dat was in 2015. Verder heb ik niet heel veel persoonlijke herinneringen aan hem. Mijn vierde dijkgraaf was Co Verdaas. Iemand die echt oog had voor de positie van de AB leden bij Waterschap Rivierenland. ,,Iedereen moet na vier jaar het gevoel hebben dat zij ertoe deed in het bestuur", zo liet hij meermalen weten. In de jaren dat Co onze dijkgraaf was, mocht ik meerdere keren evaluatiegesprekken voeren over zijn werk als dijkgraaf. Gesprekken waar ik warme herinneringen aan heb.We zagen Co dan ook met pijn in het hart vertrekken.

Roelof Bleker nog samen met heemraad Henk Driessen

En dan nu mijn vijfde dijkgraaf, Tanja Cuppen. Zij is nu voorgedragen voor de benoeming door de minister, ze zal daarna in september aan de slag gaan als dijkgraaf. Ik kijk nu al uit naar samenwerking met mijn vijfde dijkgraaf.

.

Co Verdaas begint als dijkgraaf

p.s. de waarnemend dijkgraven Mathieu Gremmen en Goos den Hartog heb ik niet meegerekend!

Hoe onze dijkgraaf verbazing in Amerika zag

Waar was onze dijkgraaf Co Verdaas eigenlijk tijdens het hoge water van 1995? Hij liet me weten dat hij niet in het land was, maar in Verenigde Staten voor half werk en half vakantie. 

Co Verdaas bij zijn installatie als dijkgraaf

"Ik zat in de laatste fase van mijn proefschrift, zo weet ik nog. Wat me nog zeer goed bijstaat is hoezeer het in de VS indruk maakte: de Nederlanders die zo goed waren met water en deels onder zeeniveau woonden werden bedreigd. Het was daar groot nieuws. Dat is me vooral bijgebleven, hoe bijzonder de Amerikanen ons landje vonden en vinden als het aankomt op wonen in een delta. Uiteraard was ik, als inwoner van Nijmegen, ook zeer betrokken, maar het raakte me niet persoonlijk. Ik hoefde niet te evacueren. Vakinhoudelijk was het boeiend. Vooral hoe daarna met noodwetgeving snel actie werd ondernomen! Het illustreerde wat ik bij mijn studie had geleerd: een (bijna) ramp is behulpzaam bij het treffen van de benodigde maatregelen"

Rechts Kees Vonk die vertelt over operatie Raincoat

Het behulpzaam zijn van een bijna ramp voor een snelle aanpak van de dijken, is ook benoemd door onze secretaris-directeur Kees Vonk bij zijn ervaringen over de hoogwaterperiode in 1995. Hij was in 1995 operationeel hoofd van operatie Raincoat. Dat is geen grapje, maar een serieuze poging om de dijk van het Kanaal met plastic te bekleden zodat deze beter bestand was tegen het water. De dijk hield stand, we zullen dus nooit weten of operatie Raincoat geholpen zou hebben. 

Gebiedsontwikkeling verbindt dijkgraaf Vierling met dijkgraaf Verdaas

De bijbelse beeldspraak van dijkgraaf Andries Vierlingh, auteur van het 'Tractaet van Dijckagie' dat God de aarde schiep en de Nederlanders Nederland past mooi bij de titel van de oratie van bijzonder hoogleraar gebiedsontwikkeling en dijkgraaf Co Verdaas. 

Het boek van dijkgraaf Andries Vierlingh

Hij gaf zijn oratie als titel mee 'de paradox van het paradijs', waarmee hij ook teruggrijpt naar een bijbelse beeldspraak. Maar eigenlijk vertellen beide dijkgraven ook nog hetzelfde verhaal. Namelijk dat Nederland nooit af is. Verdaas: "Ik vind het een fascinerende en tevens hoopvolle gedachte dat we ons land letterlijk zelf gemaakt hebben. Het geeft vertrouwen voor de toekomst. We maken ons land al eeuwen samen, het is nooit af geweest, er dienen zich steeds nieuwe opgaven aan. Dit vertalen in een handelingsperspectief is integraal onderdeel van onze cultuur, zozeer zelfs dat het soms lijkt alsof we het zelf niet meer zien hoe ongelooflijk goed we hierin zijn, zeker in internationaal perspectief" 

Zullen we ons land ooit prijs moeten geven aan de zee?

Of gaat het toch ooit mis en moeten we toegeven aan de uitspraak van ingenieur Johan van Veen? "Eens komt de tijd dat we dit land met een zucht van verlichting weer prijs zullen geven aan de zee". 

Gebiedsontwikkeling in de Biesbosch

Overigens bedankte de dijkgraaf in zijn oratie het Algemeen Bestuur van Waterschap Rivierenland voor het vertrouwen en de overtuiging dat zijn functie als deeltijdhoogleraar een meerwaarde betekent voor het waterschap. Om de doelen van het waterschap te realiseren is samenwerking nodig met een gevarieerd palet aan partners. Tevens kennen de activiteiten van het waterschap een sterke ruimtelijke component. Het lijkt soms wel op gebiedsontwikkeling. Zelfs dat wist de 16e eeuwse dijkgraaf Andries Vierlingh al met zijn uitspraak dat God de aarde schiep, maar Nederlanders Nederland.

Nederland is nooit af, op de foto de ontpoldering van de Noordwaard

Waar blijft het collectieve geheugen van Waterschap Rivierenland?

Het waren twee bijzondere dagen deze week bij Waterschap Rivierenland. In al die 750 jaar geschiedenis is het waterschap altijd gedragen door mensen. Maandag namen we op Slot Loevestein afscheid van negentien leden van het Algemeen Bestuur. Vandaag werden de nieuwe leden van het bestuur benoemd. 

Het nieuwe bestuur van Waterschap Rivierenland

Met zoveel vertrekkende leden van het Algemeen Bestuur verdwijnt ook een deel van het collectieve geheugen. Denk alleen al aan bestuurder Jan Bikker, die maar liefst 51 jaar aan kennis verzamelde in al die jaren dat hij bestuurder was. Welke sloten in de Alblasserwaard zou hij niet kennen? Ook Mathieu Gremmen nam 31 jaar kennis en ervaring mee naar huis, al blijft hij nu nog even aan als heemraad. Maandag had dijkgraaf Co Verdaas voor alle vertrekkende bestuurders een persoonlijk afscheidswoord. Over onze fractiegenoot Gerard van den Anker, die politiek echt leuk vindt. Die de onderste steen boven wil halen (fietsenstalling!). Gerard zelf riep het bestuur op om vooral zuinig te zijn op de dijkgraaf, maar ook op het waterschap. De dijkgraaf sprak over Arie van den Herik en zijn humor. Terwijl Arie zelf zijn liefde voor het gebied benoemde. Èn het baggermuseum! Voor alle scheidende bestuurders was er een glas met het wapen van ons waterschap en de naam van de bestuurder. 

Een glas als cadeau bij het afscheid van Arie en Gerard

Woensdag werden de nieuwe bestuurders beëdigd, ook een bijzonder moment. Hoe zal het ons bestuur vergaan met negentien nieuwe bestuurders. Van de elf bestuurders die wel bleven, is Goos den Hartog nu het langstzittende lid. Hij is sinds eind 2012 onafgebroken bestuurder, in september 2013 werd hij benoemd tot heemraad, ook in middels al bijna tien jaar. Het nieuwe bestuur bestaat nu uit elf vrouwen, een van hen is nog niet beëdigd. Ook de gemiddelde leeftijd lijkt flink gedaald, al heb ik daar nog geen exacte cijfers van. 

Naast het terras van het waterschapskantoor zit een broedende zwaan

Negende nieuwkomer in bestuur Waterschap Rivierenland

Tijdens de laatste AB (Algemeen Bestuur) vergadering van 7 oktober namen we opnieuw afscheid van een lid van ons bestuur. deze keer van Roelof van Loenen Martinet van fractie Natuurterreinen, hij was AB lid sinds 2015. Hij wordt opgevolgd door Maarten Mortier, die vrijdag werd benoemd tot AB lid. 

 

Dijkgraaf Co Verdaas benoemt Maarten Mortier tot AB lid tijdens de vergadering in Tiel

Roelof verdwijnt niet helemaal uit beeld, hij blijft burgerlid. Reden voor de wisseling van de wacht is dat Maarten na de verkiezingen van maart 2023 terugkeert als AB lid voor Natuurterreinen en dat Roelof dan echt afscheid neemt. Roelof is al het negende lid van het Algemeen Bestuur dat in maart 2019 werd geïnstalleerd dat afscheid neemt. Een hoog aantal, bijna een derde dat tussentijds is vervangen. 

Vrijdag 7 oktober werd een nieuwe foto gemaakt van het college met Mark Laeven en Esther Groenenberg

Eerder namen we afscheid van Michiel Alexander de Raaf en Hennie Roorda van Water Natuurlijk, Teus Stam van de ChristenUnie, Wilma de Fokker van Ongebouwd, Henri Peren van PvdA, Jan Opschoor van 50 plus, Henk Driessen van het CDA en Frank Harbers van bedrijven. Ze werden vervangen door Els Schlosser, Carel Nobbe, Harrie Drost, Bert de Haan, Henk Diependaal, Anton van Straaten, Arie van den Herik en Cees Stam. Gaan we hiermee de verkiezingen in maart 2023 halen? En wie blijft na de verkiezingen nog over? Als veel mensen afscheid nemen, gaat veel kennis verloren en dat is jammer. Van de mensen die eerder afscheid namen was Hennie Roorda het langst actief, zij werd in 2008 voor het eerst gekozen als waterschapsbestuurder en was daarna meer dan tien jaar heemraad. 

Henk Driessen kandidaat heemraad bij Rivierenland

CDA’er Henk Driessen is beoogd heemraad voor Waterschap Rivierenland. Driessen was medevormgever van het nieuwe college en het breed gedragen bestuursakkoord ‘Door water verbonden’. In de AB vergadering van 24 mei wordt het Algemeen Bestuur gevraagd in te stemmen met het bestuursakkoord en de kandidaat heemraden te benoemen.

 

Henk Driessen bij zijn verkiezing tot lijsttrekker van CDA Waterschap Rivierenland

Na de verkiezingen op 21 maart is Harm-Jan van Schaik, burgemeester van Harderwijk, op voorstel van de CDA-fractie benoemd tot informateur. Van Schaik is aan de slag gegaan om te onderzoeken of een bestuursakkoord op hoofdlijnen voor de komende vier jaar mogelijk was. Op 18 april heeft de informateur zijn verkenning afgerond met de conclusie dat een breed gedragen bestuursakkoord op hoofdlijnen haalbaar is. In een werkatelier op 26 april hebben leden van het Algemeen Bestuur samen met Van Schaik (inmiddels formateur) dit akkoord verder uitgewerkt.

De fractie van het CDA in Waterschap Rivierenland

Het concept bestuursakkoord is 10 mei besproken door de fractievoorzitters van de partijen. Hieruit is gebleken dat het bestuursakkoord op brede steun kan rekenen van het Algemeen Bestuur. Daarna is besloten te komen tot een college met vijf heemraden. Naast Henk Driessen als kandidaat heemraad (watersysteem – muskusratten) zijn dat Hennie Roorda (Water Natuurlijk – waterveiligheid), Henk van ’t Pad (PvdA – waterketen), Goos den Hartog (SGP/ChristenUnie – middelen en wegen) en Mathieu Gremmen (Ongebouwd – watersysteem, tevens eerste loco-dijkgraaf). Co Verdaas is dijkgraaf bij Waterschap Rivierenland.

Felicitaties voor een 90-jarige

Vandaag werd het negentig jarig bestaan van de Noord-Brabantse Waterschapsbond gevierd met een netwerkbijeenkomst in Drimmelen. In de middag gaf hoogleraar Martijn van der Steen van de Erasmus Universiteit toelichting op een eerste aanzet van de toekomstverkenning van de Brabantse waterschappen. Zijn betoog was mijns inziens niet echt boeiend, de aansluitende paneldiscussie was dat wel. 

Roger van de Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen

Rogier van de Sande (voorzitter van de Unie van Waterschappen) vroeg zich af wat de waarde van water is. Als door klimaatverandering de droogte verder toeneemt, dan treedt waterschaarste op. Dat drijft de prijs van water op, maar wie kan dan nog aanspraak maken op dat water? Bedrijven? Of toch de overheid? Of de samenleving? Want van wie is het water eigenlijk? Henk Driessen, onze heemraad die dijkgraaf Co Verdaas verving, noemde als voorbeeld het besproeien van boomgaarden bij extreme hitte. Moet het waterschap dat blijven faciliteren, is dat een recht of een gunst? En als we gewassen telen in droge gebieden die besproeid moeten worden, kunnen we dan niet beter een andere teelt kiezen die minder water vraagt? Boeiende discussie.

Waterschapsbestuurders van Waterschap Rivierenland

Wat bij mij echter het meest bleef hangen na de toekomstverkenning en paneldiscussie was de samenstelling van het panel. Zes heren achter een tafel in een jaar dat we 100 jaar vrouwenkiesrecht vieren? Als we dan echt nadenken over de toekomst wil ik dat bij het 100 jarig bestaan van de Noord-Brabantse Waterschapsbond zes vrouwen achter die tafel staan. Als Waterlelie is nog werk nog lang niet af!

Penning van Unie van Waterschappen voor Jan Bikker en Mathieu Gremmen

Op het waterschapskantoor in Tiel werd vrijdag afscheid genomen van de waterschapsbestuurders Jan Bikker en Mathieu Gremmen. Samen waren ze maar liefst 51 en 31 jaar bestuurder bij Waterschap Rivierenland en hun voorgangers. Beiden kregen voor 'een leven in het teken van water' een speciale penning van de Unie van Waterschappen uitgereikt.

Jan Bikker en Mathieu Gremmen tijdens het afscheid

Jan Bikker noemde vooral de jaren van 1971 tot 2005 tropenjaren, de jaren ook dat hij hoogheemraad was in de Alblasserwaard. Uiteraard noemde hij het jaar 1995 toen door de hoge waterstanden evacuaties plaatsvonden in het Rivierengebied, zoals Gorinchem-Oost en Boven Hardinxveld. Hoeveel dijkgraven Jan heeft versleten in die jaren? Sander van Harten, Anne Wind, Gerrit Kok, Roelof Bleker en huidig dijkgraaf Co Verdaas. En in tussenliggende periodes was Mathieu Gremmen waarnemend dijkgraaf. Misschien ben ik nog wel een enkele dijkgraaf vergeten. Maar bijzonder waren de verdiensten van Jan zeker, hij had gevoel voor de tijdgeest, zo sprak secretaris-directeur Kees Vonk bij het afscheid. 

Ook voor Mathieu Gremmen waren er lovende woorden, zo werd nooit tevergeefs een beroep op hem gedaan. Als waarnemend dijkgraaf had hij dagelijks contact met secretaris directeur Kees Vonk, hij belde steevast iedere morgen om half negen. Mathieu zelf noemde zijn afscheid zowel zwaar als licht en maakte de vergelijking met de regenboog, als zowel de zon schijnt en de regen valt. Beiden kregen van de dijkgraaf de bijzondere penning van de Unie uitgereikt, Mathieu droeg deze op aan zijn vrouw Jose. 

Overigens is die bijzonder penning van de Unie van Waterschappen een goed bewaard geheim, op de website van de Unie is nergens informatie terug te vinden, ook niet hoe je deze aan kunt vragen. Toch wordt hij met enige regelmaat uitgereikt zoals bijvoorbeeld enkele jaren terug aan Erik Jongmans, langere tijd secretaris-directeur bij Waterschap Rivierenland.

.

Het Waterschap doet niets meer alleen

Waterschappen mogen dan al eeuwenoud zijn, ze ontkomen niet aan de veranderingen in de samenleving. In de hedendaagse netwerksamenleving doet het waterschap dan ook niets meer alleen. Dat hield secretaris-directeur ons voor tijdens de bijeenkomst over professionalisering van ons bestuur. En we zijn niet het enige waterschap dat daarmee worstelt. Zo voert Zuiderzeeland gesprekken, waar ook onze toekomstige dijkgraaf Co Verdaas zijn visie mocht geven over veranderingen in onze samenleving.

In een netwerksamenleving doet het waterschap niets meer alleen

Mede door die netwerksamenleving verandert de rol van het bestuur, het wordt namelijk steeds moeilijker om zo als bestuur te sturen als daarover met andere partijen en/of overheden vergaande afspraken worden gemaakt. Wie draait aan welke knoppen en wie gaat waar over? En hoe houden we als AB zicht op al die samenwerkingsovereenkomsten en hoe controleren we of de afspraken en verplichtingen die het dagelijks bestuur aangaat stroken met ons eigen beleid? En of al die afspraken financiële consequenties hebben en we daar voldoende op kunnen sturen? Wat als een heemraad een intentieovereenkomst tekent dat het waterschap meebetaalt aan een project en het AB vindt dat toch geen goed plan? Tijdens de bijeenkomst over professionalisering van het AB is bijvoorbeeld ook gesproken over de mandatering en hoe we zicht houden op al die gedelegeerde besluiten aan het dagelijks bestuur. Het AB wil dan ook regelmatig geïnformeerd worden over bestuursovereenkomsten, convenanten, het aankopen of verkopen van onroerend goed boven de 500.000 euro, het toepassen van bestuursdwang en de afhandeling van bezwaren en klachten. 

Watersnoden door de eeuwen heen

De noodzaak om zicht te houden op alle samenwerkingsovereenkomsten (publieksrechtelijke overeenkomsten) bleek overduidelijk tijdens de commissie Middelen. Daar werden de resultaten besproken van het onderzoek naar al die publiekrechtelijke overeenkomsten bij Waterschap Rivierenland'. En daaruit bleek tot ontsteltenis van het AB dat deze voorheen niet in een centraal register zijn opgenomen. Zo werden in de periode 2005 tot mei 2018 in totaal 201 overeenkomsten afgesloten. Veel voorkomende soorten zijn: samenwerkings- en bestuursovereenkomsten, intentieverklaringen en convenanten. Omdat deze niet in een centraal register zijn opgenomen, is niet duidelijk hoe wordt gemonitord of alle afspraken wel worden nageleefd. Laat staan dat het AB zicht heeft op al die overeenkomsten. Reden voor een stevig pleidooi om het AB hier in de toekomst wel nadrukkelijker over te informeren, in elk geval minimaal eenmaal per jaar. Om zo onze controlerende taak als bestuur ook in een netwerksamenleving beter uit te kunnen oefenen. Het Waterschap doet immers niets meer alleen! 

Van tuintegeltax naar het kleinste deltaplan

Je tuin vergroenen is eigenlijk het kleinste deltaplan dat je zelf kunt ontwerpen. En hoe kun je mensen verleiden om dat te doen? Met de stok door ze tuintegeltax op te leggen of met een wortel door een tuincoach aan te stellen? En met misschien nog een vleugje preek, door ze voor te houden dat een groene tuin minder hittestress oplevert en meer natuur. 

Hoe groen is jouw tuin?

In het voorbije jaar mocht ik mij opnieuw inzetten voor Grip op Water. Een burgerplatform dat vooral mensen zelf wil nadenken over wat ze zelf kunnen doen in hun eigen leefomgeving. Vergroening van tegeltuinen is daar een mooi voorbeeld van. Wat als iedereen in Altena zijn tuin voor de helft zou vergroenen; dus minimaal 50 procent van het tuinoppervlakte is groen. Hoeveel extra waterberging zou ons dat opleveren? Hoewel Grip op Water een zelfstandig platform is, wordt zij wel ondersteund door gemeente en waterschap. Met mijn inzet voor het platform draag ik graag bij aan het waterbewustzijn van onze inwoners. 

In maart bracht de commissaris van Koning, Clemens Cornielje een bezoek aan het Waterschap

In 2018 waren de vergaderingen in Tiel weer gevuld met een veelheid aan onderwerpen, zoals met het rapport over de volksvertegenwoordigende rol van een AB lid van het waterschap, de steeds intensievere samenwerking tussen de decentrale overheden en de gevolgen daarvan voor ons mandaat als volksvertegenwoordiger. Maar ook de schuldenpositie en de lastenstijgingen kwamen uitgebreid aan bod. De schuldenpositie baart nog altijd zorgen, evenals de lastenstijgingen die in 2019 hoger zijn dan eerder afgesproken in het coalitie-akkoord. Rond de financiën was er nog de discussie over het nieuwe belastingstelsel, deze is vooralsnog even geparkeerd en wordt na de Waterschapsverkiezingen weer opgepakt door de Unie van Waterschappen.

Het nieuwe belastingstelsel bleek uitermate complex, voorlopig is invoering opgeschort tot er nieuwe voorstellen liggen.

Ook de energietransitie heeft onze volle aandacht; tijdens de commissie Waterveiligheid heb ik aandacht gevraagd wat de mogelijkheden zijn om überhaupt windmolens of zonnepanelen op dijklichamen te mogen bouwen. Volgens onze keur mag dat namelijk niet. Het plan voor de bouw van windmolen(s) langs de Bergsche Maas staat nog steeds in de ijskast. de eerste paal voor de energiefabriek in Sleeuwijk moet in 2019 de grond in. Ook wordt dan de decentralisatie van de rioolwaterzuiveringen in Altena afgerond. Op de vrijkomende locatie in Wijk en Aalburg wordt een zonnepark aangelegd, ook bij de nieuwe, centrale RWZI in Sleeuwijk wordt een zonnepark aangelegd.  In Gorinchem werd begin 2018 een zonnepark geopend op de RWZI. De innovatieve vislift in Almkerk draait eveneens op zonne-energie. Ook blijft het waterschap onderzoek doen naar de mogelijkheden van TEA (thermische energie uit afvalwater) en TEO (thermische energid uit oppervlakte water). 

De RWZI in Wijk en Aalburg wordt heringericht met onder andere een zonneparkje

Verder wordt nog altijd gewerkt aan waterberging, zo wordt in 2019 verder gewerkt aan de aanleg van het Natura2000 gebied in het Andelsch Broek. En rond de A27 wordt met POP subisidie gewerkt aan de aanleg van extra waterberging. En dan was daar nog de vervuiling door thermisch gereinigde grond elders in Nederland; grond die ook werd toegepast in de Noordwaard. Alle reden om vragen te stellen!

En dan nog het vertrek van onze dijkgraaf Roelof Bleker, hij koos voor een baan in bij de Hoge School voor Kunsten in Utrecht. Inmiddels is Co Verdaas voorgedragen tot opvolger, hij komt echter pas per 1 april. 

Kortom, terugkijkend op 2018 was het weer een enerverend jaar. Een jaar ook waarin we veel van ons verkiezingsprogramma 2015-2019 hebben kunnen realiseren. 

Adieu Wilma, we zullen je missen

Alles was anders tijdens de AB vergadering deze vrijdag. We vergaderden niet zoals gebruikelijk in ons waterschapskantoor, maar bij de buren; het Van der Valk Hotel. Dit vanwege de corona voorschriften en het 1,5 meter afstand houden. Onze reguliere vergaderzaal bleek daarvoor toch te klein.

Wilma was via een online verbinding present bij haar afscheid als AB lid

Maar tijdens de AB vergadering namen we ook afscheid van Wilma Mulder-Fokker van de fractie Ongebouwd. Wilma was waterschapsbestuurder sinds maart 2015. In zijn afscheidswoord zei dijkgraaf Co Verdaas dat Wilma vooral een bestuurders was dit voor praktisch en functioneel wilde besturen. Ze had in de vergaderingen steeds een nuchtere inbreng. Jan Bikker sprak Wilma eveneens toe. Hij betreurde haar afscheid en noemde haar bestuursperiode van vijf jaar vrij kort. Ook hij gebruikte de woorden nuchter, zakelijk en functioneel om haar bestuursstijl te typeren. Wilma kon zelf niet bij haar afscheid aanwezig zijn, maar was via een online verbinding verbonden met Tiel. Zelf adviseerde ze het AB in haar afscheidswoord om voor soberheid en doelmatigheid te betrachten. Met het afscheid van Wilma zakt het aantal vrouwen in het bestuur van zes naar vijf en dat is jammer. Juist als jonge vrouw had ze een geheel eigen inbreng die we nu moeten missen. Wilma wordt opgevolgd door Bert den Haan uit Kerk-Avezaath.  

Huis van Thorbecke bij het grof vuil?

Nederland heeft één overheid nodig! Als je bestuurder bent bij een van de vier huidige overheidslagen, dan schrik je wel even van zo'n rapport. Want is dit het uitvloeisel van wat ooit begon als Inter Bestuurlijk Programma, waarbij de vraag centraal stond of je als een overheid samen meer kunt bereiken, dan elk apart. 

Een van de weinige plaatjes (uit 2011) die ik vond van het Huis van Thorbecke, inclusief het waterschap

In een eerdere blog heb ik al eens geschreven over dat programma. Samenwerken is nodig, we kunnen niet zonder. Maar hoe zit het met de democratische controle en hoe geven we burgerparticipatie vorm in zo'n traject van samenwerkende overheden. En wie betaalt de rekening?  Een van de voorbeelden die is onderzocht in het rapport 'Nederland heeft een overheid nodig' is het realiseren van de energie- en warmte transitie, dit wordt vormgegeven door het samenstellen van de RES (regionale energie transistie). 

Opening van zonnepark in Gorinchem

Nederland is ingedeeld in 30 RES gebieden, in het rapport wordt terecht geconstateerd dat de gebieden niet echt logisch zijn ingedeeld. Dat ervaren wij als waterschap zelf des te meer, in ons gebied moeten zes RES'sen worden vastgesteld. Hoe kunnen wij daar ooit als volksvertegenwoordigers democratische controle ophouden? In het rapport wordt dit eveneens geconstateerd. De democratische legitimiteit van het overheidshandelen verzandt in de complexiteit van de uitvoering.  Onze dijkgraaf Co Verdaas is een van de leden van de studiegroep Interbestuurlijke en Financiële verhoudingen. Hij gaf commentaar op het rapport, maar over de democratische legitimiteit las ik niets terug in zijn reactie.