hanviskie

Hanviskie schrijft op haar blog regelmatig over water en het waterschap. Als bestuurslid van Waterschap Rivierenland schrijft ze vooral over het werkgebied van Rivierenland, met speciale aandacht voor de ontpoldering van de Noordwaard in Werkendam. De blog is soms informerend, soms opinierend, vaak kritisch of prikkelend. Om zo waterschappers en burgers scherp te houden! En mijn kiezers op de hoogte te houden van mijn werk als volksvertegenwoordiger.

Wednesday, February 28, 2018

Altena Regatta kiest het ruime sop

Sloeproeien op de Afgedamde Maas


Overal in Altena is water en sloeproeien doe je het jaar rond. De Altena Regatta beoogt verbinding tussen de 21 dorpen. De sport gaat om samen zijn, gezondheid en natuurbeleving. Woudrichem is erbij! Sleeuwijk wil mee! Aalburg haakt aan! Gaan Hank, Genderen, Almkerk, Babyloniënbroek, Andel ook deel uitmaken van deze happening? Samen (St. Ayles Skiffs) bouwen, organiseren, trainen en strijden op het water in Altena. Dit plan vindt ondersteuning van de drie gemeenten, provincie en sponsoren. In het buitenland heeft dit project zich al bewezen en wij bespreken met u graag de kansen van dit voor Nederland unieke evenement! 

Wij nodigen daarom iedere inwoner, ondernemer, vereniging, individueel, of met anderen samen, uit voor een presentatie van de Altena Regatta op 8 maart om 20.00 uur in multifunctioneel centrum De Werf, Raadhuisplein 1, Woudrichem. Kom de St Ayles Skiff bewonderen, kennismaken, ideeën uitwisselen en opdoen over jouw eventuele bijdrage, teams ter plekke formeren. Ook de gemeente zal vertegenwoordigd zijn, zodat wij van elkaar kunnen leren.



Tuesday, February 27, 2018

Handboek dijkbewaking


Het handboek werd uitgereikt tijdens de AB vergadering

Tijdens onze laatste AB vergadering van vrijdag 23 februari ontvingen we het nieuwe 'Handboek dijkbewaking'. Het leeuwendeel van de kennis uit het handboek komt uit de boezem van Waterschap Rivierenland, als dijkenwaterschap is binnen de organisatie heel veel kennis over dijkbewaking. Het boek werd samengesteld door ons waterschap en STOWA. Dijkwachten hebben het boekje op zak als ze patrouille lopen. Aan de hand van de foto's kunnen zij zien wat er mogelijk mis is. Zo lezen we over Craquelé; scheuren, kloven of spleten. Deze kunnen in het maaiveld, maar ook in bijvoorbeeld het asfalt te zien.  Het boekje vindt inmiddels grif aftrek bij andere waterschappen. 

Vandaag werd ook het evaluatierapport van de grote crisisoefening 'Deining & Doorbraak' gepubliceerd. 

https://www.waterschaprivierenland.nl/nieuws/2018/02/geslaagde-crisisoefening-rivierdijken-schat-aan-inzicht.html

Monday, February 26, 2018

De beeldtaal van Ton Koops


Het beeld Fokzeilen van Ton Koops in de Beatrixhaven te Werkendam

De plaatsing van het kunstwerk 'Fokzeilen' had nog heel wat voeten in de aarde

Ton Koops exposeert van 10 maart tot en met 14 april in galerie Mikst Media. De opening is zaterdag 10 maart om 15.30 uur. Ton Koops (1944, Waddinxveen). verhuisde, na bijna 30 jaar wonen en werken in het Land van Heusden en Altena, in 2000 naar het West Zeeuws Vlaamse vestingstadje IJzendijke. De wijdsheid en het licht van de uitgestrekte polders met die verrassend lage horizon inspireren hem nog iedere dag.

Zijn recente beelden lijken op het eerste gezicht eenvoudig, maar zijn uitermate fascinerend door de minimale vormgeving die steeds weer in staat is de essentie van zijn werk zichtbaar te maken. In ongecompliceerde beeldtaal wordt het ‘verhaal’ verteld. Het is een manier van werken die van de maker zowel het uiterste aan precisie en techniek, als aan passie vraagt. Zijn zogenoemde ‘zwerfvormen’, gebaseerd op de geometrie, worden daartoe tot driedimensionale vormen gevouwen. Niets is overbodig. Het is een spel tussen vlakken, lijnen en (bijna)herhalingen.

Ontmoeting uit de serie cirkels


De beschouwer zelf wordt uitgenodigd tot herplaatsing en/of wederom formeren van het kunstwerk, zodat er een nieuw concept ontstaat. Verrassend hierbij blijft dat Koops zijn stalen objecten, tégen de wet van dit materiaal in, keer op keer tot een warme uitstraling weet te creëren.

Ton Koops exposeerde op diverse plaatsen in binnen-en buitenland. Zijn werk wordt door zowel particulieren, als overheden en bedrijven aangekocht. Veel opdrachten werden uitgevoerd voor de openbare ruimte zoals in Woudrichem en omstreken. Bekend in deze regio is zijn beeldenroute.

Galerie Mikst Media van Johanna van Roode is gevestigd Kerkstraat 50 te Woudrichem. De openingstijden zijn vrijdag en zaterdag van 13.30-17.00 uur en op afspraak.
De volgende exposant is Mieke Klaase, zij toont van 28 april tot en met 2 juni schilderijen,



Sunday, February 25, 2018

Het einde van het rijke Roomse leven in Dussen


De kerk was een ontwerp van Gerard Holt en is een mooi voorbeeld van het Nieuwe Bouwen na de Tweede Wereldoorlog



De Maria Geboorte kerk in Dussen wordt verkocht. Vanaf 1 maart wordt de kerk een kapel waar geen zondagse diensten meer worden gehouden. Wel wordt iedere vrijdagavond om 18.30 uur een viering in de kerk gehouden, zo lang deze niet verkocht is. De Maria Geboorte kerk is gebouwd in 1954, nadat de oudere kerk op diezelfde plek in de Tweede Wereldoorlog werd vernietigd. Na de Tweede Wereldoorlog heerst nog jaren schaarste en bij de wederopbouw was soberheid troef. De kerk is ontworpen door Gerard Holt (1904-1988). Zijn ideeën van het Nieuwe Bouwen sluiten goed aan bij de geest van de tijd. Naast de stijgende bouwkosten is de liturgische vernieuwing in de RK kerk als gevolg van het tweede Vaticaanse Concilie, een impuls voor vernieuwing in het architectonisch ontwerp. 


Monstrans in de rk kerk, waar zouden straks de zilveren, liturgische voorwerpen naar toe gaan?


De kerk werd in gebruik genomen in 1955 en in 2005 verscheen het boek 'Uit de as herrezen' om zo het vijftig jarig jubileum van het kerkgebouw op feestelijke wijze te vieren. De parochie is al zo'n zes eeuwen geleden ontstaan en vooral dankzij de bewoners van Kasteel Dussen bleef de katholieke kerk met zijn rijke Roomse leven in een verder bijna geheel protestantse streek behouden. Maar thans komt een einde aan die tijd met verkoop van de kerk, jammer omdat de rk kerk altijd een grote rol speelde in de gemeenschap. Eerder zei ik al tijdens de Brabantse Open Kerkendag dat we bij het sluiten moeten proberen van kerken nieuwe ontmoetingsplekken te maken. Laten we hopen dat de koper van de kerk dat laat meewegen in een nieuwe bestemming voor het fraaie pand, dat tevens gemeentelijk monument is. 

Expositie van doopjurken bij de entree van de kerk


Henk Hellegers, voorheen burgemeester van Werkendam en Dussen, hield bij de presentatie van het boek een lezing over de rol van de rk kerk in het dorp Dussen. Hieronder volgen enkele delen van zijn lezing. 


Het boek doorlezend zien we dat de betekenis van de Rooms-Katholieke geloofsgemeenschap in Dussen en Hank traditioneel groot is geweest. De Roomsche traditie overheerst én is dominant aanwezig in de gemeenschap, met alle voordelen vandien. Gemeente, gemeenschap en kerk waren traditioneel één, al bleef er in Dussen een duidelijke scheidslijn lopen binnen de gemeenschap, maar anderzijds was de katholieke bevolkingsgroep een meerderheid, die binnen het bestuur een dominante plaats innam. In het boek kom ik dus ook regelmatig het traditionele duo pastoor en burgemeester tegen, die ieder op hun eigen terrein waken over de gemeenschap.Ondertussen, in de 21e eeuw, is de traditionele eenheid tussen kerk, gemeenschap en bestuur weggevallen, niet alleen in onze gemeente, waarin katholieken een kleine minderheid zijn gaan vormen, maar ook in zijn algemeenheid is de dominantie van de kerk verdwenen.


Lieftallige bruidjes tijdens de Antoniusprocessie in 1939 (Foto Salha.nl DOM0859)



De betekenis van de geloofsgemeenschap in de gemeente is altijd groot geweest. Als je kijkt naar het boek “uit de as herrezen” kom je de vele positieve zaken tegen, die dankzij de invloed van de geloofsgemeenschap, of in ieder geval de R.K. Kerk, gerealiseerd zijn. Het hoofdstuk van Ton Lensvelt over de RK Kerk in de 20e eeuw geeft een indrukwekkend overzicht van de maatschappelijke vooruitgang die geëntameerd werd door de RK Kerk en zijn pastoor en kapelaan. Ik noem het onderwijs, het kruiswerk, de gezinszorg, de maatschappelijke zorg, zelfs dorpshuis en bibliotheek als voorbeelden van katholieke bewustwording en inzet voor de gemeenschap. Dus laat ik vooral constateren dat de betekenis van de katholieke geloofsgemeenschap in Dussen heel groot geweest is, dat veel bereikt werd, vooral dankzij de kerk.






Saturday, February 24, 2018

De veearts van Jas


Marieke Rijneveld werd geinterviewd door Klaas Rienks

'Jas' heeft alles in zich om uit te groeien tot een literair sleutelfiguur in 2018. Zaterdagmiddag was Marieke Lucas Rijneveld te gast in boekenwinkel de Mandarijn in Gorinchem om over haar debuutroman 'De avond is ongemak' te vertellen.. Één van de gasten vroeg haar of de naam 'Jas' voor de hoofdpersoon in het boek figuurlijk was bedoeld. Dat de auteur met het schrijven van deels autobiografische roman letterlijk een jas had uitgedaan. Eerder had Rijneveld immers al verteld dat het verhaal van haar jong gestorven broer en de onverwerkte rouw in het gezin waarin ze opgroeide de reden was dat ze schrijver wilde worden. Marieke gaf toe dat het een opluchting was, dat het boek af was. "Dit was het boek waar ik altijd aan werkte". 

De boeken van Marieke


Marieke Lucas Rijneveld werd geïnterviewd door Klaas Rienks, veearts in ruste. Hij was de arts die ook op de boerderij van haar ouders in Nieuwendijk kwam en het gezin goed kende. Ook in de roman speelt de veearts een bijzondere rol bij de uitbrak van de MKZ. Als poëzie- en literatuurliefhebber is Klaas Rienks bijzonder gecharmeerd van het werk van Rijneveld, dat begon al met de dichtbundel 'Kalfsvlies'. Ook Klaas groeide op op een boerderij en vond veel scenes met dieren in het boek herkenbaar, zoals met de twee padden. Tijdens het gesprek las Rijneveld nog enkele passages uit haar boek. Door de cadans in haar stem komen de vele prachtige volzinnen mooi tot hun recht. "Sommige zinnen moest ik wel tien keer lezen", zo liet Rienks weten. Ter afsluiting van het tweegesprek las hij het gedicht 'Staldeuren' van Wim Brands (1959-2016) voor Marieke, eerder was hij haar mentor. 


Na afloop signeerde Marieke haar boek

Friday, February 23, 2018

Samen meer bereiken als één overheid

Wat is de rol van het AB als overheden steeds intensiever samenwerken?

Kunnen we als overheden samen meer bereiken dan iedere apart? Dat is de kern van het Inter Bestuurlijk Programma van rijk, waterschappen, provincie en gemeenten samen. Een goed initiatief, in een steeds veranderende samenleving moeten we niet op een eilandje blijven zitten, maar samen werken aan goed openbaar bestuur. Alleen zo kan de overheid het vertrouwen van de inwoners - ingezetenen - behouden.. In de visie op Openbaar Bestuur van Unie van Waterschappen (2015) schrijft zij al dat 'niet de overheidsstructuur bepaalt hoe een probleem wordt aangepakt, maar de aard van het maatschappelijk probleem'. 

Toch betekent een steeds intensievere samenwerking tussen diverse overheden dat goed nagedacht moet worden over inspraak trajecten en burgerparticipatie. Spreken we dan als één overheid, of is het dan toch weer ieder voor zich?. Hoe complex dat kan zijn, hebben we gezien bij de MIRT verkenning Varik-Heesselt. De bewoners wisten op het laatst echt niet meer bij wie ze nu aan de bel moesten trekken met hun vragen. Want bij een informatieavond over dijkversterking popten toch weer vragen op over de nevengeul. En daar is de overheid dan vaak niet op voorbereid. En juist dat ondermijnt dan weer het vertrouwen in het overheid.

Tweede aandachtspunt is de rol van de democratische controle in relatie tot het Inter Bestuurlijk Programma. Want als overheden steeds meer met elkaar vervlochten raken, hoe kunnen volksvertegenwoordigers dan nog hun controlerende taak uitvoeren. Mogen ze aan het einde van de besluitvorming alleen nog maar jaknikken? Dus wat is de rol van het AB in het hele proces? Ook daar kan de MIRT verkenning Varik Heesselt als voorbeeld dienen. Indien de besluitvorming achter gesloten deuren bij de Stuurgroep ligt ( vergaderingen waren niet openbaar!), hoe kunnen we dan als volksvertegenwoordigers nog sturen als besluiten al zijn gevallen? Een mooie discussie in het kader van het programma 'Bestuurlijke Vernieuwing' in ons bestuursakkoord 2015-2019.

Het Inter Bestuurlijk Programma heeft een gezamenlijk agenda. Voor het Waterschap zijn onderdelen als 'Samen aan de slag voor het klimaat, Vitaal Platteland en Goed Openbaar bestuur in een veranderende samenleving' het meest relevant van die agenda. Bij de klimaatagenda is bijvoorbeeld aandacht voor bodemdaling en het klimaatbestendig maken van al het vastgoed van de overheid.


Wednesday, February 21, 2018

Grip op Water Altena bezoekt Andelsch Broek





Andelsch Broek, waterberging bij het Pompveld


Het burgerplatform 'Grip op water Altena’ houdt haar eerste activiteit op zaterdag 3 maart vanaf 09.30 uur bij de waterberging in Andelsch Broek. Onder begeleiding van gidsen van Brabants Landschap wordt die ochtend een rondwandeling gemaakt bij het waterbergingsgebied naast natuurgebied het Pompveld. De wandeling duurt ongeveer een uur. 


Het burgerplatform ‘Grip op water Altena’ is begonnen met een kleine groep mensen die meer grip op water in hun omgeving willen krijgen. Enkelen van hen waren zelf getroffen door de wateroverlast in de voorbije jaren. Zij willen andere inwoners stimuleren zelf aan de slag te gaan om wateroverlast in de toekomst te beperken. Dat kan door simpele maatregelen te nemen, zoals het gebruik van een regenton of het vervangen van tegels door bloemen. Ook het waterschap en gemeenten in Altena zijn betrokken bij ‘Grip op water Altena’. Ze gebruiken het platform om burgers te informeren over de maatregelen die zij nemen om de regio klimaatbestendiger te maken. Een voorbeeld hiervan is de waterberging bij het Andelsch Broek die in 2017 is aangelegd door Waterschap Rivierenland. Tijdens de wandeling komen inwoners meer te weten over de waterberging en het natuurgebied en kunnen ze kennismaken met het burgerplatform ‘Grip op water Altena’. 

Waterberging bij het Andelsch Broek (foto Bart Portzgen)

Naast het organiseren van activiteiten is het platform op zoek naar versterking. Enthousiaste inwoners, organisaties en bedrijven die Altena waterbestendiger willen maken zijn welkom. Dit kan bijvoorbeeld door mee te denken, activiteiten te organiseren of weer- en waterwaarnemningen te delen. Ook wil het platform kennisuitwisseling stimuleren, zoals het delen van ervaringen en tips om wateroverlast te beperken. Het platform wil in een open dialoog met alle inwoners en betrokken partijen het netwerk uitbreiden tot een echte watercommunity. 

Deelname is gratis. Laarzen of stevige schoeisel worden aanbevolen. Aanmelden voor deelname kan via gripopwater.gt20@gmail.com Het startadres is Kooiweg, zijweg van de Lage Oldersdijk (Giessen).


Tuesday, February 20, 2018

De kracht van cultuurhistorie


De verboden kring rond fort Bakkerskil loopt ook al deels over de eerste fase van de Kop van Brabant

Maandagavond sprak de fusieraad over het schrappen van de tweede fase van de Kop van Brabant. Vanwege de bijzondere landschappelijke kenmerken van de Nieuwe Hollandse waterlinie en ligging in het gebied van de kringen rond de fort Bakkerskil was een HIA (Heritage Impact Assesment) uitgevoerd (al in 2016 en nu pas openbaar!). En die HIA liet aan duidelijkheid niets te wensen over. 



Uit dit onderzoek blijkt dat de beoogde ontwikkeling van fase 2 met name een groot tot zeer groot negatief effect heeft op de integriteit en authenticiteit van het militaire landschap en de militaire werken. Dit komt vooral door de ligging van de beoogde bebouwing binnen de Verboden Kringen van fort Bakkerskil en de ligging tussen de forten Bakkerskil en Steurgat.


Daarom was het toch redelijk storend of beter gezegd stuitend om te horen dat een van de raadsleden meende dat de tweede fase vande Kop van Brabant toch wel kon worden aangelegd, als de Werelderfgoed status niet door zou gaan! Alsof het landschap dan niet aangetast wordt en alleen het korte rendementsdenken de boventoon voert? Zeker nog nooit gelezen dat historische plekken/steden veel meer potentie hebben bij de ontwikkeling van recreatie en toerisme. En nog nooit gehoord over de kracht van cultuurhistorie bij de ontwikkeling van gebieden?  
Een mogelijk alternatief voor de aanleg van de tweede fase van de Kop van Brabant

Monday, February 19, 2018

Protest tegen Hoogwatergeul Varik-Heesselt niet tevergeefs


Tijdens het bezoek van de minister demonstreerden bewoners tegen de aanleg van de geul



De Stuurgroep Varik-Heesselt gaat het voorkeursalternatief dijkversterking met natuur- en watercompensatie in de uiterwaarden voorleggen aan de streek. Dit alternatief bevat geen binnendijkse hoogwatergeul. In juni van dit jaar brengt de Stuurgroep een definitief advies uit aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat. Daarna neemt de minister een voorkeursbesluit. Met dit besluit heeft de Stuurgroep goed geluisterd naar alle protesten die er vanuit de bevolking kwamen tegen de geul. Alsmede heeft zij het standpunt van Waterschap Rivierenland als waterexpert om te kiezen voor de dijkversterking zwaar laten meewegen.

Spandoek met de hoogte van het water in de dorpspolder bij een dijkdoorbraak


Vorige week - donderdag 8 februari - stelde de stuurgroep haar keuze uit. Zij wilde eerst het bezoek van de minister Cora Nieuwenhuizen aan Varik afwachten. Bij dit bezoek op maandag 12 februari kreeg de minister alle gezichtspunten toegelicht door bewoners, agrariërs en bestuurders. Ook protesteerden inwoners met de protestgroep Waalzinnig bij het atelier in Varik. De stuurgroep bestaat uit vertegenwoordigers van provincie Gelderland, Waterschap Rivierenland, gemeente Neerijnen en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W). Gemeente Tiel en de voorzitter van de klankbordgroep nemen ook deel aan de stuurgroep. Van de vier stemgerechtigde leden stemden Waterschap Rivierenland, gemeente Neerijnen en het ministerie van I&W voor dijkversterking met natuur- en watercompensatie in de uiterwaarden. De provincie Gelderland stemde voor het alternatief met een hoogwatergeul. Het ministerie van I&W wil dat de planologische reservering (BARRO) bij de keuze voor deze variant wordt gehandhaafd, om de optie voor realisatie van de hoogwatergeul op lange termijn mogelijk te houden.


Het concept-voorkeursalternatief van de stuurgroep ligt van 15 maart tot 26 april ter consultatie op de gemeentehuizen in Tiel en Neerijnen, op het kantoor van Waterschap Rivierenland in Tiel, in het provinciehuis in Arnhem en in Atelier Varik in Varik. Iedereen kan een reactie geven op het concept-voorkeursalternatief. Er wordt een inloopavond in het gebied georganiseerd en Atelier Varik is elke donderdag open voor vragen. Na deze inspraakronde komt de stuurgroep tot een definitief advies dat zij zal voorleggen aan de minister. 

Sunday, February 18, 2018

Waar Maas en Waal te zamen spoelt


Beeld van de Grote Kerk in Gorinchem vanaf de Mosterdpot in Woerkum

Beeld op de Grote Kerk in Gorinchem vanaf het veer Sleeuwijk

Waar Maas en Waal te zamen spoelt
En Gorkum rijst van ver,
Daar heft zich op den linker zoom
En spiegelt in den breeden stroom
Een slot van eeuwen her.  

Wie de dichtregels van Hendrik Tollens (1855) leest, denkt als eerste aan slot Loevestein. Maar met de tweede regel 'En Gorkum rijst van ver' kan niet anders dan de kerktoren in Gorinchem bedoeld worden. Varend over de Merwede rijst de kerktoren als een baken ver boven de stad uit. De toren dateert uit ca. 1450, de kerk zelf werd gebouwd in 1851, terwijl Hendrik Tollens zijn gedicht schreef in 1812. Het gedicht van Hendrik Tollens heet overigens 'Herman de Ruiter'. De Grote Kerk wordt nog altijd gebruikt voor erediensten, maar er worden ook vaak concerten gegeven. Afgelopen zomer mocht ik een aantal lunchconcerten bijwonen in de kerk. 

De Grote Kerk in Gorinchem werd gebouwd in 1855, de toren is zo'n vier eeuwen ouder


http://www.dbnl.org/tekst/toll003geza03_01/toll003geza03_01_0042.php


http://www.grotekerkgorinchem.nl/

Saturday, February 17, 2018

Een man als Daan

Rudi van Meurs signeert zijn boek  'Een man als Daan'

Schrijver Rudi van Meurs was vanmiddag te gast in de bibliotheek in Gorinchem om te vertellen over zijn laatste boek 'Een man als Daan' (2016). Van Meurs had me al buitengewoon geboeid met zijn boek 'Hoog Water'; een boek over het hoge water van 1995 en de evacuatie van 200.000 mensen uit het rivierengebied. En het boek 'de laatste dagen van de boerenrepubliek' over de veranderingen in de wereld van de waterschappen. Een man als Daan (1902-1988) vertelt het levensverhaal van een arbeider die zijn leven lang streed voor rechtvaardigheid, solidariteit en verheffing van het volk. Hij wist nog wat de standenmaatschappij was en kende het leger van de machtelozen. Hij deed het harde, vuile en zware werk in de steenfabrieken in het rivierengebied; in een tijd dat de kerk nog in dienst stond van de macht. Daan was de buurman van Van Meurs en hij maakte een boek over Daan omdat we over eenvoudige stervelingen te weinig  terug lezen in de geschiedschrijving. Een boek over de democratisering en vernieuwing van de maatschappij in de 20e eeuw. Een boek uit solidariteit en eerbetoon aan Daan en zijn generatie. In de ca. 100 steenfabrieken in het rivierengebied werkten ooit zo'n 20.000 mensen. Ze bakten de rode bakstenen (de Waal) en gele stenen (IJssel), waarmee in die jaren onze huizen werden gebouwd. 

Boeken boordevol geschiedenis uit de 20e eeuw

In de bibliotheek vertelde Van Meurs ook over de negen maanden durende staking van arbeiders in de steenfabriek aan de Koornwaard  De stakers bij de Koornwaard verdienen volgens Van Meurs nog wel een standbeeld, door hun langdurige staking wisten ze betere arbeidsomstandigheden af te dwingen voor alle arbeiders in de steenfabrieken.

Friday, February 16, 2018

Jan van Mersbergen in gesprek met Marieke Rijneveld


Zoeken op de kaart naar de plek waar Jan en Marieke opgroeiden

Het was een mooie ontmoeting tussen de schrijvers Jan van Mersbergen en Marieke Rijneveld in de Amsterdamse boekhandel Athenaeum. De wieg van beide schrijvers stond in onze regio, maar zijn er nog meer overeenkomsten te ontdekken? Ja, dat beiden in de redactie van Revisor zaten. Toch zijn hun schrijfstijlen verschillend. Wel herkenbaar was bij zowel Van Mersbergen als Rijneveld dat ze al te herkenbare verwijzingen naar hun afkomst en geboortegrond proberen te vermijden. 'De avond is ongemak', de debuutroman van Marieke Rijneveld is deels autobiografisch, net als Jas in het boek verloor ze haar broer en werd ze opgevoed in een religieus milieu. Toch bevat het boek ook elementen van elders zoals de MKZ crisis. "Het dorp Nieuwendijk mocht niet het decor zijn van mijn boek, niet zoiets als 'Terug naar Oegstgeest' van Jan Wolkers", zo stelt Marieke. Jan van Mersbergen herkende in het boek van Marieke wel de schrijfstijl van Wolkers, ook door het dierlijke in het boek. Een element dat voor Van Mersbergen eveneens herkenbaar is, ook hij stamt uit een boerengeslacht. Hoe is dat voor een lezer, zo vroeg hij zich af. Marieke: "Je hebt het nodig voor je verhaal, ook al zijn sommige dingen misschien te gruwelijk. maar de lezer kan dat wel begrijpen". 

Jan van Mersbergen en Marieke Rijneveld in de boekhandel Athenaeum in Amsterdam


Zowel Van Mersbergen als Rijneveld typeerden de bewoners van hun geboortedorpen enerzijds als gesloten, maar wel altijd met verhalen over een ander; iedereen weet alles van elkaar. Marieke: "Als ik meer open was opgevoed, had ik misschien wel nooit een boek geschreven".  Uit de vragen na afloop van het tweegesprek werd wel duidelijk dat de herkomst van beide schrijvers uit onze regio eigenlijk niet relevant is. Of de debuutroman van Marieke Rijneveld zich nu afspeelt in Nieuwendijk, in Friesland of Zeeland. En dat gold eerder ook voor Jan van Mersbergen met zijn debuutroman 'de Grasbijter'. 

Thursday, February 15, 2018

Piramides in de polder

Een bunker in Werkendam nabij de Nonnegatswiel en Jodenkerkhof, onder restanten van de sloop. De foto dateert uit 1964

http://salha.nl/archieven-en-collecties/beeld/beeldbank/?q=Bunker


Woensdag bracht ik samen met Henk en Thea Dijk uit Vreeland een bezoek aan Fort Giessen om hen het educatieparkje te laten zien en enkele bunkers uit de Eerste Wereldoorlog. Henk schrijft aan een boek over de Piramides in de polder; of te wel de bunkers van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Hij ruimt straks in zijn boek ook een plaatsje in voor de breibunker langs het Liniepad. In 2012 breiden we met veel vrijwilligers een jasje voor die bunker; het ontwerp was van Stefanie van Wendel de Joode. Henk laat met zijn boek straks mooi zien hoe ook anderen zich lieten inspireren door de bunkers in het polderlandschap. Het boek moet in 2019 verschijnen, Henk is nu dagelijks aan het schrijven.  Hij heeft ook al foto's gemaakt van alle bunkers van het type P in heel Nederland, volgens mij zijn het er meer dan 500. Zelf heb ik door de jaren heen ook de nodige foto's gemaakt van bunkers in de regio. Ook van bunkers die gesloopt werden. En recent ontdekte ik op de site van het Streekarchief nog twee foto's van sloop van een bunker ergens in Werkendam. In de tijd dat ze gewoon nog met explosieven werden opgeblazen! 

Sloop van bunkers langs de Schans in Werkendam


Wednesday, February 14, 2018

CDA kamerlid Jaco Geurts dient verzoek om hoorzitting Varik Heesselt in


Maandag protesteerde bewoners tegen de komst van de nevengeul in Varik Heesselt tijdens het bezoek van minister Cora Nieuwenhuizen


Kamerlid Jaco Geurts (CDA) stelt voor een hoorzitting op locatie te organiseren betreffende de Dijkversterking Tiel-Waardenburg en Rivierverruiming Varik-Heesselt en met name over de mogelijke Hoogwatergeul bij Varik-Heesselt. 

De hoorzitting zou gehouden kunnen worden na het bekend worden van het advies van de stuurgroep Dijkversterking Tiel-Waardenburg en Rivierverruiming Varik-Heesselt aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat. De Stuurgroep zou komende vrijdag vergaderen. Indien de commissie het voorstel steunt zal Jaco Geurts een verder uitgewerkt voorstel indienen. Uiteraard zijn suggesties over uit te nodigen gasten van harte welkom.

Tuesday, February 13, 2018

Energiefabriek in Sleeuwijk

Overal in de regio wordt gewerkt aan de centralisatie van de rioolwaterzuivering in Sleeuwijk


Waterschap Rivierenland houdt maandagavond 19 februari 2018 een bewonersbijeenkomst over een eventuele nieuwe weg in verband met de uitbreiding van de rioolwaterzuivering in Sleeuwijk. De bijeenkomst wordt gehouden in de Ontmoeting op Hoogstraat 32 te Werkendam. Inloop vanaf 19.30 uur, aanvang 19.45 uur. De betrokken bewoners zijn per brief uitgenodigd, andere belangstellenden zijn van harte welkom.


Hier wordt gewerkt aan de aanleg nabij de N322


De zuivering in Sleeuwijk wordt gecentraliseerd waardoor de kleinere en verouderde rioolwaterzuiveringeni in het Land van Heusden en Altena worden opgeheven. Het slib vanuit de regio wordt op deze zuivering verwerkt tot biogas, oftewel een Energiefabriek. Het waterschap is bezig met de voorbereidingen voor een bestemmingsplan wijziging om een Energie fabriek te kunnen maken.

Deze week wordt gewerkt bij de Zevenbansche Boezem aan de centralisatie




Monday, February 12, 2018

Nevengeul nee, Dikke dijk oké

Boven een spandoek op het atelier Varik, onder de aankomst van minister Cora Nieuwenhuizen



Bewoners met spandoeken als protest tegen de nevengeul



Minister Cora Nieuwenhuizen heeft tijdens haar bezoek aan atelier Varik alle argumenten tegen de nevengeul kunnen beluisteren. Velen trokken vanmorgen vroeg naar het atelier, gewapend met spandoeken en tractoren. Ook hadden de boeren enkele schapen meegenomen. De minister sprak met de klankbordgroep en de Stuurgroep. Over de uitkomst van de gesprekken is nog geen duidelijkheid, ook is er nog geen nieuwe datum voor een Stuurgroep vergadering. Maar heemraad Goos den Hartog van Waterschap Rivierenland heeft vooral aangedrongen op spoed, zo liet hij weten. De dijk moet in 2022 veilig zijn. Nog langer vertraging alvorens een besluit tussen geul of dijkverhoging wordt genomen kan echt niet. De dijk Tiel-Waardenburg is afgekeurd en staat bovenaan in de top tien van projecten voor het HWBP (Hoogwaterbeschermingsprogramma). Minister Nieuwenhuizen is ook verantwoordelijk voor het HWBP. Maar ook het getalm van de Stuurgroep is natuurlijk debet aan de vertraging. Zo zou zij aanvankelijk op 6 december een besluit nemen over het voorkeursalternatief, inmiddels is het 12 februari en er ligt nog geen besluit? Dus ik onderschrijf de oproep van onze heemraad, neem snel een besluit!




Overigens complimenten voor Waalzinnig de organisatie die de demonstratie op touw zetten. Ze zorgden zelfs voor koffie voor alle demonstranten. Chapeau!






Sunday, February 11, 2018

"De angst snoerde onze keel"

Stuk glas in lood raam van de voormalige Gereformeerde kerk

Vernielingen door het springen van de kerk nabij de Hoogstraat in Werkendam.

Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog trok de Duitse bezetter nog een spoor van vernielingen door het land. In Werkendam werden de korenmolen en twee kerken opgeblazen. Het moeten pure wraakacties zijn geweest,  de oorlog was immers al verloren voor de bezetter. In de nacht van 20 april werd de korenmolen 'Ken U Zelven' opgeblazen. In de vroege ochtend van 22 april werden de Gereformeerde en Hervormde kerk in het dorp opgeblazen. Aria Colijn schrijft in haar dagboek over het springen van de kerken. 

Ansichtkaart van de oude Maranathakerk in Werkendam
 
"Den andere nacht, we lagen weer op de vloer, werd er opeens een hoorn geblazen en geroepen eruit allemaal.  Werkendam uit, over een half uur gaat de toren in de lucht. Het was half twee, wij vlogen onze bed uit hier en daar een stukje aangetrokken en vluchten de straat op. Daar was het groot paniek, mensen die door elkaar heen en weer liepen en schreeuwden. Waar moeten we toch naar toe? Ja, dat wisten wij ook niet,daar kwam een man aan met een hoorn. Hij zei: mensen opschieten je hebt nog 20 minuten tijd om je te redden. Maar waar moeten we heen schreeuwden we? De Sleeuwijkse dijk dan in maar zei hij. En, lieveling we holden zoo hard als zat ons de dood op de hielen en dat was ook wel zoo.Toen we voorbij de toren moesten, snoerde de angst onze keel. We hebben een half uur achter elkaar gehold, toen we de knal hoorden zijn we weer terug gegaan".

Schilderij van de voormalige Maranathakerk, de schilder is onbekend

Zo verloor Werkendam twee van haar kerken, pas in 1953 en 1956 konden de herbouwde kerken weer in gebruik worden genomen. 

Deze pilaar is het enige tastbare overblijfsel van de voormalige Gereformeerde kerk


Friday, February 09, 2018

De A is van Aletta



Vandaag is het 164 jaar geleden dat Aletta Jacobs werd geboren in Sappemeer. Ze was het achtste kind in een Joods gezin met elf kinderen. In 1870 was ze de eerste vrouw die zich inschreef op een universiteit. Na haar studie vestigde ze zich als arts in Amsterdam. Ze zette zich daarna al snel in voor het vrouwenkiesrecht. In 1919 konden vrouwen voor het eerst stemmen op een vrouw, in 1917 konden vrouwen zich al verkiesbaar stellen.

https://historiek.net/aletta-jacobs-1854-1929/2200/