De moeder de vrouw

De oude Bommelse brug die inmiddels is gesloopt.

Ik ging naar Bommel om de brug te zien
Ik zag de nieuwe brug. Twee overzijden
die elkaar vroeger schenen te mijden,
worden weer buren. Een minuut of tien
dat ik daar lag, in 't gras, mijn thee gedronken
mijn hoofd vol van het landschap, wijd en zijd -
laat mij daar midden uit oneindigheid
een stem vernemen dat mijn oren klonken.

Het was een vrouw. Het schip dat zij bevoer
kwam langzaam stroomaf door de brug gevaren.
Zij was alleen aan dek, zij stond bij 't roer,

en wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren.
O, dacht ik, o, dat daar mijn moeder voer.
Prijs God, zong zij. Zijn hand zal u bewaren.

Martinus Nijhoff

Papsluis, eigendom van Waterschap Rivierenland

De oude deuren van de Papsluis

Filmpje!

Een land dat leeft, bouwt aan zijn toekomst

Vandaag ontving ik het rapport van de Deltacommissie. Een beetje laat misschien? Eigenlijk wel, het rapport kwam immers najaar 2008 al uit. Maar in de commissie Waterkeringen en wegen van woensdag stond het rapport op de agenda en bedacht ik me dat ik eigenlijk het hele rapport wilde lezen. Vandaag ontving ik het rapport via de post. Rond etenstijd heb ik erin gelezen, zo geboeid dat mijn zoon zich afvroeg wat er voor interessants over water geschreven kon worden.

Het rapport is gewoon gratis te bestellen bij http://www.deltacommissie.com/contact

Laat Gelderland verzuipen ten gunste van Holland

De Diefdijk is in 1284 door de machtige Here van Holland aangelegd tussen de Lek en Linge met als doel het door vervening verzakte gebied van de Vijfhere lande te beschermen tegen het water uit Gelre. De dijk was zeer nadelig voor Gelre aangezien het water achter de dijk bleef staan en het gebied letterlijk verzoop. Het dorp Paveie is daardoor geheel verdwenen en leeft alleen nog voort in de naam Pavijen van het Culemborgse industrieterrein. Nu rijdend over de Diefdijk is dit nog steeds zichtbaar, aan de westzijde (Holland) is volop bewoning terwijl aan de oostzijde (Gelderland) amper bebouwing is. De Diefdijk heeft nog steeds dezelfde functie 'Gelderland laten verzuipen ten gunste van Holland'.

In de A2 die de Diefdijk doorsnijdt zitten schuiven waarmee de Diefdijk te sluiten is. Het zijn niet meer de Heren van Holland, maar veel is er niet verandert de eufemistisch genoemde overloopgebieden waarvan nu sprake is, betekenen nog net zoveel als de Diefdijk, Gelderland te laten verzuipen ten gunste van Holland. De Diefdijk was redelijk zwaar beveiligd aan de Hollandse kant om te voorkomen dat de dijk vanuit de kant van Gelre zou worden doorgestoken.

Eindelijk!

Het duurde slechts tien weken, maar vandaag ontving ik eindelijk een lijstje met de namen van de overige leden van de adviescommissies van Waterschap Rivierenland, die samen met mij op 9 maart werden geinstalleerd.

Elk één commissielid hebben de fracties AWP, SGP, LRR, PvdA, CDA en Natuurterreinen. Dit zijn voor de AWP, Annie van Wichen (commissie watersystemen); SGP, Goos den Hartog (waterketen); LRR, Gijs van Eeuwijk (watersystemen); PvdA, Henk van 't Pad (waterketen), Natuurterreinen, R. Nas (waterkeringen en wegen).

Twee commissieleden hebben de fractie Huisegenaren en Water Natuurlijk. Dit zijn HE Hugo Dill (waterkeringen en wegen) en Ed de Voogd (waterkeringen en wegen?); WN Dick Kerkhof (waterkeringen en wegen) en Ger van Hout (waterketen).

Overigens was tijdens de commissie Waterkeringen en wegen van woensdag opnieuw niemand van de LRR aanwezig, ook in april blonken ze uit in afwezigheid.

Logica

"Ben ik nu zo dom of zijn zij zo dom", zo vroeg trainer Louis van Gaal zich ooit af. Dat was mijn eerste reactie toen ik de agenda las voor de eerstkomende thema avond van Waterschap Rivierenland. Op de agenda staat de Voorjaarsnota. Nu zijn er deze week commissies waarin ook al gesproken wordt over diezelfde voorjaarsnota. Is het daarom niet handiger om dan eerst een informatie avond te houden? En daarna commissies?

Een groene rivier

Het IJsselmeer bij Urk

Gisteren schreef ik al over de aanbevelingen van de Deltacommissie en het plan voor een extra rivier/kanaal/groene rivier van de Lek naar de Merwede dwars door de Alblasserwaard. WSRL heeft hier al vraagtekens bij gezet. Toch mag dat wel wat luider verkondigd worden. Dijkgraaf Schaap neemt in de media in elk geval duidelijk afstand van een hoger waterpeil in het IJsselmeer.

Lees meer

Een berg stukken!

Groene rivier bij Pannerden

Dit weekend heb ik me door een berg stukken geworsteld voor de komende vergadering Waterkeringen en wegen. Jaarrekening, voorjaarsnota, bestuursrapportage, je kent het wel. Veel leeswerk en zoeken naar verbanden tussen al die stukken. Dan ook nog de adviesnota van de Deltacommissie. Meest opmerkelijke voor mij daarin was het plan om een extra rivier/kanaal aan te leggen van de Lek naar de Merwede dwars voor de Alblasserwaard. Het riep bij mij vooral herinneringen op aan de groene rivieren die ooit dwars door het Land van Heusden en Altena zouden worden gegraven. Ze worden nu kennelijk van stal gehaald om elders te worden aangelegd. Maar Waterschap Rivierenland heeft al vraagtekens gezet bij nut en noodzaak en dat kan ik alleen maar onderstrepen.

Nieuwe weblogs

Wie van deze DB leden gaat straks een blog schrijven?

Dijkgraaf en heemraden van Waterschap Rivierenland krijgen mogelijk nog dit jaar een weblog. Dat is te lezen in de voorjaarsnota bij het programma Communicatie. Of ze allemaal dagelijks gaan schrijven is niet op te maken uit de voorjaarsnota. Het blijft dus nog even afwachten. Wel moet nog in 2009 een start gemaakt worden met de blogs.
Overigens worden volgende week door alle Waterschappen ook het rapport van de Waterschapsverkiezingen besproken. Voor Waterschap Rivierenland gebeurt dat bij waterschap Aa en Maas in Boxtel op 28 mei.

KvK attendeert ondernemers op Natura 2000

De Noordeveldse molen, vlakbij de Kornsche Boezem

Het Europese beleid om zeldzame dieren en leefgebieden te beschermen, Natura 2000, kan forse consequenties hebben voor ondernemers in de regio. Op dit moment werkt de provincie Noord-Brabant aan de beheerplannen voor Natura 2000-gebieden waaronder Pompveld en Kornsche Boezem. Dit moet in concept klaar zijn in september 2009. De Kamer van Koophandel (KvK) Brabant roept ondernemers op waakzaam te zijn en de ontwikkelingen te volgen.

Op 2 juni presenteert de provincie Noord-Brabant het conceptbeheerplan Pompveld en Kornsche Boezem tijdens een informatieavond in De Koppelpaarden,. Om 19.30 wordt de zaal geopend en het programma start om 20.00 uur. Onno Hoes, gedeputeerde voor Ecologie, geeft een toelichting op de achtergronden van Natura 2000. Daarna informeert de projectleider de inhoud van de plannen waarbij hij ingaat op diverse aspecten zoals water, recreatie, inrichting en beheer. Na afloop van de presentatie is er gelegenheid tot het stellen van vragen. De informatieavond is nog geen formeel inspraakmoment, de inspraakronde vindt plaats in 2010. Toch adviseert de KvK ondernemers om de bijeenkomst te bezoeken.

In de definitieve beheerplannen komt namelijk te staan welke activiteiten mogen zonder vergunning, voor welke activiteiten voorwaarden gelden en welke activiteiten verboden zijn. Als het gaat om zaken die niet in het beheerplan staan of om nieuwe activiteiten, dan moet een ondernemer aantonen dat deze geen kwalijke gevolgen hebben. Ook voor ondernemers buiten de aangewezen gebieden kan Natura 2000 consequenties hebben. In de praktijk betekent dit doorgaans dat een ondernemer gedwongen is een adviesbureau in te schakelen. Dat kost tijd en geld. De KvK Brabant pleit er dan ook voor dat zoveel mogelijk activiteiten in de beheerplannen worden opgenomen.

www.brabant.nl/natura2000

Het tunneltje

Het tunneltje in de Werkensedijk (een regionale waterkering!) vordert gestaag. Inmiddels is het wegdek van de Werkensedijk weer terug en kun je ook door het tunneltje lopen. Maar de afwerking zal zeker nog een aantal weken in beslag nemen.

Beleidslijn Grote rivieren

Buitendijks bedrijventerrein aan de Merwede

Recent heeft Rijkswaterstaat haar standpunt inzake toepassing Beleidslijn Grote Rivieren op buitendijks bedrijventerreinen aangescherpt. Lange tijd is het geldend Rijksbeleid (beleidslijn Grote Rivieren) voor de buitendijks gelegen bedrijventerreinen niet toegepast, waardoor bedrijven zonder vergunning van Rijkswaterstaat hebben kunnen uitbreiden. Rijkswaterstaat heeft aangegeven met ingang van 1 januari 2009 op uitvoering van het beleid toe te zien. Het werd hoog tijd dat Rijkswaterstaat handhaaft, omdat ze anders volstrekt ongeloofwaardig wordt. Elders projecten uitvoeren om meer ruimte voor de rivier te creeren, terwijl anderzijds bedrijven gewoon doorbouwen.

De wieg van het Waterschap

Een oude kaart van de Biesbosch

Recent is het rapport 'De wieg van het Waterschap' gepresenteerd. Daarin wordt ingegaan op de historie van de strijd tegen het water en de sporen daarvan in het landschap. Ook wordt met de studie beoogd om deze cultuurhistorische elementen beter zichtbaar te maken in het landschap. Van geschiedenis gaat mijn hart altijd een beetje sneller kloppen. Wanneer wordt er 'de wieg van het Waterschap' in onze regio gepresenteerd? Overigens hoop ik het volledige rapport te ontvangen, ik heb het althans wel aangevraagd.

Voor het complete persbericht, klik hier

Voorbereidingsbesluit Rijksinpassingsplan Noordwaard

Op 29 april is het Voorbereidingsbesluit Rijksinpassingsplan Noordwaard ter inzage gelegd en daarmee in werking getreden.

Het Rijksinpassingsplan (RIP) voor de Noordwaard is in feite een bestemmingsplan, dat door de rijksoverheid wordt vastgesteld. In het Rijksinpassingsplan Ontpoldering Noordwaard wordt vastgelegd dat het gebied bestemd wordt voor doorstroming van het rivierwater bij hoge waterstanden. Naast de bestemming 'water' zullen delen van de ontpolderde Noordwaard ook andere bestemmingen krijgen, zoals landbouw.

Op basis van een bestemmingsplan en dus ook van een rijksinpassingsplan worden door overheden al dan niet vergunningen verleend voor bepaalde activiteiten. Die mogelijkheden veranderen door het nieuwe rijksinpassingsplan. Om daar nu al rekening mee te kunnen houden, heeft de Minister van VROM een voorbereidingsbesluit genomen. Daarmee wordt voorkomen dat er nu nog bijvoorbeeld een nieuwe woning wordt gebouwd op een plek waar over enkele jaren het rivierwater onbelemmerd moet kunnen doorstromen. Tegen een voorbereidingsbesluit kan geen bezwaar of beroep worden ingesteld.

http://www.ruimtevoorderivier.nl/

Eerste Kamerleden kritisch over tariefstijgingen Waterschapslasten

Recent lieten Eerste Kamerleden zich kritisch uit over de tariefsstijging voor burgers van dit jaar. Die is ook veel groter dan werd voorzien bij de behandeling van de Waterschapswet in 2006. Catrijn Haubrich (PvdA) en tevens algemeen bestuurslid Waterschap Rivierenland gaf een voorbeeld. Zo betaalt de categorie ‘Ongebouwd’ bij Waterschap Rivierenland in contanten in 2009 evenveel als in 1998 terwijl het budget inmiddels wel twee keer zo hoog is geworden. Het waterschap heeft dankbaar gebruik gemaakt van de optie om ingezetenen zwaarder te belasten dan op grond van het inwonersdichtheid mogelijk is. Het gevolg is dat Ongebouwd 12 tot 13% van de lasten opbrengt terwijl 60% van de opbrengsten naar die groep gaat, zo betoogde Haubrich tijdens een kamerdebat.

http://webmail.aol.com/42951/cs_com/en-us/mail/get-attachment.aspx?uid=1.25116108&folder=NewMail&partId=4&saveAs=20090507075302926.pdf

Overigens is er meer kritiek over tariefstijgingen door wijzigingen in de Waterschapswet. Zo tekent de gemeente Werkendam bezwaar aan tegen de aanslag watersysteemheffing. De aanslag was vorig jaar € 44.000,= en in 2009 € 65.000,=.

Waar ging het mis bij de waterschapsverkiezingen?

De Unie van Waterschappen presenteerde 13 mei het evaluatierapport van de waterschapsverkiezingen in november 2008. Hoewel ik het rapport slechts vluchtig heb gelezen heeft het een sterk intern gericht karakter. Niet de kiezer, maar de organisatie van de Waterschapsverkiezingen staat centraal in de evaluatie. Één passage wil ik eruit lichten.

Ook de verwachtingen ten aanzien van de imagoverbetering van het waterschap waren groot. Gezien het resultaat, zijn de waterschappen erg teleurgesteld wat de landelijke aanpak ten aanzien van het imago heeft opgeleverd. Het hele traject heeft niet bijgedragen aan een beter imago van waterschappen. Hiervoor is een aantal redenen aan te wijzen:
A.9,7% ongeldige stemmen.
B. Het tellen van de stemmen duurde twee dagen langer dan verwacht
C. Er ontstond een discussie in de pers waar waterschappen geen adequate gezamenlijke reactie op hadden.

Moeten Waterschappen hun imago opkrikken met verkiezingen, zo vraag je je dan af.
Lees hier het hele rapport

Nog even een paar feitjes. Van de 9,7 procent ongeldige stemmen was 3,5 procent door beschadigde stembiljetten, 5 procent door een verkeerd geboortejaar en 1,2 procent door verkeerd of onduidelijk aangekruiste kandidaten. En wat betreft de kosten; gemiddeld werd 44,5 cent per kiesgerechtigde uitgegeven voor de verkiezingen. WSRL gaf 0, 59 cent uit. Uitschieter naar beneden was Stichtse Rijnlanden dat slechts 0,03 cent per kiesgerechtigde uitgaf; uitschieter naar boven was Rijn en Ijssel met 1,28 cent per kiesgerechtigde.

Werkendam maakt bezwaar tegen aanslag Waterschap

De gemeente Werkendam tekent pro forma bezwaar aan bij Waterschap Rivierenland tegen de aanslag watersysteemheffing. De aanslag was vorig jaar € 44.000,= en in 2009 € 65.000,=. De verhoging is voornamelijk het gevolg van een andere kostentoedeling. Vrijwel uitsluitend de wegen worden voortaan zwaarder belast.

Dat rare inhammetje

Volgens mij heb ik al eerder geschreven over dat rare inhammetje bij de fortgracht rondom fort Altena, dat is aangelegd met de ecologische verbindingszone bij de Gantel. Vrijdag sprak ik echter met iemand van Waterschap Rivierenland. Hij wist me te vertellen dat die inham de oude loop van de Gantel was. Op de vraag waarom die dan niet direct doorgetrokken werd tot de Gantel was het antwoord nogal simpel. Dan zou de fortgracht leegstromen vanwege de verschillende polderpeilen. Met deze uitleg is het een iets minder raar inhammetje geworden voor me, maar echt fraai vind ik het nog steeds niet.

Waterambitie

Hoe ambitieus wil de gemeente Werkendam zijn in haar gemeentelijke rioleringsplan? Moet het schone en vuile water in gescheiden rioolstelsels worden afgevoerd, ongeacht de kosten? Moeten alle panden in het buitengebied op de riolering aangesloten worden, ongeacht de kosten? Of te wel, hoe hoog is de waterambitie van Werkendam? Dezelfde vraag speelt ook regelmatig in discussies bij het Waterschap. Doe je alleen wat wettelijk vereist is, of ga je een stapje verder? Ambities zijn natuurlijk leuk, maar niet tegen elke prijs. Alle panden in het buitengebied op de riolering aansluiten betekent extra rioolrechten voor alle burgers van zo'n 40 euro. En dat is natuurlijk wel heel veel geld.

Biesboschwater

Water in de Biesbosch

Vrijdagmiddag werd het Biesboschboek van Wim van Wijk gepresenteerd. Uiteraard in het hart van de Biesbosch op de fluisterboot. Hij maakte de genodigden erop attent dat er in Biesbosch ontelbare namen zijn voor water. Een kil, kreek, sloot, geul, gantel, gat, water, vlaai en meer. Soms worden zelfs meerdere benamingen van water gebruikt voor één geografische aanduiding zoals in het Gat van de Kerksloot.

Een toevallige ontmoeting?

Links op de voorste rij de Waterschapsbestuurders Peter Aanen en Jan Buchner, daarnaast Hermen Vreugdenhill. V.r.n.l. Gerrit Noeverman, Matthijs Vos, Machiel Verdoorn, Jan Luteijn, Kees Vreeken (overigen voor mij onbekend)

Vandaag ontmoette ik op Fort Altena de mannenbroeders van SGP en ChristenUnie. In de ochtend was ik, als voorzitter van de Historische Vereniging Werkendam en De Werken c.a. uitgenodigd door Waterschap Rivierenland voor een ontwerpatelier voor de dijkverzwaring Steurgat/Bergsche Maas. Reuze interessant overigens zo'n ontwerpatelier, hoewel ik er vooraf weinig verwachtingen van had. De mannenbroeders van SGP/ChristenUnie brachten een werkbezoek aan Fort Altena en kregen uitleg over de Ecologische Verbindingszones en Ecologische Hoofdstructuur. Ook van Waterschap Rivierenland overigens.

Waterschap krijgt waterkrachtcentrale

http://www.gelderlander.nl/voorpagina/betuwe/4929825/Driel-krijgt-centrale-op-waterkracht.ece

Water in Europa

Vanavond heb ik de stemwijzer ingevuld voor de komende Europese verkiezingen. Zoals altijd kwam ik niet bij het CDA uit, misschien moet ik daar toch eens over nadenken. Hoewel het deze keer geen linkse, maar een rechtse partij was. Wat ik miste in de stemwijzer waren vragen over water en waterbeheer. Gezien de komende klimaatveranderingen toch wel iets om ook als Europa over na te denken. Misschien moet ik er toch de verkiezingsprogramma's maar eens op na slaan.

http://www.stemwijzer.nl/

Waternet

Drie jaar na oprichting komt Waternet met het boekje Waternet Onderzoek. Door onderzoek en kennisdeling hoopt het hoofdstedelijke watercyclusbedrijf betere oplossingen te vinden voor waterbeheer in de natuur, veilig en goed drinkwater en optimaal gebruik van watersystemen. Liefst vijftig onderzoeken in boekvorm illustreren dit streven. Twee opvallende onderzoeken in het boekje zijn het duurzaamheidsonderzoek biogas en het project papierverwijdering met fijnzeven.

Het boekje biedt naast onderzoek verrassende interviews over het belang van innovatief onderzoek in de watercyclus. Volgens burgemeester Job Cohen moeten we nu eens ophouden met het drinken van flessenwater. 'Amsterdams leidingwater is net zo goed'. Als voorzitter van Bouwend Nederland pleit Elco Brinkman ervoor 'watermensen' vanaf het allereerste begin te betrekken bij het inrichten van gebieden.

Waternet houdt zich als eerste organisatie in Nederland bezig met de hele cyclus van water: het schoonmaken en aanvoeren van drinkwater, afvoeren van afvalwater en het onderhouden van dijken en waterkeringen. Waternet zorgt voor veilig drinkwater en droge voeten in de wijde regio rond Amsterdam. Het watercyclusbedrijf werkt veel samen met kennisinstituten in de waterwereld, universiteiten en bedrijven.

Via eric.baars01@waternet.nl. is een exemplaar van het boekje op te vragen.

Dodenherdenking

Fort Altena, onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie

Vanavond werden de doden herdacht die omkwamen door militair geweld. Één van hen is Corrie Swart uit Almkerk. De inundatie van het Land van Altena op 9 april 1940 wordt haar fataal. In Gaandeweg Almkerk van Job Koekkoek is haar tragische lot beschreven.

Het was rond de avondschemering van vrijdag 26 april 1940. Corrie had er haar dagtaak als dienstmeisje op zitten en stapte op de fiets naar huis toe. Op de Voorsteeg waren de opspattende poelen en plassen aanvankelijk nog passeerbaar. Maar verderop in de buurt van Quaternes begonnen haar wielen behoorlijk zwaar door de toch wel hoge watermassa te malen. Had ze nog getracht om over een houten vlonder te komen? Of was ze ineens in het diepe van de sloot terechtgekomen? In de Uppelschen Hoek op de Clootwijkhoeve wachtte men tevergeefs op haar. Ze was nog maar negentien......

Derde TLO race

IJzeren Meuzik blijft in Werkendam

Na een spannend en vooral hectisch slot van de kennisquiz over zalmschouwen mocht Werkendammer Teus van den Heuvel voor de tweede maal de IJzeren Meuzik in ontvangst nemen. De strijd om de IJzeren Meuzik, genoemd naar de bijnaam van de Werkendammers, vond plaats in de kantine van watersportvereniging Werkendam. De directe tegenstander van Teus, Jurrien van Andel, legde zich sportief neer bij de winst van de Werkendammer. De kennisquiz is het startsein van de derde teer, lijnolie en ouwe klare race die zaterdag wordt gehouden op de Afgedamde Maas.