Dertig jaar later

Dertig jaar geleden stond hier ons huis

Op een herfstmorgen wandel je langs de Sleeuwijkse dijk in Werkendam. Aan de teen van de dijk rijden vrachtwagens heen en weer om zand te storten. En dan begint ineens een reis door je eigen leven. Naar dertig jaar geleden, toen de verhuiswagen voorreed op diezelfde plek. De plek waar je vier jaar met plezier hebt gewoond en waar je jongste dochter net niet werd geboren, omdat je naar het ziekenhuis moest. Waar ze samen speelden in de tuin en waar de kippen rondliepen en weleens kuikentjes werden geboren. En die dag dat het ene kuikentje door een haan werd doodgepikt, een gebeurtenis waar die twee kleine meisjes eindeloos over bleven praten. En waar jouw hond nog eens een loslopende kip van de buren te grazen nam. Waar je vanuit je achtertuin makkelijk naar het strand kon wandelen. Waar het water weleens zo hoog stond, dat je pootje kon baden in de achtertuin. Daar op die plek vond dertig jaar geleden ook al een dijkverzwaring plaats. Het bleek niet afdoende, daarom rijden nu opnieuw vrachtwagens af en aan om de dijk te versterken. Keren ze over dertig jaar weer terug? En wandel ik dan nog langs de Sleeuwijkse dijk?

Damwand tegen piping

Steurgatdijk ter hoogte van pontje Steur

Voor de dijkverzwaring langs het Steurgat-Bergsche Maasdijk moet vanaf restaurant de Waterman tot aan de Middelwaard een damwand worden geslagen. Dat is nodig om piping tegen te gaan. Piping is het onder de dijk doorstromen van water, waardoor zand deeltjes worden meegevoerd. Een probleem dat ook speelt bij bijvoorbeeld de dijk tussen Werkendam en Sleeuwijk. Verder moet langs de dijk de kleibekleding van de taluds worden vernieuwd. Bij de Kurenpolder wordt buitendijks een nieuwe dijk aangelegd. Op plekken waar veel bevers zitten, worden extra maatregelen genomen om te voorkomen dat de bever in de dijk gaat grave.

Parijs (2)

De Notre Dame in herfstlicht

Het weekend Parijs is omgevlogen. En natuurlijk veel te kort om alles te zien. Maar het blijft boeiend om door een wereldstad te lopen. Hoogtepunten? Uiteraard het bezoek aan de Eiffeltoren, al moesten we meer dan een uur in de rij staan. Maar museum d'Orsay met zijn prachtige collectie impressionistische schilderijen, maar ook enkele Van Gogh's. Verder heerlijk gegeten bij Pied de Cochon, al waren onze Amerikaanse buren wat luidruchtig.

Parijs

Kees op bezoek in Parijs

Mijn koffer staat (bijna) gepakt. Morgen ochtend word ik opgehaald voor een paar dagen Parijs. Inmiddels 38 jaar geleden dat ik voor het laatst in de stad ben geweest. Tijdens een werkweek van school. O ja, en nog een keer over de rondweg gereden volgens mij tijdens een fietsvakantie rond Vezelay. Het programma bespreken we morgen ochtend tijdens de reis naar Parijs. Mijn lezers zullen het dus twee dagen zonder nieuwe blog moeten doen. En misschien kan ik gelijk eens kijken hoe ze daar omgaan met stedelijk water?

Drainage in Wakkere dijk

Afgelopen week is gestart met het aanbrengen van de verticale drainage in de Wakkere Dijk in Munnikenland. Om te zorgen dat de verhoogde waterdruk sneller verlaagd wordt en daarmee het samendrukken van de ondergrond voornamelijk optreedt als wij met de werkzaamheden bezig zijn wordt het afstromen van het onder druk staande water versneld door het aanbrengen van de verticale drainage. In plaats van dat het water horizontaal moet afstromen – zich tussen de klei moet door wurmen – kan het via de verticale drainage veel sneller weg.

Verticale drainage is een buigzame strip met een geribbelde pvc kern en een filter mantel die met een soort lans verticaal in de grond wordt gedrukt (zie foto). Bij de constructie van de Wakkere Dijk wordt de belasting op de bestaande ondergrond hoger dan deze ooit is geweest. Hierdoor wil de grond samendrukken, maar dit wordt tijdelijk verhinderd door het water wat zich tussen de korrels bevindt. De extra belasting van de Wakkere Dijk zorgt eerst voor een verhoging van de waterdruk. Om nu te zorgen dat de verhoogde waterdruk sneller verlaagd wordt en daarmee het samendrukken van de ondergrond voornamelijk optreedt als wij met de werkzaamheden bezig zijn wordt het afstromen van het onder druk staande water versneld door het aanbrengen van de verticale drainage.

Overigens is de aanleg van de Wakkere dijk ook aangemeld voor de waterinnovatieprijs. 

http://www.waterinnovatieprijs.nl/inzendingen.html

De nieuwe haven

De nieuwe haven tussen de Vijcie en de Robijnsweg

De zoektocht naar een derde haven in Werkendam gaat onverminderd voort. De opties bij het Steurgat zijn afgevallen vanwege de nabijheid van de Biesbosch (natuur). De ogen zijn nu gericht op de polders tussen Werkendam en Sleeuwijk. In de communicatie liet Werkendam stevige steken vallen. Want wie toont er nu kaarten over ideeen voor over vijftig jaar (?) zonder eerst vooraf bewoners te informeren. Op facebook werd al geschreven over de teloorgang van het Sleeuwijks kerkje. Ook de dijkversterking die in 2014 op de rol staat voor de Sleeuwijkse dijk vanaf de Sasdijk tot scheepswerf Jooren werd als weggegooid geld bestempelt. Waarschijnlijk wordt de soep niet zo heet geheten. Op de kaarten die zijn gemaakt is te zien dat het gaat om het deel tussen de Vijcie en de Robijnsweg. Dus voorbij Jooren en voor het Sleeuwijks kerkje. Toch doet de hele discussie het vertrouwen in de overheid geen goed. Voor de dijkverzwaring die nu in 2014 wordt uitgevoerd werd ook al gesproken over sloop van alle woningen, zodat een compleet nieuwe dijk kon worden aangelegd. Geldgebrek leidde uiteindelijk tot de keuze van dijkverzwaring. En nu zou een deel van de dijk wel verlegd kunnen worden met zelfs aansluitend een nieuwe haven. En hoe hoog is de nood eigenlijk in de huidige havens? Hoe lang ligt het stuk terrein waar ooit de Cabro stond al braak?

Langs het water

Zandplaat langs de Merwede bij Werkendam in 2009 (foto Leen Kieboom)

Zondag vond ik in op fort Altena het bunkerboek 'Langs het water'.  Een uitgave van de Unie van Waterschappen bij haar 75 jarig bestaan in 2002. Met literaire verhalen van Nederlandse auteurs. De uitgave werd mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Waterschapsbank. 

Uit alle Nederlandse verhalen over het water blijkt hoezeer onze levens met het water zijn verweven. We spelen langs het water, we doen er ons ontdekkingen en leren er de liefde kennen. Dat was vroeger zo, en dat is nog steeds zo. Omdat water uit ons leven niet meer weg te denken valt, schreven Nederlandse auteurs uit de dertien Nederlandse provincies nieuwe verhalen over het leven langs het water.

In het boek ook een verhaal van Margo Kool, lange tijd dijkgraaf bij waterschap Reest en Wieden. Ze schrijft over haar overgrootvader die hoogheemraad was. Over haar grootvader die vanuit Zeeland na de ramp van 1953 voor de hoge zandgronden in Drente koos. Ik moest gelijk denken aan Annie Nap, ook zij stamt uit een boerenfamilie in Kamerik. En vertelde mij mooie verhalen over de tijd dat de schouw werd gehouden en de hoge heren met een bootje door de sloten voeren en dat de bruggen dan te laag waren. Zo heeft iedereen zijn eigen verhalen bij het water. Mooi om te lezen en te horen.

In memoriam Patris

Ida Gerhardt

Mijn vader heeft de waterlaarzen aan.
Wij samen zijn de Lekdijk afgekomen.
Ik ben voor mijn verjaardag meegenomen:
hij moest vandaag bij het gemaal langs gaan.

Gemaal: dat is je vader horen noemen
die vreemde woorden van een andere taal
als hij de waterstand leest van de schaal;
te ademen in het onbenoembaar zoemen
dat gonzend omgaande aanwezig is.
Èn, niets te zeggen als hij bezig is:

‘Dàt is een man, daar kun je staat op maken’.
Als op de zaken orde is gesteld
doen wij huis op aan. Een lucht van geweld:
Gorcum ligt al door wolken overkraagd.
Geen noodweer en geen wereld kan mij raken
als hij, het laatste stuk, mij op de schouder draagt.


Ida Gerhardt
Uit: De ravenveer,
Athenaeum-Polak & Van Gennep,
Amsterdam 1970.

Geluk in 199 woorden

Dorine en Colinda aan de wandel

Wat maakt geluk tot geluk? Die vraag dringt zich altijd weer op als me gevraagd wordt mijn geluksmomenten in mijn leven te beschrijven. Want waarom kan ik dat ene geluksmoment van meer dan 25 jaar geleden nog zo haarscherp voor me halen? Ik wandelde met mijn drie kinderen op een zonnige zomerse zondag over de dijk, het talud was bezaaid met boerenkant, boterbloemen en madeliefjes. Mijn twee dochtertjes zagen er op zijn zondags uit met schattige jurkjes en strikjes in hun haar, wit met roze zo stel ik me voor. Mijn zoon die nog in de kinderwagen lag, speelde met een rammelaar. Plotsklaps wist hij één van zijn witte sokjes uit te trappen. Het sokje viel op de dijk en ik moest stoppen om het op te rapen. Geduldig trok ik zijn sokje weer aan en wandelde verder langs de dijk, terwijl mijn meisjes bloemen plukten langs de weg. Meer moet het niet zijn geweest op die zomerse zondag. En toch kan ik dat ene geluksmoment altijd weer oproepen.  Kwam het door mijn levensgevoel, het idee dat je hele leven nog voor je ligt als je kinderen nog zo klein zijn? Of zit geluk echt in die kleine momenten? 

Eervolle vermelding in verhalenwedstrijd Libelle 43

Het water de baas

gemaal bij polder Steenen Muur in de Noordwaard

Het prachtige boek 'Het water de baas' van Daan van Rijn en Rutger Polderman beschrijft de historie van de mechanische bemaling in Nederland. Vandaag ineens super actueel vanwege de zondvloed aan regen die zondag uit de hemel viel. Want waar zouden we zijn zonder gemalen? We zouden geen droge voeten houden. Gelukkig lijkt de zaak weer onder controle, ook in het gebied van Waterschap Rivierenland. Vandaag ook nog eens in de Zandwijkse molen geweest, een watermolen die ooit zorgde voor droge voeten in ons gebied. Kortom zonder molens en gemalen zou Nederland al lang aan de zee zijn prijsgegeven.

HSSN prijs voor waaiersluis Asperen

foto's van de sluis bij Asperen. Jammergenoeg niet echt een mooie overzichtsfoto

De twee waaiersluizen in Asperen zijn in de prijzen gevallen. De restauratie van de sluizen is de winnaar van een jaarlijkse wedstrijd voor restauratieprojecten van de Stichting Historische Sluizen en Stuwen.De sluizen zijn vorig jaar in opdracht van provincie Gelderland opgeknapt. Ze maken onderdeel uit van de Nieuwe Hollandse waterlinie die in 1815 werd aangelegd. De sluizen werden gebruikt om land onder water te zetten en zo de opmars van de vijand te stuiten. In de hele wereld zijn nog maar 7 waaiersluizen.

Watererfgoed

Opening van de Papsluis na de restauratie, de sluis is eigendom van Waterschap Rivierenland

Papsluis in werking in 1940

Bij het kringloopcentrum in Almkerk vond ik vandaag een tijdschrift van de Bond Heemschut uit 2011. Met een artikel over het historisch besef van de waterschappen. En het beheer van cultureel erfgoed van deze overheidsinstantie. Door opschaling van de waterschappen kan het beheer van al dat erfgoed in het gedrang komen. Zo werden bij de opheffing van Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch nog enkele waardevolle kaarten geschonken aan de Historische Vereniging in Werkendam.

Waterschap Rivierenland maakte enige tijd geleden een inventarisatie van haar monumentale eigendommen. Een van de mooiste panden is natuurlijk het waardhuis in Kinderdijk, vlakbij de molens. Maar in de hal van het waterschapskantoor in Tiel staat ook een mooie vitrine met bijzondere voorwerpen uit het rijke archief van het waterschap. En wat te denken van de Diefdijk, een eeuwenoud, waterstaatkundig element in het landschap van grote betekenis. Om vooral heel zuinig op te zijn.

Schrijven, mijn grootste vreugde

Dagen kun je nadenken over het onderwerp van je 2.000e blog. Niets dat je te binnenschiet, totdat ineens een boekje voor je neus ligt. Met een prachtige foto van Albert Camus, zo'n mooie zwart wit foto. Ergens uit de jaren vijftig? Of nog langer geleden? En onder die foto de woorden: Schrijven, mijn grootste vreugde! En dan ineens weet je waar je 2.000 blog over gaat. Over schrijven natuurlijk. Hoe kon ik daarover twijfelen? Want 2.000 keer een blog schrijven is toch zoiets als een dagboek van al die jaren. Bijna zeven jaren schrijf ik al regelmatig op mijn blog. En door de jaren heen is schrijven inderdaad mijn grootste vreugde geworden. Waarom? Gewoon, omdat het heerlijk is om je gedachten op papier (blog) te zetten en zo te ordenen. Want waar ben ik al die jaren mee bezig geweest? Bij de start van mijn blog op 1 januari 2006 ging het vooral over mijn werk als raadslid. Na mijn afscheid was er even een vacuüm. Zou ik blijven schrijven of toch maar gewoon stoppen. Totdat ik in aanraking kwam met waterschap Rivierenland. Dat bood nieuwe kansen en boeiende verhandelingen over de manier waarop we in ons land het 'water de baas blijven'.  Met dijken en gemalen. In al die jaren waren er weleens weken dat de fut eruit leek. Gewoon geen zin of inspiratie genoeg om te schrijven. Maar zoals ik al begon 'schrijven is mijn grootste vreugde'.  Ik ga dus gewoon door! Volgende keer blog 2001

Groene rivier of dijkverlegging

Trace's van een groene rivier

Tijdens een extra commissievergadering van Waterkeringen van Waterschap Rivierenland werden we geinformeerd over de voorkeursalternatieven in het regio advies voor de deltabeslissing. Daarbij werd gesproken over Maas, Waal en Merwedes. Als inwoner van Werkendam waren de plannen voor de Merwedes voor mij het meest interessant. Duidelijk werd dat aanvankelijk vooral gesproken is over een groene rivier door het Land van Heusden en Altena. Een plan dat zo'n tien jaar geleden nog werd verworpen door de streek. Ook nu is het plan weer in de ijskast gezet, voorlopig tot het jaar 2100. Daar voor in de plaats kwam een plan voor dijkverlegging tussen Werkendam en Sleeuwijk; meer geulen tussen Sleeuwijk en Woudrichem. En verbetering van doorstroming in de kleine Noordwaard.De dijk verlegging biedt voor de gemeente Werkendam kansen voor een nieuwe haven. De huidige Beatrixhaven kan dan meestromend worden.

Dijkverlegging tussen Werkendam en Sleeuwijk

De gepresenteerde plannen moet al op 30 november leiden tot een besluit over het voorlopige voorkeursalternatief in van de regio. De plannen worden dan doorgestuurd naar de deltacommissaris Wim Kuijken. In april 2014 moet dan een definitief voorkeursalternatief worden opgenomen. De uitvoering vindt gefaseerd plaats tot 2050. Uiteraard is een presentatie altijd goed, maar op welke wijze kunnen de bestuurders van het Waterschap nog invloed uitoefenen op de keuzes die gemaakt worden? Ook die vraag kwam aan de orde. In de commissie van 13 november spreken we opnieuw over de plannen.

Integriteit (3)

Het kaartspel

Ik weet dat het Waterschap bezig is met de aankoop van grond in verband met de toekomstige aanleg van een zuiveringsinstallatie. Dit is vertrouwelijke informatie. Mijn zus staat op het punt een huis te kopen naast het perceel dat het Waterschap aan wil kopen.

Wat doe jij?

1. Ik kan en mag niets zeggen tegen mijn zus. Het gaat om vertrouwelijke informatie. Dat doe ik dus ook niet.

2. Ik adviseer mijn zus dringend om dat huis niet te kopen en geef geen reden voor dit advies.

3. Ik geef bij het dagelijks bestuur aan dat ik mijn zus ga inlichten.

Integriteit (2)

Het kaartspel

Ik rijd altijd samen met een andere bestuurder naar de vergaderingen.  Ik declareer deze reiskosten. Tijdens een van onze autoritten zegt hij me dat hij ook reiskosten declareert. Hij vindt dat hij hier recht op heeft als je kijkt naar de investering in tijd die hij voor het Waterschap doet.

Wat doe jij?

1.Ik vraag hem om mij dan ook iets te betalen omdat hij anders alleen voordeel heeft.

2. Ik spreek hem hierop aan. Dit kan echt niet.

3. Ik meld dit bij het dagelijks bestuur. Het is hun verantwoordelijkheid hier wel of niet iets mee te doen.

Integriteit

Het kaartspel

Maandagavond sprak het Algemeen Bestuur tijdens een speciale thema avond over integriteit. Een moeilijk begrip, maar aan de hand van een kaartspel werd het wel meer inzichtelijk gemaakt. We kregen meerdere dilemma's voorgelegd.

Ik hoor dat het waterschap op zoek is naar een interimmanager voor een van de afdelingen. Mijn schoonzus is interimmanager en op zoek naar een nieuwe opdracht.

Wat doe ik?

1. Ik ga naar de persoon binnen het waterschap die over deze opdracht gaat en stel hem voor mijn schoonzus uit te nodigen voor een gesprek.

2. Ik doe niets met deze informatie want de schijn van belangenverstrengeling zou kunnen ontstaan als mijn schoonzus een opdracht krijgt van het waterschap.

3. Ik tip mijn schoonzus over deze potentiele kans maar weiger verder iets voor haar te betekenen.

Goos den Hartog geeft startschot

De nieuwe heemraad Goos den Hartog kreeg vandaag zijn vuurdoop met de opening van het fietspad Vlietkade van Gorinchem naar Arkel. In 2007 gebeurde hier een triest ongeval met schoolgaande jeugd. Een groep fietsers werd geschept en enkelen liepen blijvend letsel op. In dit gebied is Waterschap Rivierenland wegbeheerder en mede verantwoordelijk voor de veiligheid. Ze beheert 600 km. wegen en fietspaden in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. We mochten zelf vanaf de Gomarus in Gorinchem naar Arkel fietsen. Het pad is nog niet helemaal klaar. Zo is de kruising van de Gomarus nog onveilig en ook het laatste stuk bij het station van Arkel moet nog heringericht worden.De bedoeling is dat hier een fietsstraat komt.

Kaart van fietspad langs Vlietkade en rechts Goos den Hartog die startschot geeft van de fietstocht bij de opening van het pad

Scholieren mochten tijdens de bijeenkomst in de sky box van de Arkelse Sport Vereniging vertellen dat ze het toch niet helemaal veilig vinden. Willem vertelde dat nog altijd hard wordt gereden op de weg. Herbert 't Lam zei eigenlijk hetzelfde, maar noemde nog de vrachtwagens en tractoren die op de smalle weg rijden. Ook wordt weleens vergeten dat fietsers van rechts eigenlijk voorrang hebben.

Uitgifte dijkhellingen

Dijkwoning in Rijswijk

Waterschap Rivierenland heeft vandaag de inschrijving geopend voor de uitgifte van circa 80 hectare dijkhellingen in het Rivierengebied. Het waterschap is eigenaar en beheerder van de gronden, maar biedt onder andere agrariërs de mogelijkheid om gebruik te maken van deze hellingen. De gronden zijn te gebruiken  voor intensieve begrazing door schapen en/of voor het maaien van gras. In het Land van Heusden en Altena gaat het om drie dijkvakken van in totaal 12 ha. Het dijkvak Rijswijk-Woudrichem is 4 ha; het vak Woudrichem-A27 is 3,5 ha en het dijkvak A27 naar de Biesboschsluis is 4,5 ha.

Het waterschap nodigt geïnteresseerden uit om dinsdagavond 15 oktober tussen 20.00-21.00 naar de inloopbijeenkomst op de zuivering in Zaltbommel (Onderlangsweg 3, 5301 KN Zaltbommel) te komen.

De uitgifte van de gronden gebeurt door middel van een overeenkomst voor 1 jaar. De meest economische gunstige inschrijver krijgt het perceel toegewezen. Belastingplichtigen van Waterschap Rivierenland hebben voorrang bij de inschrijving. Bij meerdere geschikte en gelijkwaardige kandidaten zal de gunning via loting plaatsvinden. Geïnteresseerden kunnen inschrijven tot en met 5 november 2013. Het inschrijfformulier is te downloaden vanaf de website.

www.waterschaprivierenland.nl  

Opening fietspad Vlietskade

De Vlietskade tussen Gorinchem en Arkel

Het nieuwe fietspad Vlietskade tussen Gorinchem en Arkel wordt op 4 oktober al ‘fietsend’ officieel geopend door gedeputeerde Ingrid de Bondt, de bestuurders van Waterschap Rivierenland en Waterschap Hollandse Delta Goos den Hartog en Johan van Nieuwenhuijzen, wethouder Arjen Rijsdijk van de gemeente Gorinchem, waarnemend burgemeester Werner ten Kate van de gemeente Giessenlanden en scholieren van de Gomarus Scholengemeenschap in Gorinchem.
De gezamenlijke fietstocht start op de Gomarus Scholengemeenschap in Gorinchem en eindigt bij de Arkelse Sportvereniging (ASV) in Arkel. Naast de officiële opening van het fietspad maken we ook van de gelegenheid gebruik om twee samenwerkingsovereenkomsten te tekenen: één tussen de Provincie en Waterschap Hollandse Delta en één tussen de Provincie en Waterschap Rivierenland. Hiermee wordt de intensieve samenwerking in het kader van het Provinciale Fietsplan, ter vergroting van de verkeersveiligheid, voortgezet.