Zonneweide of waterberging?

Het terrein langs de N322

Een van de voorgestelde maatregelen in de gemeente Woudrichem is onderzoek naar mogelijkheden tot extra waterberging op het terrein van de voormalige RWZI langs de N322. Een terrein dat al er al vele jaren verwaarloosd bijligt. Aanvankelijk dacht ik altijd dat dit terrein van het Waterschap was, maar het is eigendom van de gemeente. Overigens is het wel opmerkelijk dat recent ook Johan Koekkoek van Altenatuur plannen ontvouwde voor dit terrein. Hij zag vooral wel iets in een zonneweide; een mooi woord voor een lap grond met zonnepanelen. Daarmee zouden Almkerkers via een postcoderoos gebied gebruik kunnen maken van duurzame energie. Nu weet ik niet of waterberging kan samengaan met zo'n zonneweide, maar positief is in elk geval dat er iets met het gebied gaat gebeuren. Slechter of lelijker dan nu kan het niet woorden.

Extra rioolbelasting in Woudrichem voor maatregelen wateroverlast

Natuurvriendelijke oevers langs de Alm bij Almkerk

In de gemeente Woudrichem is een maatregelenpakket opgesteld om wateroverlast in de toekomst adequater aan te pakken. Dit naar aanleiding van de extreme buien in de zomer van 2014 en 2015. Het gaat om een bedrag van 2,1 miljoen; de gemeente Woudrichem neemt daarvan 1,4 miljoen voor haar rekening en het Waterschap 778.000 euro. Voor de gemeente Woudrichem betekenen de extra kosten voor de aanpak van de wateroverlast voor de komende jaren nog een extra tariefstijging van twee procent bij de rioolbelasting om te voorkomen dat in de toekomst onvoldoende geld is voor het op orde houden van de riolering. Naast onderhoudsmaatregelen is het merendeel van het geld nodig voor uitvoeringsmaatregelen. Tevens worden nog onderzoeksmaatregelen opgenomen in het voorstel. Maandag 29 februari is een inloopavond op het gemeentehuis over de voorgestelde maatregelen. De raad in Woudrichem bespreekt het voorstel op 1 maart opiniërend en op 22 maart besluitvormend. Waterschap Rivierenland neemt op 29 april een besluit. 

Mea Culpa

Roelof Bleker met minister Melanie Schultz-van Haegen

De lezers van mijn blog deze week ernstig verwaarloosd. Waarom? Geen inspiratie en geen tijd, maar dat mag natuurlijk geen excuus zijn. Want over het Waterschap is altijd wel iets te melden, toch? In de laatste AB vergadering is ook gesproken over de herbenoeming van dijkgraaf Roelof Bleker. Hij werd in het AB van 18 juni 2010 benoemd en na een periode van zes jaar start de procedure tot herbenoeming. Voordat Bleker dijkgraaf werd was hij voor de PvdA wethouder in Enschede van 2001-2010. Hij was destijds betrokken bij de heropbouw van de wijk Roombeek in Enschede na de vuurwerkramp. Voor zijn herbenoeming is een speciale commissie aangesteld die aan de slag gaat en gesprekken voert met de dijkgraaf.

http://hanviskie.blogspot.nl/2010/06/roelof-bleker-nieuwe-dijkgraaf.html

http://www.genderen.org/regeling-herbenoeming-dijkgraaf-waterschap-rivierenland/

Roze bloemrijke dijken voor de Giro 'd Italia

De Giro d'Italia start op vrijdag 6 mei met een tijdrit in Apeldoorn. Op 7 en 8 mei toert de Giro in de omgeving van Arnhem en Nijmegen. Ook over de dijken van Waterschap Rivierenland. Hoe kunnen we die dijken juist dan in picture krijgen? Wat te denken van roze bloeiende dijklinten? Zo slaan we twee vliegen in een klap, kans op een prijs voor de bloeiende dijklinten èn een mooie manier om de schoonheid van ons rivierengebied te laten zien! Maar welke roze bloemen bloeien er begin mei? 

http://www.dommel.nl/nieuws/2016/02/sterke-en-bloemrijke-dijken-in-nederland.html

Maatregelen pakket voor aanpak wateroverlast in Altena

Neerslaggegevens van 31 augustus 2015

Tijdens de AB vergadering sprak het bestuur langdurig over het maatregelenpakket om de wateroverlast in het landelijke gebied van het Land van Heusden en Altena te voorkomen. Het CDA heeft vooral haar waardering uitgesproken over de snelheid waarmee gehandeld is en de gezamenlijke aanpak om te komen tot het maatregelenpakket. Samen met ZLTO, burgers en gemeenten. Die gezamenlijkheid en voortvarende aanpak moet worden voortgezet, ieder heeft immers zijn eigen verantwoordelijkheid. Gemeenten voor de waterplannen en de boeren mede voor een goede afvoer. Was na de calamiteit in 2014 de houding nog van 'Wen er maar aan', thans werd wel voortvarend gehandeld. De maatregelen van extra baggeren betekenen wel jaarlijks meerkosten; andere maatregelen worden versneld uitgevoerd zoals aanleg van 7 ha. extra waterberging bij het Andels Broek en 7 km. natuurvriendelijke oevers. Wel is nog eens extra uitgesproken dat de mogelijkheden voor een retributieheffing voor de lange termijnmaatregelen misschien toch niet zo vanzelfsprekend zijn, daar is immers een groot draagvlak voor nodig. 

Uiteindelijk is toegezegd dat nog nadere voorstellen/onderzoeken komen naar
-maatregelen stedelijk gebied Werkendam, Woudrichem, Vuren en Lingewaal
-permanente opstelplaatsen/mobiele noodpompen/optimaliseren noodvoorzieningen en crisisbeheersing
-nader onderzoek mogelijkheden retributie
-flexibel peilbeheer

Maatregelen in het stedelijk gebied in Werkendam, Woudrichem, Lingewaal en Vuren komen in april in het AB.

Opvijzelen van woningen in Hardinxveld

Eelke Kraaijeveld sprak tijdens het AB in over de maatregelen in Hardinxveld

Tijdens de AB vergadering over het maatregelenpakket om de wateroverlast aan te pakken, werd ingesproken door PvdA raadslid Eelke Kraaijeveld van de gemeente Hardinxveld-Giessendam. Met name aan de Nieuweweg in het dorp werden veel bewoners gedupeerd door water in hun laaggelegen huizen. Tijdens een werkbezoek aan de wijk konden we dat met eigen ogen zien. Kraaijeveld benoemde nog een aantal innovatieve maatregelen zoals de rubberen drempel om te voorkomen dat water het huis in stroomt. Waterschap en gemeente hebben een maatregelenpakket van bijna twee miljoen euro opgesteld. De raad in Hardinxveld besluit op 31 maart over het pakket. Een van de maatregelen ging over een regeling om huizen op te vijzelen. Bewoners krijgen de mogelijkheid een lening af te sluiten tot maximaal 40.000 euro, de rente wordt dan door gemeente en Waterschap gedeeld. Maar dat is door het AB afgewezen omdat dit geen taak is van het Waterschap.

Digital Wall Geofort is in gebruik

Artist impression Digital Wall

Digital Wall

Scheepvaartberichten op Digital Wall

Het leverde de nodige discussie op in het AB, maar uiteindelijk ging ze toch akkoord met een bijdrage van 100.000 euro aan de Digital Wall in het Geofort om zo Waterschap Rivierenland bij bezoekers op moderne en aansprekende wijze kan te introduceren. De Digital Wall is net geinstalleerd en te zien zijn big data, digitale geo-data en real-time logistieke data, waarmee tevens de relevantie van watermanagement in beeld wordt gebracht. De bouw van het nieuwe entreegebouw start in 2017 en zal in 2018 afgerond zijn. In 2015 worden in de crisis control-zalen van GeoFort echter al de animaties en simulaties getoond, die later gebruikt gaan worden in de digital wall van het nieuwe entreegebouw.

Ruimtelijk instrumentarium dijken (2)

Geotextiel bij dijkverzwaring nabij Opheusden

Tijdens de bespreking in de commissie Waterveiligheid van de ontwerpleggers primaire waterkeringen gingen juist geluiden op om meer mogelijk te maken rond dijken. Juist om te voorkomen dat de dijken in een keurslijf worden geperst. Dat lijkt natuurlijk mooi en daarmee maak je misschien ook nog goede sier naar bewoners. Maar is het verstandig om meer toe te staan op of aan dijken? In het rapport Ruimtelijke instrumentarium dijken wordt geadviseerd al vroeg na te denken over de toekomst van een dijkengebied, juist om te voorkomen dat in de toekomst hoge kosten gemaakt moet worden als een dijkverzwaring nodig is. En dat betekent ook voor Waterschap Rivierenland misschien wel meer maatwerk. In plaats van een algemene regel voor het hele rivierengebied. Thans liggen de ontwerpleggers ter inzage, in mei is de besluitvorming in het AB.

Ruimtelijk instrumentarium dijken

Damwand bij dijkverzwaring Sleeuwijkse dijk in Werkendam

Hoe voorkom je dat bij dijkverzwaringen hoge kosten moeten worden gemaakt vanwege het slopen van veel bebouwing. Dat kost niet alleen veel geld, maar leidt ook nog eens tot grote onrust onder bewoners. Om in te spelen op toekomstige dijkverzwaringen zijn recent de ontwerpleggers voor primaire waterkeringen opnieuw ter inzage gelegd door Waterschap Rivierenland. Dat gebeurde al eerder in 2014/2015. Daarop kwamen heel veel bezwaren omdat bestaande bouwrechten niet waren opgenomen, zodat besloten werd de procedure stil te leggen. In de tweede procedure is besloten bestaande bouwrechten wel op te nemen in de leggers. Uiteraard heeft het schrappen van bouwrechten gevolgen voor het claimen van planschades. Maar het handhaven van bestaande bouwrechten kan ook leiden tot meerkosten bij dijkverzwaringen. Een duivels dilemma, dat ook werd onderzocht door de Unie van Waterschappen. De onderzoeksresultaten zijn vastgelegd in het 'Ruimtelijk Instrumentarium Dijken'. 

http://www.cobouw.nl/artikel/1618066-eerder-samenwerken-baat-dijkaanpak

Evacuatie

Evacuatie van het vee op de Groesplaat (foto Bart Portzgen)

Het water in de grote rivieren stijgt weer, op 9 februari werden de loslopende paarden op de Groesplaat bij Oudendijk al naar elders geëvacueerd, zo is te lezen in een tweet van Bart Portzgen. Maar hoe zou het zijn met het overige vee in de utierwaarden. Bij scheepswerf Jooren en ook in de Cloppenwaard staat in de wintermaanden vee. Helaas vandaag niet langs gereden, te koud en te veel neerslag.

Prijs voor bloemrijke dijken

Onderzoek naar bloemrijke dijken van WUR 

 

 

Bloemrijke dijk bij het Sleeuwijks kerkje aan het Kerkeinde

Peter Glas, jarenlang voorzitter van de Unie van Waterschappen en Watergraaf van de Dommel heeft een prijs in het leven geroepen voor bloemrijke dijken. Met bloemrijke dijken vang je eigenlijk twee vliegen in één klap. De dijken worden veiliger èn mooier door al die bloemen. Onderzoek van de Wageningen Universitateit wees uit dat een bloemrijke dijk zorgt voor minder erosie en zo een sterkere dijk oplevert. 

http://www.dommel.nl/nieuws/2016/02/sterke-en-bloemrijke-dijken-in-nederland.html

Jonge Jacob was generale repetitie voor de IJsselkogge

Het achterschip van de Jonge Jacob in het binnenvaartmuseum te Dordrecht

Vandaag kwam veel, heel veel nieuws via social media voorbij over het lichten van de IJssel kogge; een Middeleeuws wrak in de IJssel. Scheepsarcheoloog Wouter Waldus was vooral vaak in beeld, hij begeleidt het gehele traject. Bijzonder om mee te maken, toch moest ik vooral terug denken aan de berging van de Jonge Jacob in 2006 in de Dordtse Kil. Tien jaar geleden was ook daar scheepsarcheoloog Wouter Waldus bij betrokken. In 2009 gaf hij nog een lezing over de berging van de hektjalk, die eigendom was van de Werkendamse schipper Hendrik Ritmeester en in 1858 verging op de Dordtse Kil. Tijdens de Open Havendag in 2014 in Werkendam was de tjalk in Werkendam te bewonderen. Voor weekblad Schuttevaer schreef ik in 2011 nog een uitgebreid artikel over de Jonge Jacob. 

Scheepsarcheoloog Wouter Waldus met nazaten van de Werkendamse schipper Hendrik Ritmeester

http://www.schuttevaer.nl/nieuws/actueel/nid15469-scheepswrak-de-jonge-jacob-geeft-meeste-geheimen-prijs.html

Joseph Addison (1672-1719)

Burgemeester Haasjes kondigt haar vertrek aan als burgemeester van de gemeente Werkendam

Joseph Addison was een Engels politicus en schrijver. Hij schreef dat in het leven drie zaken essentieel zijn om gelukkig te worden; iets te doen te hebben, iets om van te houden, en iets om voor te te hopen. In het Engels zei hij het zo: Three grand essentials to happiness in this life are something to do, something to love, and something to hope for.

Mooie spreuk die ik op het spoor kwam door de toespraak van de kersverse burgemeester van Werkendam, Yves de Boer. Hij sprak de woorden tijdens zijn afscheidsspeech voor Sjoukje Haasjes-van den Berg. Zij was zestien maanden burgemeester van de gemeente Werkendam en nam donderdag 4 februari afscheid. 

De Put in Werkendam

Plattegrond van de Werkensepolder uit BRO beeldkwaliteitsplan uit 2006

Vanavond maakte ik een wandeling door de Werkensepolder en zag dat opnieuw gebouwd gaat worden aan de Richter. Nu is de Werkensepolder het meest laag gelegen gedeelte van het Land van Heusden en Altena, om die reden kreeg de polder zo'n twintig jaar geleden toch de bijnaam 'de Put'. En juist vanwege dat laaggelegen deel zou je verwachten dat bij de 'zondvloed' buien van juli 2014 en augustus 2015 in de wijk wateroverlast zou ontstaan. En juist daar nieuwbouw plegen mogelijk tot problemen zou kunnen lijden bij doorgaande klimaatveranderingen. Toch is dat in de wijk niet in dezelfde mate gebeurt als in bijvoorbeeld de Burchtpolder in de Van Heldenstraat en Bakkerskilstraat. Dus wat kan daar de oorzaak van zijn, een betere riolering in de nieuwere wijk? Verder doet het bijna pijn aan je ogen dat juist in deze nieuwe wijk vrijwel alle tuintjes volledig worden bestraat. Juist daardoor kunnen problemen ontstaan bij de waterafvoer, de trits vasthouden, bergen en afvoeren wordt daardoor belemmerd. Zou het ooit nog zover komen dat het volledig bestraten van tuintjes wordt verboden?

Word Vriend van het Biesboschmuseum!

De buitenruimte van het museum moet nog worden ingericht

Mijn enthousiasme voor het nieuwe Biesbosch MuseumEiland heb ik nooit onder stoelen of banken gestoken. Ondanks kritische kanttekeningen over de inrichting van het pand. Ik vind het een prachtig pand waar de historie van onze Delta en de Biesbosch op moderne wijze wordt verteld. Met mij zijn gelukkig velen enthousiast, zoals al bleek uit de 40.000 bezoekers die het museum in een half jaar tijd wist te trekken. Nu was ik al jaren lid van de vereniging Vrienden van het Biesboschmuseum en sinds kort mag ik penningmeester zijn van die vereniging. Mooi om te doen en zo een steentje bij te mogen dragen aan het mooie museum. Lid worden van de Vrienden van het Biesboschmuseum biedt vele voordelen. Je betaalt jaarlijks 25 euro contributie (meer mag natuurlijk ook!) en dan mag je met twee personen onbeperkt het museum bezoeken. Al na twee bezoeken ben je zo spekkoper, de entree is immers 7,50 euro. En met je lidmaatschap steun je ook nog eens het museum. Van de contributie wordt jaarlijks projecten gefinancieerd die niet in de reguliere begroting staan. Zoals het jaarlijkse onderhoud van het wandelgebied de Pannekoek. In 2016 spaart de vereniging voor oplaadpunten voor met vier aansluitingen voor elektrische fietsen. Nog een extra reden om lid te worden van de Vereniging, hoe meer leden, hoe sneller de oplaadpunten kunnen worden geplaatst!

 Het geheel vernieuwde Biesboschmuseum blijft overigens spraakmakend. Thans is het in de race voor en prestigieuze architectuurprijs als het mooiste gebouw van 2016 (http://boty.archdaily.com/us/2016).

Bruidsschat

Hoe zit het eigenlijk met de bruidsschat van twintig miljoen euro die Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch meegenomen heeft naar Tiel bij de fusie in 2005? Dat was één van de vragen die naar voren kwam tijdens de presentatie van het adviesrapport van de Stuurgroep Wateroverlast Land van Heusden en Altena. Dat Alm en Biesbosch een rijk waterschap was, is algemeen bekend. Maar is het realistisch om daar tien jaar later nog aanspraak op te maken? Bijvoorbeeld bij het nemen van lange termijn maatregelen in het gebied om het watersysteem robuuster te maken? Zo werd in de voorbije tien jaar bijvoorbeeld al tien miljoen euro geinvesteerd in extra waterberging (50 ha.) in het gebied. Overigens mocht oud-dijkgraaf Gerrit Kok als voorzitter van de Stuurgroep het adviesrapport presenteren. Het leek alsof hij nooit weg was geweest. Zou hij nog iets weten van die bruidsschat?

Watersysteem in de Noordwaard

Een van de nieuwe gemalen, deze staat overigens op de Jantjesplaat en niet in de Noordwaard

Het is op dit moment nog te vroeg om te beoordelen of het watersysteem in de Noordwaard voldoet aan de voorschriften met de huidige capaciteit van de waterhuishoudkundige objecten. Er zijn nu nog geen ervaringscijfers beschikbaar, het watersysteem ter plaatse zal kritisch in de gaten worden gehouden. 

Bovenstaande zinsnede komt het adviesrapport van de Stuurgroep Wateroverlast Land van Heusden en Altena. Het stelt me niet echt gerust, zouden al die mooie nieuwe gemalen in het gebied dan toch niet afdoende maalcapaciteit bieden? 

Schadeclaims na wateroverlast

Lakenvelders in Uppel op het boerenerf door de wateroverlast (2014)

Lakenvelders in Uppel op het boerenerf door wateroverlast (2015)

Na de wateroverlast in de nacht van 30 op 31 augustus zijn in totaal 22 schadeclaims ingediend. De meest claims gaan over gewasschade. In totaal 19 claims boven de 2500 euro werden door de verzekeraar afgehandeld. Twintig claims zijn inmiddels afgehandeld en niet toegekend. Twee claims laten nog op zich wachten, daarvan is één pas recent ingediend. Gezien het grote aantal afwijzingen is de vraag hoe effectief het is om schadeclaims in te dienen. Wel kreeg ik meermalen de vraag over de wijze waarop de schades worden afgehandeld. Indien de gedupeerden na afwijzing van de schadeclaim in beroep gaan komen ze opnieuw bij de verzekering terecht. Terwijl zij zich afvragen waarom ze bij het indienen van een bezwaar niet gehoord worden door Waterschap Rivierenland zelf. Een van de gedupeerde beriep zich op het te snel afvoeren van stedelijk water in Almkerk naar het landelijk gebied. Dit wordt in het rapport ook nog benoemd. Toch is ook die claim afgewezen.

Retributie

Gemaal Oostkil

Zeker de lange termijnmaatregelen vragen veel investeringen. Zo zou het herbouwen van de gemalen Bruine Kil en Oostkil met 50 procent meer capaciteit elf miljoen euro kosten. De beide gemalen handhaven en alleen de capaciteit verhogen wordt geschat op  drie miljoen euro. Bouw van een gemaal bij Peerenboom en het verkorten van de afvoerweg wordt geschat op 4,5 miljoen euro. Als mogelijke financiering van de lange termijn maatregelen is retributie genoemd; de boeren betalen dan mee aan de maatregelen. De vijftig/vijftig verdeling die heemraad Arie Bassa noemde, werd door de boeren in elk geval niet gepruimd. Andere vraag is natuurlijk waarom je kiest voor retributie? Is het reëel om boeren mee te laten betalen? En waarom dan juist in het Land van Heusden en Altena? is het Waterschap in het verleden nalatig geweest? Allemaal vragen om nog eens met elkaar over in debat te gaan. 

Percentage watergangen in Altena kleiner dan elders

Volle sloten na piekbuien 30 en 31 augustus 2015

In de Koppelpaarden vond maandagavond de informatiebijeenkomst plaats met de presentatie van het rapport over de wateroverlast in het Land van Heusden en Altena op 30 en 31 augustus. ZLTO en Waterschap Rivierenland presenteerden de avond gezamenlijk en dijkgraaf Roelof Bleker leidde na de pauze het debat. De intensieve samenwerking tussen ZLTO en het Waterschap had duidelijk zijn vruchten afgeworpen in de voorbije maanden. Na 17 september begon een intensief traject van overleg en onderzoek naar het watersysteem. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat het watersysteem op orde is, maar dat in het landelijk gebied het percentage watergangen in vergelijking met andere gebieden kleiner is. Ook de lengte van de watergangen is kleiner. Meer watergangen zorgt voor een betere waterafvoer, maar dan moeten ze wel schoon zijn. Het vergroten van de watergangen is dan ook een duurzame maatregel. Het sneller aanleggen van de 7 km natuurvriendelijke oevers en de 7 ha. waterberging het Andels Broek moeten dan ook snel uitgevoerd worden. Maar hoe komt het eigenlijk dat in het gebied het percentage watergangen kleiner is en ook nog eens de lengte afwijkt van andere gebieden?

 http://hanviskie.blogspot.nl/2015/10/natura-2000-in-pompveld-en-kornsche_15.html