Dijkgraaf

Dijkgraaf A.D. Den Dekker (1917-1976)

Bij tijd en wijle komen wij de man nog tegen
in weer en wind, in vreze op de hoge dijk
fietsend langs de scherpe grenzen van zijn rijk

Zijn zadel kraakt - hij moet nu vele jaren wegen -
terwijl hij schat en speurt in volle vaart
opdat wij veilig slapen in zijn waard.

Hij hoort geloei. Er is iets mis. Hij wil het weten
Met onvoorziene angst fietst hij van ons vandaan
Wij weten al van schuld en zien hem later staan
tot aan zijn borst in water. Dat wij dat niet vergeten.

L.F. Rosen

Onderzoek naar eerder sluiten van de keersluis?

Hoog water nabij de Andelse sluis

Zaterdag verscheen het opiniestuk van Dert Vlaander over het eerder sluiten van de Kromme Nolwaterkering ter voorkoming van wateroverlast. Hij legde daarbij de relatie met de ontpoldering van de Overdiepse polder. In dat licht lijkt een nader onderzoek zeker zinvol, hoewel het gebied natuurlijk nog wel moet worden ingericht. Maar nieuwe omstandigheden vragen altijd om nieuwe afspraken. Toch is het ook goed te kijken naar het waarom van de keersluis. Deze is destijds gebouwd om te voorkomen dat heel veel huizen (buitendijks, maar mogelijk ook binnendijks) gesloopt zouden moeten worden vanwege de dijkverzwaring. Waarschijnlijk zou dat voor die bewoners toch een grotere impact hebben gehad op hun woongenot dan van tijd tot tijd water in hun tuin en/of huis. Een ander punt is natuurlijk de economische schade voor het scheepvaartverkeer bij het sluiten van de keersluis en de Andelse sluis. (De sluiting is namelijk altijd een combinatie van beiden.) De Heus mengvoeders in Andel is dan bijvoorbeeld niet meer via het water bereikbaar. Gezien de uitbreidingsplannen van het bedrijf, vanwege sluiting van de vestiging in Den Bosch, wordt die schade in de toekomst alleen maar groter.

Bezwaarmakers Noordwaard moeten geduld hebben

De wassende maan bij hoog water

De beroepstermijn van het rijksinpassingsplan Ontpoldering Noordwaard verliep op 21 oktober 2010, zodat op grond van de Crisis en herstelwet een uitspraak omstreeks 21 april 2011 verwacht zou mogen worden.

Een behandelend ambtenaar bij de Raad van State liet weten dat deze termijn niet gehaald wordt. Men hoopt de zitting in de eerste helft van 2011 te laten plaatsvinden. Dat impliceert dus dat een uitspraak op z'n vroegst na de zomervakantie beschikbaar is. Met een beetje pech wordt die zitting over de zomervakantie heengetild en ligt er pas een uitspraak in het najaar.  

Weliswaar is de Raad van State gehouden aan de termijn die in de Crisis en herstelwet genoemd wordt, maar overschrijding van die termijn heeft geen consequenties voor wie dan ook die bij de rechtsgang betrokken is. Helder is dat de Raad van State zorgvuldigheid boven snelheid laat prevaleren, ongeacht de wil van het kabinet en Staten-Generaal. 

Op de vraag waarom het langer duurt dan de voorgeschreven termijn, zei de behandelend ambtenaar dat deze zaak groot en complex is en dus in de voorbereiding de nodige tijd vergt. De conclusie lijkt gerechtvaardigd dat de ontpoldering minder 'appeltje-eitje' is dan de mensen van Rijkswaterstaat in hun nieuwsbrieven hebben voorgehouden.

Een betrouwbare overheid?

Griendwerkerskeet in de Steurgatdijk vlakbij Jannezand aan de Jeppegatweg

Van de overheid mag verwacht worden dat ze betrouwbaar is. En ook dat de diverse overheidslagen zaken met elkaar afstemmen. In de Noordwaard is 1800 ha. boerenland prijsgegeven voor de veiligheid van bewoners van het benedenrivierengebied. Maar door de dijkversterking van de Steurgat/ Bergsche Maasdijk moeten boeren opnieuw grond afstaan, nu aan de andere zijde van het Steurgat. Het exacte aantal ha. is nog niet bekend, omdat er nog geen voorkeursalternatief is gekozen. En zo kan het gebeuren dat een boer die nog maar nauwelijks vertrokken is uit de Noordwaard naar polder Jannezand nu al weer met de overheid in conclaaf moeten om grond af te staan voor dijkversterking. De inkt van zijn handtekening bij de notaris is nog niet eens droog! De kritiek werd woensdag in de klankbordgroep over de dijkverzwaring geuit door Martin de Jager, een boer die ook uit de Noordwaard is vertrokken en namens de ZLTO de boeren vertegenwoordigde.

Moet de Kromme Nol waterkering al dicht? (2)

De Kromme Nol Waterkering is in 2001 in gebruik genomen

Dert Vlaander van de SGP Aalburg vroeg in de raadsvergadering of de Keersluis niet eerder dicht kan. Hij kreeg niet echt veel bijval, omdat de stand van 3.50 meter boven NAP natuurlijk niet zomaar gekozen is, maar alles te maken heeft met afstemming met andere overheden en de gevolgen voor de waterstanden elders. In de laatste commissie Waterkeringen heb ik wel gevraagd of Waterschap Rivierenland de komende tijd de communicatie rondom de Kromme Nol waterkering niet kan verbeteren. De sluis dateert uit 2001 en pas tien jaar later is er sprake van serieus hoog water en overlast voor mensen langs de Afgedamde Maas. Leg uit aan de bevolking waarom de keersluis niet eerder dicht gaat. Toegezegd is dat die uitleg binnenkort komt. Dan kunnen mogelijk vragen worden weggenomen. Ook van Dert Vlaander, die natuurlijk als voormalig werknemer van Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch best weet dat je de kering niet zomaar eerder kunt laten zakken.

Compartimentering in dijkring 43

Kerk van Rijswijk, gelegen aan het Amsterdam Rijnkanaal

Op welke manier kan de veiligheid in dijkring 43 (Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaarden) worden vergroot? Dat was de centrale vraag in de studie naar de meerlaagsveiligheid in dit gebied. Nathalie Hoppenbrouwers van de provincie Gelderland presenteerde tijdens de thema avond over veiligheid de uitkomsten van de studie. Kansrijk worden genoemd een deltadijk in het KAN gebied en compartimentering ter  hoogte van het Amsterdam-Rijnkanaal. Dit in combinatie met nog een aantal kleinere maatregelen. Waterschap Rivierenland ziet liefst een vervolg op deze studie en heeft daarover ook een brief gestuurd aan de staatssecretaris. Het is nu dus wachten op het antwoord.

Wie betaalt bepaalt?

Dijkmagazijn in Winssum

Hoe worden onze primaire waterkeringen in de toekomst gefinancieerd? Deze vraag stond centraal tijdens het tweede deel van de thema avond over veiligheid en dijken. In Binnenlands Bestuur stelde dijkgraaf Roelof Bleker al dat de rijksoverheid een onbetrouwbare partner is in de financiering van onze dijken. Kunnen de Waterschappen dat zelf niet beter, sneller en efficienter? In operatie Storm wordt gesteld dat de waterschappen naar 100 procent financiering van het Hoogwaterbeschermingsprogramma streven. Tijdens de discussie in Tiel bleek wel, dat de meerderheid van het AB daar niets in ziet en dat ook nooit zo heeft besloten. Meer zeggenschap ja, honderd procent financiering nee. 

Maar wat doet de Rijksoverheid? Zij heeft de toezegging van de UVW in de operatie Storm om voortaan 100 miljoen mee te betalen aan de financiering van het HWBP voor maximaal vijf jaar, al ingeboekt voor de jaren na 2017 en daar zelfs nog eens 100 miljoen bovenop gelegd. En dat gaat natuurlijk veel te ver. Want nu is nog sprake van een solidariteitsheffing over alle waterschappen, maar wat als waterschappen die geen dijken beheren, straks weigeren te betalen voor waterschappen met vele kilometers dijken zoals Waterschap Rivierenland? Dan betalen burgers in laaggelegen gebieden straks meer belasting dan in hoger gelegen gebieden. 

En hoe realistisch is het om de miljoenen extra te zoeken in besparingen in de waterketen? Dat blijkt in de praktijk nu al niet mogelijk, dus zal er sprake zijn van stijging van de waterschapsbelastingen. Hoe nu verder? De oplossingen rond financiering van o.a. de dijkversterking moeten straks worden opgenomen in het bestuursakkoord tussen het Rijk en de UVW. Dat moet al rond 1 maart klaar zijn. Wil het Algemeen Bestuur daar nog een uitspraak over doen, is waarschijnlijk een extra AB vergadering onvermijdelijk.

Vrouwen langer online

Waterlelievrouwen bij de veiling-visafslag in Bunschoten/Spakenburg

Vrouwen maken 46 procent uit van de wereldwijde internetpopulatie. Zij besteden meer tijd aan internet dan mannen: 24.8 uur versus 22.9 uur. Ook zijn zij actiever binnen sociale netwerken: 16 procent van hun totale online tijd besteden zij aan netwerksites als LinkedIn, Facebook en Twitter. Voor mannen is dit 12 procent.

Nog meer Liniepaden

Om de historische verdedigingslinie Nieuwe Hollandse Waterlinie weer te kunnen zien en beleven, wordt als eerste stap tussen de Spijkse Kweldijk en de Haarweg bij het Lingebos in de gemeente Lingewaal de liniekade hersteld en de route geschikt gemaakt voor recreatief fietsverkeer.

Het pad wordt zo vormgegeven dat ook bestaande gebruikers als wandelaars en ruiters optimaal gebruik kunnen blijven maken van de voorzieningen. De provincie en gemeente Lingewaal financieren samen de uitvoering. De route moet voor de zomer van 2011 gereed zijn. 

Een bunker in de omgeving van het Lingebos

Tussen de Linge en de Waal (Fort bij Vuren) ligt de voormalige hoofdverdedigingslinie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Deze is nu grotendeels onzichtbaar. Alleen het Fort bij Vuren en enkele verspreid liggende groepsschuilplaatsen in het landschap herinneren aan het verleden. Van de oorspronkelijke liniekade is alleen nog het stuk tussen de Linge en het Lingebos aanwezig. Er overheen loopt een wandelpad. Met de aanleg van de vernieuwde route en het herstel van de liniekade krijgt de Nieuwe Hollandse Waterlinie weer een stuk van haar oude glorie terug. Het pad wordt zo vormgegeven dat de bestaande gebruikers, waaronder wandelaars en ruiters optimaal gebruik kunnen blijven maken van de voorzieningen.

Provincie Gelderland, Dienst Landelijk Gebied, de gemeenten Lingewaal en Gorinchem, Waterschap Rivierenland en Staatsbosbeheer werken samen om op termijn de fietsverbinding door te kunnen trekken over de A15 / Betuwespoor naar Fort Vuren en Hoog Dalem bij Gorinchem. Ook staan maatregelen van de gebiedsontwikkeling Tielerwaard West op stapel, zoals herstel van de overige delen van de verdwenen historische kade tussen het Lingebos en het weer zichtbaar maken van historische groepsschuilplaatsen.

Waterschap tekent voor Liniepad

V.l.n.r. Arie Bassa, Birgit van Haaften, Jan Baan, Wilco de Zeeuw, Jan Luteijn en Bas de Peuter

Heemraad Arie Bassa van Waterschap Rivierenland zette vrijdagmiddag zijn handtekening voor de aanleg van het Liniepad in het Land van Heusden en Altena. Het Liniepad vormt straks een verbinding vanaf fort Bakkerskil naar de vesting Woudrichem en vormt onderdeel van de Lange Afstandswandeling van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het voert over boerenland, zoals over Hoeve Kraaiveld van Wilco de Zeeuw. Ook passeert het pad diverse bunkers, of te wel groepsschuilplaatsen.  Drie groepsschuilplaatsen langs de Roef worden zelfs geschikt gemaakt voor overnachtingen. Van die bunkers heb ik nog weleens een paar mooie foto's gemaakt, die moet ik nog opzoeken. Overigens heb ik zelf jaren geleden ook als eens een aanvraag ingediend bij de provincie voor een soort liniepad, ook dat zal ik nog eens opzoeken. 

Heerlijk banjeren door de modder over het Liniepad

Eind 2009 kochten Brabants Landschap en Waterschap Rivierenland samen ongeveer 12 hectare bos aan bij Fort Altena. Het betreft het noordelijk gedeelte van het bos tussen Sleeuwijk, de Rijksstraatweg en het afwateringskanaal. Het bos vormt een cruciale schakel in de robuuste ecologische verbindingszone (revz) Nieuwe Hollandse Waterlinie. Over een deel van die 12 ha. loopt nu het Liniepad. Lees meer op mijn blog van 22 december 2009.

Algemene Waterschapspartij wil geborgde zetels

De landelijke Algemene Waterschapspartij (AWP) is voorstander van een direct kiezersmandaat voor de waterschappen in Nederland, en is daarom fel tegen het voorstel van het nieuwe kabinet om waterschapsbesturen voortaan getrapt te laten samenstellen door de lokale gemeenteraden. Daarmee keert het waterschapsbestuur terug naar de achterkamertjes van de vorige eeuw, en wordt de kloof tussen de burgers en de lokale politiek alleen maar groter. Bovendien dreigen de stemmen voor lokale - en waterpartijen in dit systeem verloren te gaan, met als gevolg dat de landelijke politiek nog verder doordringt op regionaal niveau.

Rene Cruijsen van de AWP, heemraad bij Waterschap Rivierenland

De AWP ziet deze verdere verpolitisering van het functionele waterschapsbestuur met lede ogen aan. Als indirecte verkiezingen onvermijdelijk zijn, doet de AWP het volgende pragmatische voorstel aan Staatssecretaris Atsma van het ministerie van Innovatie en Milieu, namelijk de uitbreiding van de geborgde zetels met de categorie Ingezetenen. Hiermee worden vele voordelen in een keer behaald. Politieke verkiezingen voor een functioneel bestuur worden hiermee overbodig, de kosten bedragen een fractie van die van verkiezingen, er is een kleine organisatie nodig, het systeem heeft zich met de andere geborgde zetels reeds bewezen, kandidaat-bestuurders hebben de gelegenheid om zich kandidaat te stellen zonder lid te hoeven zijn van een politieke partij of zich als zodanig te profileren.

Nu wordt al zo’n twintig á dertig procent van de zetels van het waterschapsbestuur vervuld met eigen kandidaten van de Kamer van Koophandel (categorie Gebouwd), de Land- en Tuinbouw Organisatie (categorie Ongebouwd) en het Bosschap (categorie Natuur). De Algemene Waterschapspartij, die immers open staat voor alle Nederlanders, kan aangewezen worden als organisatie om de geborgde zetels voor de categorie Ingezetenen te vervullen. De AWP zal dan moeten worden omgevormd naar een organisatie die aan dezelfde eisen voldoet als de Kamer van Koophandel, de LTO en het Bosschap. Intern kunnen dan democratische verkiezingen georganiseerd worden. Uiteraard kunnen kandidaten van andere waterschapspartijen zich bij deze nieuwe Algemene Waterschapspartij aansluiten.

Waterschap opgeschaald naar fase 1

Waterschap Rivierenland is sinds maandag 10 januari opgeschaald naar fase 1. Fase 1 betekent dat er een Waterschapsactieteam (WAT) en een Waterschapsoperationeelteam (WAT) operationeel is. De verwachting is dat het waterschap nog de hele volgende week blijft opgeschaald. De opschaling betekent veel extra vergaderingen. De commissie Waterkeringen wijkt woensdag dan ook uit naar een andere vergaderzaal vanwege de calamiteitenorganisatie.

Dijkgraaf Roelof Bleker werd geinterviewd voor SBS 6 vanwege het hoge water bij Nijmegen

Het hoog water in de grote rivieren heeft afgelopen week de gemoederen bezig gehouden. Op ambtelijk en bestuurlijk niveau zijn velen aan het werk geweest om te zorgen voor de veiligheid van de inwoners in het gebied van Waterschap Rivierenland. En dat is goed gelukt. Het water stond hoog, maar de situatie is goed beheersbaar gebleven. Dat is onder andere te danken aan maatregelen die sinds 1995 zijn genomen, zoals het geven van meer ruimte aan de rivier en het verbeteren van diverse dijken. Afgelopen week is gebleken dat dit soort maatregelen echt nodig zijn om ons mooie maar toch kwetsbare waterland te beschermen tegen de eventuele gevolgen van hoog water.

Zandzakken

Zandzakken bij de sluiting van de coupure in Woudrichem

De afgelopen week kreeg Waterschap Rivierenland diverse verzoeken van burgers binnen om zandzakken te verstrekken. Helaas kunnen zij burgers deze service niet bieden. Een deel van deze burgers is doorverwezen naar gemeentes in het werkgebied.
De voorraad zandzakken van het waterschap is beperkt. Ze zijn nodig voor noodsituaties aan de dijken. Particulieren zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor het regelen van zandzakken. Bij bouwmarkten zijn bijvoorbeeld puinafvalzakken te koop die goed te gebruiken zijn om te vullen met zand.
Een aantal gemeentes heeft in bijzondere gevallen afspraken met burgers om in hoogwatersituaties zandzakken te leveren. Het waterschap wijst de burgers bij een verzoek om zandzakken op hun zelfredzaamheid en verwijst zo nodig door naar de betreffende gemeente.

De omissie van Tineke?

In een eerdere blog schreef ik over de kans dat de Raad van State de ontpoldering van de Noordwaard op het laatste moment naar de prullenbak zou verwijzen. Dit vanwege wijzigingen in de WRO, waardoor de PKB ontpoldering Noordwaard geen rechtskracht meer zou hebben. In de invoeringswet WRO wordt ten aanzien van projectbesluiten gezegd dat die besluiten, waarvan de minister voor 1 juli 2008 (invoering WRO) het ontwerp-besluit heeft genomen, ook onder de nieuwe WRO rechtsgeldig zijn (artikel 9.1 14 llid 2 invoeringswet WRO). Minister Tineke Huizinga heeft voor 1 juli 2008 echter geen ontwerp-besluit genomen over de ontpoldering Noordwaard, maar bijvoorbeeld wel over de Overdiepse polder. Dit artikel had de brug moeten vormen tussen de oude en de nieuwe WRO, maar de minister heeft er geen gebruik van gemaakt.

Tineke Huizinga tijdens een bezoek aan de Noordwaard in juni 2007

 (links Vic Gremmen en Tejon de Regt)

Waarom heeft men zitten slapen? Het lijkt erop dat de bestempeling tot 'koploperproject' hiervan de reden is. Men wilde gelijk doorpakken door er een Rijksinpassingsplan van te maken, het nieuwe beleidsinstrument onder de nieuwe WRO.

De veiligheidsdoelstelling waarvoor de ontpoldering van de Noordwaard bedoeld is, 30 cm. waterstandsverlaging van de Merwede bij Gorinchem bij maatgevend peil, staat nu enkel en alleen in de PKB Ruimte voor de Rivier, die zijn rechtsgeldigheid kwijt is. En zo bestaat ook de doelstelling niet meer.

'Ramptoerisme' in het rivierengebied (2)

Een zonnig uitzicht vanaf de Martinustoren op het rivierengebied

Waarom was het gisteren nu niet zo zonnig weer als vandaag? Dan zouden veel van mijn foto's in elk geval minder grijs geworden zijn. Misschien is het morgen nog steeds zonnig, dan kan ik in elk geval nog langs de Afgedamde Maas een paar zonnige foto's maken. En als het hoge water nog langer aanhoudt? Dan kan volgende week zaterdag misschien nog een keer de Martinustoren beklommen worden om van bovenaf een kijkje te nemen op het hoge water?

Overigens waren het zaterdag niet alleen 'ramptoeristen', maar kwam ook staatssecretaris Atsma een kijkje nemen in het rivierengebied om te zien wat de maatregelen voor ruimte voor de rivier nu al hebben opgeleverd. De staatssecretaris zei doodleuk dat daardoor de dreiging van 'evacuatie' nu niet aan de orde was. Nee, inderdaad niet. Het water is meer dan een meter lager dan in 1995. Bovendien zou ook nu minder snel besloten worden tot evacuatie. Aanbevolen lectuur daarvoor? Het boek van Rudie van Meurs 'Hoog water', de macht van de boerenrepublieken'. 

'Ramptoerisme' in het rivierengebied

De peilers van de noodbrug over de Merwede bij Avelingen

De hoogwaterrondvaarten van de Gorinchemse veerdienst waren een groot succes. Beide vaarten waren stijf uitverkocht, er moesten zelfs mensen teleurgesteld worden. Vele Ruimte voor de Rivier projecten kwamen voorbij tijdens de rondvaart, maar ook andere rivierverruimende maatregelen. Avelingen, meestromende geulen bij Oudendijk, de historische haven van Woudrichem en Munnikenland. Jammer dat er tijdens de vaart niet nog meer informatie werd gegeven.

De Sleeuwijkse jachthaven

Ter geruststelling dat het Waterschap over ons waakt, reed er nog een auto bij de Sleeuwijkse haven van WSRL vlak voor mijn overtocht naar Gorinchem met de pont. Na de rondvaart gelijk maar even de Biesbosch ingereden. Bij de fietsbrug in de Noordwaard werd de kracht van het water nog eens duidelijk door de sterke stroming onder de brug. Aan boord tijdens de rondvaart overigens een ambtenaar van het ministerie van infrastructuur en milieu, die zich bezig houdt met de onteigeningen in de Noordwaard.

Hoog water bij Woudrichem

Ook de Biesbosch stroomt vol

Boswachter Thomas van Es woont in het hartje van de Biesbosch en zag donderdag en vrijdag het gebied vol water stromen. Onderstaand zijn verhaal. En natuurlijk reden om vandaag of morgen ook nog even de Biesbosch in te rijden.

De Biesbosch is klaar voor het aankomend hoogwater. Ruim 2400 hectare van het gebied is afgelopen jaren heringericht om hoogwater door te laten stromen. Dat gebied is tegelijkertijd voorzien van bijpassende nieuwe natuur in onder meer de Zuiderklip en de Kleine Noordwaard. De herinrichting zorgt ervoor Gorinchem, Werkendam, Geertruidenberg en Drimmelen dit weekend droge voeten houden. Veiligheid en natuur gaan in de Biesbosch goed samen.

Na de hoge rivierstanden van 1993 en 1995 zijn voor de veiligheid van de steden Geertruideberg en Gorinchem doorstroomgebieden in de Biesbosch gemaakt. Vlak tegenover Drimmelen is de dijk verlaagd tot 2,00 +NAP. Met hoog water op de Maas kan het water dan een extra route volgen via de Aakvlaai, door het natuurontwikkelingsproject Zuiderklip, hartje Biesbosch. Modelberekeningen geven aan dat deze nieuwe route voor het water een verlaging geeft van 4 cm. van het Maatgevend Hoogwater ter hoogte van Drimmelen. Het Maatgevend Hoogwater is de meest extreem hoge waterstand waarop Rijkswaterstaat de veiligheid op baseert.

Hoog water bij de fietsbrug in de Noordwaard

Alle voor de veiligheid aangelegde nieuwe natuurgebieden hebben zich afgelopen jaar al bewezen als schitterende vogelgebieden. Direct na de aanleg in 2008 vestigden zich meer dan 100 broedvogelsoorten. Het hele jaar door komen er duizenden doortrekkende vogels. De natuurontwikkelingsgebieden zijn vooral in trek omdat het water dan weer hoog is en dan weer een aantal dagen laag. Voedsel is altijd ruim voorradig.

Water hoort bij de Biesbosch. Al eeuwen heeft het water het landschap en de natuur van de Biesbosch gevormd. Met hoog water schuurt een kreek extra uit en wordt het dikke strooiselpakket uit de rietvelden meegenomen. Onder water gebeurt vaak veel meer. Zandplaten worden compleet verplaatst. Hoog water in de Biesbosch is dus geen enkel probleem. Dieren in de Biesbosch zijn gewend aan het water en kunnen goed zwemmen.

'Ramptoerisme' door hoog water

Sloopbedrijf Koek in Sleeuwijks haven

 

Vandaag niet echt veel tijd gehad om bij het hoge water te kijken. Voor foto's was het ook eigenlijk te somber weer, misschien dat het vrijdag of zaterdag beter is. Zeker zaterdag zou dat goed uitkomen, omdat ik dan met de hoogwater rondvaart van het veerdienst Gorinchem wil mee varen. Het lijkt ramptoerisme, maar het is natuurlijk wel een ideale gelegenheid om het hoge water vanaf de rivierzijde te zien.

Hoog water in Sleeuwijkse haven

In Wijk en Aalburg nog geen sluiting van de Kromme Nol Waterkering, ook al is de verwachte waterstand van 3.30 NAP nog maar 20 centimeter verwijderd van de norm voor sluiting. Wel vanavond een melding bij de brandweer van wateroverlast aan de Taxhof, gelegen vlak langs de dijk. Kwelwater of gewoon een overvloed aan regenwater?

Veerpont blijft gewoon varen ondanks hoogwater

Moet de Kromme Nol waterkering eerder dicht?

Ondergelopen uiterwaarden nabij de Heusdense brug

Het hoge water zorgt nog niet echt voor problemen, wel voor ongemakken. Zo lopen langs het Heusdensch Kanaal en de Afgedamde Maas steeds meer uiterwaarden onder. En daar staat de nodige bebouwing, zoals camping 't Werdje, de voetbalvelden van Wilhelmina en Noad, de Veense plassen en lager gelegen woningen. Het roept de vraag op of de Kromme Nol Waterkering niet eerder dichtkan. Nu gebeurt dat pas bij 3.50 meter boven NAP. Misschien toch goed om volgende week in de commissie Waterkeringen na te vragen waarop die norm eigenlijk is gebaseerd. Ongetwijfeld is dat gecommuniceerd bij de ingebruikname van de kering in 2001. Maar het kan geen kwaad om daar tien jaar later nog eens aandacht voor te vragen en het richting bewoners opnieuw te communiceren.

Woerkum houdt droge voeten

Het sluiten van de waterpoort in de vesting Woerkum

Waterschapslasten dit jaar gemiddeld 3 procent omhoog

Uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis blijkt dat de waterschapslasten dit jaar gemiddeld met 3% omhoog gaan. In Zeeland zorgt de fusie van twee waterschappen dit jaar voor lokaal sterk dalende tarieven. Huishoudens in het waterschap Zeeuws Vlaanderen betalen 18% lagere lasten. De Zeeuwse tariefsdaling vertekent het landelijke beeld enigszins, waardoor het lijkt alsof de tarieven voor meerpersoonshuishoudens (gezinnen) dit jaar gemiddeld met 1,6% stijgen en alleenstaanden gemiddeld 1,4% meer betalen. Wordt de unieke tariefsdaling in Zeeuws Vlaanderen echter buiten beschouwing gelaten, dan komt de landelijke stijging van de waterschapslasten uit op 3%.

Ook dit jaar zijn er weer waterschappen die de tarieven fors opschroeven. Bij het waterschap Delfland stijgen de tarieven voor meerpersoonshuishoudens met 8,5%, gevolgd door Aa en Maas met 7,4% en Rijnland met 6,7%. Waterschap Peel en Maasvallei is de topper met een stijging van 10,1% voor eenpersoonshuishoudens. Naast de fuserende waterschappen in Zeeland zijn er nog twee waterschappen waar de tarieven dalen: Hunze en Aa's met 0,5% en Noorderzijlvest met 0,9%.

Het veer Woudrichem-Slot Loevestein

De gemiddelde tariefstijging is gematigd te noemen in het licht van de 'Spoedwet 100 miljoen' die vorig jaar op 23 november door de Tweede Kamer werd aangenomen. Als gevolg van deze wet krijgen waterschappen nieuwe taken bij de verbetering van dijken. Met ingang van 2011 betekent dit een lastenverzwaring van 100 miljoen die door de waterschappen moet worden opgebracht. Uit het onderzoek van Vereniging Eigen Huis blijk dat bij 20 van de 25 waterschappen hier geen tariefsverhoging voor nodig is. Volgens de waterschappen kunnen deze taken in 2011 worden uitgevoerd door efficiënter te werken, reserves aan te spreken en bepaalde projecten uit te stellen.

De verschillende watertaken zijn in Nederland erg versnipperd. Zo gaan 418 gemeenten over de riolering, 25 waterschappen over de dijken en het oppervlaktewater en 10 drinkwaterbedrijven over het drinkwater. Voorts wordt het verkeer op het water afwisselend geregeld door gemeente, provincie, waterschap of Rijk. Deze versnippering leidt tot hoge en vermijdbare kosten, die worden afgewenteld op de burger.

Vereniging Eigen Huis van mening dat het steeds urgenter wordt dat partijen in de waterketen gaan samenwerken, zodat een belangrijke efficiencyslag kan worden gemaakt. Momenteel worden taken veelal door gemeenten en waterschappen los van elkaar uitgevoerd. Alleen al het samenvoegen van het beheer van riolering en zuivering in zelfstandige afvalwaterbedrijven kan leiden tot een structurele besparing van 600 miljoen euro per jaar. Een voorbeeld van een dergelijke samenwerking is al zichtbaar in Amsterdam. Daar zijn alle watertaken per 1 januari in één organisatie ondergebracht, wat forse besparingen oplevert.

Vereniging Eigen Huis is van mening dat samenvoeging van versnipperde taken moet worden afgedwongen met een afvalwaterwet, omdat zij bang is dat de efficiencyslag anders niet tot stand komt. De vereniging pleit in dit kader al langer voor onafhankelijk toezicht door een landelijke rekenkamer op de tarieven en efficiency van de waterschappen.

De slaapkamers van het gemeenlandhuis

De slaapkamers van het gemeenlandhuis in Kinderdijk

Het gemeenlandshuis van het vroegere waterschap van de Overwaard ligt aan het einde van de Lage Boezem. Dit al bestaande pand is in 1644 verbouwd tot gemeenlandshuis. Het huis bevatte een vergaderzaal met uitzicht op de Lage Boezem. Verder waren er voorheen slaapkamers voor het College van Bestuurders ingericht. Vanwege dijkverzwaring is het huis in 1918 gewijzigd, waardoor de ingang hoger kwam te liggen dan de vergaderzaal. In 1982-1983 en in 2003-2004 zijn restauraties uitgevoerd. Het gemeenlandhuis wordt tegenwoordig gebruikt voor de ontvangst van gasten van het waterschap Rivierenland.

Moet de Kromme Nol waterkering al dicht?

De proefsluiting van de Kromme Nol Waterkering in oktober 2010

De waterafvoeren in de grote rivieren stijgen snel. Reden voor Waterschap Rivierenland om extra alert te zijn. Hoewel de Kromme Nol Waterkering samen met de kering bij de Andelse sluis pas sluit bij hoog water boven 3.50 NAP, blijft het altijd onvoorspelbaar wanneer het echt nodig zijn zal. In oktober werd de kering nog getest. Uit de rapportage over de najaarsschouw waterkeringen 2010 blijkt dat de test goed is verlopen. Wel is het besturings- en bedieningssysteem verouderd, evenals het sluitingsdraaiboek, dat niet voldoet aan de eisen voor dergelijke grote objecten. Het bestek voor aanpak is inmiddels aanbesteed en wordt uitgevoerd in 2011. In 2012 vindt de technische renovatie plaats. 

Ontpoldering onomkeerbaar?

Straks krijgen niet alleen bomen natte voeten in de Noordwaard

Deze week kreeg ik een telefoontje uit de Alblasserwaard over de ontpoldering van de Noordwaard. Met een verrassende kijk op de zaak. Binnenkort zal voor de allereerste keer in het gehele proces rond de ontpoldering de rechter zich buigen over de bezwaarschriften tegen de plannen. En misschien stuurt de rechter het hele plan wel naar de prullenbak? De plannen voor de ontpoldering Noordwaard zijn namelijk gebaseerd op Ruimte voor de Rivier maatregelen die al dateren van 2001 of 2002. Met de invoering van de nieuwe wet WRO per 1 juli 2008 bestaat de Planologische Kernbeslissing echter niet meer. Wel is sprake van een overgangsrecht, maar alleen voor PKB's die al voor 1 juli 2008 zijn vastgesteld. Dus hoe zal de rechter straks de bezwaren die nog lopen beoordelen? En stel dat het plan naar de prullenbak wordt gestuurd (wat ik persoonlijk niet verwacht), hoe gaat de rijksoverheid dan de ontpoldering afdwingen? Het nieuwe kabinet wil geen ontpolderingen meer! Wanneer de zaak precies voor de rechter komt is nog niet duidelijk, maar hij moet voor 21 april 2011 uitspraak doen.

Afscheid dijkgraaf Kok kostte 37.000 euro

Het afscheid van dijkgraaf Gerrit Kok in augustus kostte 37.000 euro. Ondanks dat het feest in eigen huis werd gehouden. Mijns inziens toch een forse kostenpost in een tijd van zuinig aan door de overheden. Hoewel ik niet weet hoe de kostenverdeling van die 37.000 euro precies is. Is het bijvoorbeeld in- of exclusief de vernoeming van het gemaal aan de Kinderdijk naar Gerrit Kok? De onthulling van de naam vond in december plaats. De kosten voor het afscheid van de dijkgraaf worden geboekt op de post onvoorzien van 2010.

http://www.binnenlandsbestuur.nl/Home/all/afscheid-dijkgraaf-kost-meer-dan-van-cohen.286416.lynkx

Staalslakken en wilgenbossen

De wilgenbossen worden aangelegd ter bescherming van fort Steurgat

Op de laatste dag van 2010 stond in de Volkskrant een interessant artikel over nieuwe manieren van dijkversterking. 'Dijken, die staan voor zwaar en sterk. Maar in 2011 wijken beton en basalt voor zacht en hergebruikt materiaal. Dat is nog goedkoper ook'.  Er worden een aantal fraaie staaltjes van de nieuwe technieken uitgelegd. Mijn oog viel uiteraard op de methode die straks wordt toegepast bij fort Steurgat. Daar wordt over een trace van twee kilometer een golfremmend wilgenbos aangelegd als een soort waterkerend landschap. Zal er nog een officieel startschot worden gegeven voor deze bijzondere manier om het water te keren?

75 jaar

De bruiloft van mijn ouders met links de ouders van mijn moeder en rechts Doortje Faas, de stiefmoeder van mijn vader

Op 3 januari 1936 zag mijn vader, Jan-Willem Kieboom, het levenslicht. Vandaag zou hij 75 jaar zijn geworden, eens te meer reden om aan hem te denken. Hij mocht echter niet ouder worden dan 53 jaar. Hoe ouder ik zelf word, hoe jonger hij gestorven is. Het is heel vreemd om je voor te stellen dat iemand die je gekend hebt tot zijn 53ste, de leeftijd van 75 jaar zou bereiken. Nu ik bezig ben met het schrijven over mijn oma Matje Heijns, de moeder van mijn vader, denk je na over eigenschappen die je geerfd hebt van je (voor) ouders. Over mijn oma Matje hebben haar kinderen verteld dat ze altijd opgeruimd was, zo herinner ik me mijn vader ook wel. Ook hield mijn vader van gedichten, hij kocht weleens een dichtbundel van Nel Benschop. Zelf hou ik ook van gedichten, is dat dan een familie trekje? En hoewel mijn vader veel te jong gestorven is, ben ik toch blij dat ik hem zo lang gekend heb. Zelf verloor hij zijn ouders al op jonge leeftijd, zijn moeder toen hij vier jaar was en zijn vader toen hij zes jaar was.

Vijf jaar bloggen!

Met het aanbreken van het jaar 2011 heb ik er vijf jaar bloggen opzitten en zet ik me aan het schrijven van blog 1435. Tijd voor iets nieuws? Op 2 januari 2008 schreef ik al dat bloggen uit was, toch kan ik het nog steeds niet laten. Op 1 januari 2006 startte ik met mijn blog, toen met het voornemen om het te gebruiken als campagnedagboek tot de gemeenteraadsverkiezingen  in maart. Het waren enerverende maanden die eindigden in een klinkende overwinning voor het CDA met drie zetels winst. Dankzij mijn blog? Nee, natuurlijk niet. Toch is het aardig even terug te kijken. Op 1 januari 2007 had ik eveneens goede voornemens; meer complimenten uitdelen, mijn dossiers beter bestuderen, meer geduld en meer contacten met burgers waren toen als raadslid mijn goede voornemens. 

Op campagne in 2006 met v.l.n.r. Cees Branderhorst, Otto van Breugel, Vincent van den Berg en Gerard Paans

Op 2 januari 2008 beperkte ik me tot de beste wensen, ik was toen ook geen raadslid meer. Op 1 januari 2009 schreef ik over de kampioen vragensteller Otto van Breugel, dat heb ik dit jaar niet eens meer bijgehouden. Wel begon ik dat jaar te schrijven over het water en het Waterschap Rivierenland. In 2010 schreef ik mijn eerste blog op 3 januari over mijn boek 'de eeuw van mijn oma'. En in 2011 na vijf jaar bloggen? Ik blijf trouw schrijven over water en Waterschap Rivierenland, met af en toe een uitstapje naar één van mijn andere interesses, zoals politiek of geschiedenis. En af en toe word ik persoonlijk. Maar dat nemen mijn lezers me vast niet kwalijk.