Mei is voorbij

De maand mei was als altijd druk en hectisch, zo druk dat het bloggen er iets te vaak bij inschoot. Juni moet dan ook beter worden, met blogs die er toe doen. 

Groen van toen in het Duijls bos 

Maar wat bracht de maand mei? Veel avonden bij het waterschap in Tiel, zoals deze week op maandag de commissie waterveiligheid en dinsdag de commissie middelen. Op Hemelvaartdag heb ik de tekst voor een boekje over fort Steurgat proberen af te ronden. Vandaag mocht ik ontspannen in het Duijls bos, een heerlijke plek, boordevol natuur en erfgoed. Een aanrader en nog te bezoeken op 1, 2, 8, 9 en 10 juni. 

De duiker in de Borcharenweg vordert gestaag

Virtuoze Bach in Martinuskerk

In de Martinuskerk in Woudrichem worden zaterdag 15 juni virtuoze werken naast intieme motetten, koorwerk en soli uitgevoerd door het kwalitatief hoogstaande Cantus Kamerkoor en het Orion orkest, onder leiding van Sietse van Wijgerden met een afwisselend cantate-concert. Tevens zingt ook het Neander Jongenskoor nog twee vrolijke aria's van Bach. Tussendoor worden enkele korte prikkelende toelichtingen gegeven. 

Repetities in de Martinuskerk

Het programma start in de verstilling met het gregoriaanse Media Vita. Vanuit de diepte met het aangrijpende werk 'Der Gerechte kömmt um', dit werk is waarschijnlijk door Lotti gecomponeerd, maar door Bach op een nog hoger plan gezet. De cantate BWV 146 'Wir müssen durch viel Trübsal in das Reich Gottes eingehen' is een hoogtepunt in dit concert. Oorspronkelijk was het een vioolconcert, maar het is nu bewerkt door Bach voor orkest. Marcel van der Poel speelt een zeer virtuoze orgelpartij , tezamen met orkest. 

De Martinuskerk in de sneeuw

In het tweede deel van deze cantate, oorspronkelijk ook voor viool en orkest, heeft Bach bovenop het oorspronkelijke deel nog eens een extra koorpartij gelegd, waardoor het een grotere emotionele lading krijgt. Na deze cantate nog een motet: 'Der Gerechte', van J.C. Bach (een neef van J.S.Bach) die wordt gezien als het meest talentvolle familielid uit de Bachfamilie. 

Martinuskerk bij avondlicht

Verder hoort u het grootse werk BWV 236: met onder andere een Kyrie, Gloria en Cum Sancto Spiritu, met name deze laatste twee delen zijn wel 'show-pieces' van Bach!  Het jongenskoor zingt de Bacharia 'Wie freudig ist mein Herz' en 'Mein Gläubiges Herz'. Als nieuwe jongens belangstelling hebben voor het jongenskoor, kom dan zeker luisteren bij dit concert. De solisten deze avond zijn: sopraan Jacqueline Meijer, alt Lieke Beirnaert, tenor Paul Kieviet, bariton-bas Sietse van Wijgerden, kistorgel Marcel van der Poel.

De toegang is €17,50, tot en met 18 jaar €5,-  Graag vooraf reserveren

Biodiversiteit in de Noordwaard

De Verenigde Naties hebben 22 mei uitgeroepen tot de Internationale Dag van de biodiversiteit. Niet vandaag, maar gisteren kreeg ik toevallig een telefoontje over biodiversiteit in onze regio. 

Wat kun je in je eigen tuin doen aan biodiversiteit?

Boeket geplukt langs de akkerranden in de Oostwaard in najaar 2018

Een Noordwaard bewoner vroeg zich af waarom Waterschap Rivierenland de dijktaluds al zo vroeg maaide. Dat kwam de biodiversiteit toch niet ten goede zo vroeg ze zich af. Een mailtje naar Tiel leerde mij dat het maaien bewust zo vroeg gebeurd om plaagsoorten te voorkomen. 

Biodiversiteit begint in je eigen tuin

Op de dijken groeien nogal wat distels en om te voorkomen dat deze zich steeds verder uit breiden wordt juist vroeg gemaaid ter bestrijding. Mogelijk helpt het tegen deze plaagsoort en kan mogelijk over een aantal jaren wel later gemaaid worden in de Noordwaard.

Hoogstamfruit van eigen bodem

Minder vogelsoorten op golfbaan Almkreek

Altenatuur én de Vogelbescherming deden zaterdag 18 mei met de Nederlandse Golf Federatie, mee met de 20e NGF Bird Watching Day. De vogels op golfpark Almkreek werden geteld onder leiding van een ervaren vogelgids, de vogelaars waren al vroeg uit de veren en begonnen met het tellen om vijf uur in de ochtend. In totaal zijn veertig vogelsoorten geteld door de vogelaars die al om vijf uur in de ochtend begonnen. In 2018 telden ze nog 65 verschillende soorten. 

Vogels spotten op golfpark Almkreek

'Met veel vogelsoorten in Nederland gaat het niet goed' aldus de Vogelbescherming. ‘Algemene soorten als de spreeuw en huismus verdwijnen. Het effectief beschermen van deze vogels kunnen wij niet alleen’. De Vogelbescherming wil de samenleving directer bij haar werk betrekken, van boeren, consumenten en diverse organisaties tot golfers en recreanten. Talloze vogelsoorten hebben golfbanen immers als leefomgeving.

Voor Almkreek, een golfbaan met 32 holes is aardig wat grond nodig. Die grond wordt met zorg beplant, ingezaaid en onderhouden waardoor beplanting, insecten en vogels een bijzondere plek krijgen. 

Zon in alle dorpen van Altena

De vrijwilligers van Altena Nieuwe Energie organiseren vanaf 6 juni onder de naam ZonGemak een grote actie voor inwoners van Altena, om te helpen met de inkoop en plaatsing van zonnepanelen. 

Wethouder duurzaamheid Roland van Vugt en Cees de Bas van Altena Nieuwe Energie promoten zonne-energie

Altena Nieuwe Energie gaat, in goed overleg met de gemeente, stukje bij beetje heel Altena bezoeken om op te halen wie mee wil doen. Twee plaatselijke installateurs komen de zonnepanelen leggen. Om het aanbod ook aantrekkelijk te maken voor de kleinere dorpen, bieden ze die inwoners gelegenheid om gezamenlijk intekenen. Ze beginnen op 6 juni met een informatieavond voor Genderen, Eethen, Drongelen en Meeuwen in het dorpshuis in Genderen aan de Rondedans. Altena Nieuwe Energie is een  coöperatie van vrijwilligers, zonder winstoogmerk.

Roland van Vugt, wethouder duurzaamheid: ‘Ik ben blij met het initiatief van Altena Nieuwe Energie. De overgang naar een duurzamere samenleving moeten we met z’n allen maken. Maar natuurlijk moet het ook betaalbaar zijn. Deze actie maakt het voor huiseigenaren financieel en praktisch aantrekkelijk om hun huis te verduurzamen.’

De mooiste kerk van Altena

De mooiste kerk van Altena, waar staat die eigenlijk? Persoonlijk vind ik de Hervormde kerk in Eethen een  juweeltje. Op deze foto van Coby Vos uit 2016 wordt de kerk gesierd door de bloeiende prunus, de bloeitijd is april.

Is dit de mooiste kerk van Altena?

Verdwenen water in Werkendam

Vandaag was de laatste dag van de expositie 'Verdwenen water in Werkendam' in d'Altenaer  Als je het op een kaart ziet, ontdek je pas hoeveel er is verdwenen. Maar is Werkendam nu uniek? Of is in andere dorpen ook zoveel water verdwenen?

Verdwenen water in Werkendam, de kadastrale kaart van 1832 gecombineerd met Werkendam anno 2019

Bezoekers aan de expositie  haalden in elk geval weer echte dorpsverhalen op. Over zwemmen leren in de Bermsloot, duiken vanaf het bruggetje bij vloed en het zwemdiploma van badmeester Zwets, zodat je in de Merwede mocht zwemmen. 

Dorpsverhalen over zwemmen leren in de Bermsloot

De waterlinie blijft verbazen

Met de gidsengroep van Fort Altena maakten we vandaag een toer langs diverse forten. Zo bezochten we Fort Bakkerskil, de Papsluis, Lunet I bij Utrecht met een heuse atoomkelder en het Waterlinie museum. En altijd is er weer iets nieuws te ontdekken, zoals de fietsen in de atoomkelder voor het opwekken van de eigen stroom. Wel jammer dat in het Waterlinie museum enkele digitale tools stuk waren. 

Afscheid van de Brabantse Jan

Vandaag werd afscheid genomen van Jan van Gils, bestuursondersteuner bij Waterschap Rivierenland. Jan had zijn roots in de waterschapswereld bij het Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch en nam zo een stukje Brabant mee naar Tiel. 

Links op de foto Jan van Gils tijdens een commissievergadering in 2015, rechts Rene Cruijsen

Juist door dat Brabantse gaf Jan je altijd een thuisgevoel bij Waterschap Rivierenland. Zeker als je nieuw binnenstapt in een bestuur moet je je een weg zoeken in de bestuurlijke hectiek. En dat kon Jan als geen ander, hij had een 'bestuurlijke' antenne en wist echt alles van de bestuurders, maar was daardoor ook een prettige bestuursondersteuner. Secretaris-directeur Kees Vonk sprak Jan toe bij zijn afscheid. Hij noemde Jan een diplomaat en een charmeur, maar wel met humor. Met eigenschappen als dienstbaar, hulpvaardig, taalvaardig en stressbestendig. 

Jan van Gils (tweede van links) tijdens een excursie in Lent in 2011

Jan mocht zelf ook nog iets zeggen bij zijn afscheid. 'Als je een baan hebt die bij je past, hoef je nooit meer te werken (Confucius)", zo liet hij zijn collega's en bestuurders weten. Hij werkte 44 jaar bij de overheid; eerst bij enkele gemeentes en de provincie Brabant alvorens hij overstapte naar Hoogheemraadschap Alm en Biesbosch. Na de fusie in 2005 verhuisde hij mee naar Tiel. Jan, bedankt voor de fijne samenwerking!

Jan van Gils (staande, eerste van links) met het college van dijkgraaf en heemraden van Alm en Biesbosch

Henk Driessen kandidaat heemraad bij Rivierenland

CDA’er Henk Driessen is beoogd heemraad voor Waterschap Rivierenland. Driessen was medevormgever van het nieuwe college en het breed gedragen bestuursakkoord ‘Door water verbonden’. In de AB vergadering van 24 mei wordt het Algemeen Bestuur gevraagd in te stemmen met het bestuursakkoord en de kandidaat heemraden te benoemen.

 

Henk Driessen bij zijn verkiezing tot lijsttrekker van CDA Waterschap Rivierenland

Na de verkiezingen op 21 maart is Harm-Jan van Schaik, burgemeester van Harderwijk, op voorstel van de CDA-fractie benoemd tot informateur. Van Schaik is aan de slag gegaan om te onderzoeken of een bestuursakkoord op hoofdlijnen voor de komende vier jaar mogelijk was. Op 18 april heeft de informateur zijn verkenning afgerond met de conclusie dat een breed gedragen bestuursakkoord op hoofdlijnen haalbaar is. In een werkatelier op 26 april hebben leden van het Algemeen Bestuur samen met Van Schaik (inmiddels formateur) dit akkoord verder uitgewerkt.

De fractie van het CDA in Waterschap Rivierenland

Het concept bestuursakkoord is 10 mei besproken door de fractievoorzitters van de partijen. Hieruit is gebleken dat het bestuursakkoord op brede steun kan rekenen van het Algemeen Bestuur. Daarna is besloten te komen tot een college met vijf heemraden. Naast Henk Driessen als kandidaat heemraad (watersysteem – muskusratten) zijn dat Hennie Roorda (Water Natuurlijk – waterveiligheid), Henk van ’t Pad (PvdA – waterketen), Goos den Hartog (SGP/ChristenUnie – middelen en wegen) en Mathieu Gremmen (Ongebouwd – watersysteem, tevens eerste loco-dijkgraaf). Co Verdaas is dijkgraaf bij Waterschap Rivierenland.

The Garden of Eden

Gemaaltje Uppelse molen in ere hersteld

Op 11 en 12 mei was de Nationale Molendag en wat had ik op een van die dagen graag een kijkje genomen in het gemaaltje bij de Uitwijkse molen. 

Het interieur van het gemaaltje, alvorens de inboedel werd gesloopt

Op de plek van het gemaaltje stond ooit de Uppelse molen, een van de zeven watermolens van de Zevenbansch boezem. Het interieur van het gemaaltje is door de eigen molenaars vakkundig vernield. Zodanig dat het niet meer te betreden is, omdat de vloer is gesloopt. Maar wat zou het mooi zijn als het gemaaltje in ere zou worden  hersteld. 

Genieten het polderlandschap rondom het gemaal

Mogelijk kan de gemalenstichting daar een helpende hand bij bieden. In onze regio is niet echt een organisatie of stichting die zich inzet voor gemalen, zoals bij voorbeeld wel in de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden. Ik heb de molenstichting al een keer getipt over de gemalenstichting, maar het blijft nog steeds angstvallig stil. Zoals het ook al jaren stil rond mijn tip om zonnepanelen op het dak te leggen, zodat het gemaaltje in haar eigen stroom kan voorzien. 

Schilderworkshop rondom het gemaaltje

Zeven dagen genieten in het Duyls Bos

Het Duyls Bos aan de Duylweg in Almkerk is in mei en juni maar liefst zeven dagen open van 10.00-16.00 uur. Het eerste weekend begint op Hemelvaartdag 30 mei, achtereenvolgens is het bos open op 31 mei, 1 en 2 juni. Het Pinksterweekend is het bos drie dagen geopend; op 8, 9 en 10 juni. Parkeren kan langs de Midgraaf met toegang via de kade. Voor mindervaliden en fietsers is voldoende ruimte in het bos met toegang via de Duylweg.

Het Duyls bos (foto Agnes Advocaat)

Tijdens de open dagen wordt het plan ‘Natuurontwikkeling Duyls Bos’ gepresenteerd; een aaneengesloten natuurgebied van ca. 6,5 ha. Het beheer van het Duyls Bos is inmiddels ondergebracht in een stichting, die zich actief inzet voor het behoud van het bos. Tevens start een wervingscampagne voor ‘Vrienden van het Duyls Bos’ om zo alle plannen uit te kunnen voeren. Voor de ‘Natuurontwikkeling Duyls Bos’ is inmiddels een bijdrage uit het BiesboschStreekfonds ontvangen. Bezoekers kunnen tijdens de open dagen genieten van de natuur en het erfgoed dat Jan en Jenny van Mersbergen door de jaren heen hebben verzameld. Er wordt koffie geserveerd en er kunnen stekjes en planten worden gekocht. Verder zijn er presentaties over de natuurontwikkeling, de schoenmakerij, de wasserij, de polders en de molens van Den Duijl. Uiteraard geven Jan en Jenny graag uitleg over alle beplanting in het Duyls Bos.

Nostalgie in het Duyls Bos

Het Duyls Bos wordt sinds 1977 beheerd door de familie Van Mersbergen. Het populierenbos is vervangen door inheemse bomen, onderbeplantingen, en een struik- en kruidenlaag. Verder zijn houtwallen, waterpartijen, dierenweitjes, een griendje, een elzenbroekbos, boomgaard, moes-, sier- en vlindertuinen aangelegd. Later is de Hillse Kade van het bos naar de Midgraaf bij het Duyls Bos gevoegd. Het is één van de laatste historische kaden uit de streek en was voor de ruilverkaveling de toegangsweg tot het bos.

De veldkapel in het Duyls bos

De afgelopen tien jaar heeft het terrein zich ontwikkeld tot een natuur-historische ontmoetingsplek met een museumhuisje, een oude werkplaats, een veldkapel, een ‘boerenhoek’ en een arboretum met 45 soorten bomen. In 2014 is een deel van de Ecologische Verbindings Zone (EVZ) aangelegd tussen de natuurgebieden Kornse Boezem en het Pompveld, het Duyls bos is hier onderdeel van. Aan de zuidzijde is  voor de modderkruiper en bittervoorn een plas- en drasgebied aangelegd. Sinds 1 januari 2019 is  een huur-en beheerovereenkomst afgesloten met Staatsbosbeheer voor nog enkele percelen. Op het noordelijk perceel komt een veld oude cultuurgewassen, kleinfruit, grootfruit van oude appelrassen en een kompostmakerij. Op het zuidelijk perceel de kruiden-, bijen- en vlindertuinen, met de imkerij. Vier sloten met een totale lengte van 630 meter worden aangepast tot ecologische sloten en dienen tevens als waterberging.  Het overige terrein wordt kruidenrijk grasland. De EVZ langs de Duylweg en het plasgebied worden beheerd samen met natuurvereniging Altenatuur.  

Eeuwenoude Romeinse kano ziet weer daglicht

Vandaag was het feest in Dreumel/Alphen bij de ArcheoHotspot. Daar werd de eeuwenoude Romeinse kano opnieuw aan het zonlicht blootgesteld. Op 21 juni 2018 werd diezelfde kano van zijn vindplaats naar de 'archeo hotspot' getakeld. En daar mocht ik bij zijn. Onderstaand het verhaal van dat bijzondere evenement. 

De kano nog verpakt in klei

Romeinse kano na 1800 jaar opnieuw gedoopt

Tijdens de ‘twee dolle dwaze graafweken’ van de archeologische werkgroep Expeditie Over de Maas  in 2018 is een Romeinse kano uit het begin van onze jaartelling opnieuw gedoopt. De kano, die is gedateerd tussen 200 tot 300 jaar na Christus, werd met de grootst mogelijke zorg ingepakt en met een vrachtwagen vervoerd naar de nieuwste ArcheoHotspot van Nederland.

De vindplaats van de scheepswrakken

In twee weken tijd worden in de uiterwaarden tussen Dreumel en Alphen maar liefst vier historische scheepswrakken opgegraven. De schepen zijn al eerder gelokaliseerd en worden blootgelegd door docenten en studenten archeologie van de universiteiten van Leiden, Utrecht, Amsterdam (UvA) en Hogeschool Saxion. De opgravingen staan onder leiding van archeoloog Nils Kerkhoven uit Dreumel, de werkgroep bestaat uit 18 amateurarcheologen. De opgravingen duren tot 29 juni; op woensdag 27 juni is opnieuw een publieksdag. Publiek mag dan meekijken bij de opgravingen.

‘Over de Maas’ is een grootschalige zandafgraving, waar ruimte voor de rivier wordt gemaakt in combinatie met natuurontwikkeling. De archeologische werkgroep ‘Expeditie over de Maas’ haalde al duizenden voorwerpen uit de grond; varierend van scheepswrakken tot kogels uit de Tachtigjarige oorlog. Alle vondsten worden in een schuur gedertimineerd en onderzocht. Zo ook de Romeinse kano die donderdag van zijn vindplaats naar de schuur werd gebracht. Dat gebeurde onder grote publieke belangstelling. De schuur werd omgedoopt tot ArcheoHotspot. Het onderzoek naar de kano gaat nog jaren duren, hij wordt voorzichtig blootgelegd en iedereen die wil mag daaraan meehelpen.

De kano wordt weggetakeld en vervoerd naar de ArcheoHotspot

Herman van der Linde, projectleider van Nederzand, glunderde bij de opening van de ArcheoHotspot en het succesvolle vervoer van de kano. “We maken hier een nieuw stukje Nederland, maar wat mooi dat we ook een oud stukje Nederland hebben ontdekt. Het is één groot avontuur, maar wel de jus van het project. Dank ook aan de archeologie werkgroep, zij hebben met niet aflatende ijver hier met veel succes opgravingen gedaan”. De schuur bij de zandafgraving wordt verder ontwikkeld en zal mogelijk uitgroeien tot een museum. De doop werd uitgevoerd door drie kinderen uit Dreumel en Alphen. Na het dopen mocht het publiek de kano van dichtbij bekijken. En allemaal even het eeuwenoude hout van de kano strelen.

Marlies Kant wint CDA foto puzzel

In een speciale CDA verkiezingsbijlage van weekblad het Kontakt van 13 maart jl. konden lezers een fotopuzzel oplossen. De bijlage was gemaakt samen met Renze Bergsma voor de verkiezingen van provincie en waterschap. 

Team Altena met van links naar rechts Bert den Hartog, Marlies Kant en Melanie van der Hoeven

De juiste oplossing was 'provincie en waterschap'. Uit de goede inzendingen werd Marlies Kant uit Giessen gekozen, zij mocht een bedrag van 250 euro doneren voor het goede doel. Ze koos daarbij voor Sport for Others, een project van Woord & Daad, waarvan de opbrengst naar kindslaven in Haiti gaat. Op 21 september gaat Team Altena meedoen aan het sportevenement, deelnemers kunnen kiezen of ze de Mont Ventoux fietsend, wandelend of hardlopend willen beklimmen. Marlies Kant doet voor de derde maal mee, Bert den Hartog deed al vaker mee. Hij gaat nu 68 km. hardlopend de berg op.

Marlies Kant krijgt de cheque overhandigt met een boeket bloemen

100 jaar vrouwenkiesrecht

Vandaag is het honderd jaar geleden dat het wetswijzigingsvoorstel voor het vrouwenkiesrecht door de Tweede Kamer werd aangenomen. Overigens tegelijkertijd met de instelling van het algemeen kiesrecht voor alle mannen. 

 

Prachtige foto van Jacoba van Beieren en haar hofdames uit 1919 tijdens het Werkendamse oranjefeest ( beeldbank Streekarchief) 

Tijdens de 4 mei herdenking werd nog een mooie speech gehouden over vrijheid en het democratisch stemrecht voor iedereen. In het Groninger museum is een tentoonstelling gewijd aan 100 jaar vrouwenkiesrecht, alle reden om in de komende maanden een keer naar Groningen te gaan. Overigens heeft de expositie in Groningen natuurlijk alles te maken met Aletta Jacobs, de voorvechter voor het vrouwenkiesrecht en de allereerste vrouwelijke arts in Nederland. 

Wat waren de reacties op het vrouwenkiesrecht in onze regio, zo vroeg ik me af. Op de website van ons Streekarchief heb ik gezocht in de beeldbank naar foto's en bij kranten gezocht naar krantenartikelen.  Ook in het Gorinchems archief heb ik gezocht in de kranten. Ik kwam niet echt berichten uit Altena tegen, wel een bericht over Heusden. En een vraag van ds. Wouter Marie Adriaan Kalkman over stemplicht voor vrouwen tijdens een bijeenkomst van de Christelijk Historische Unie in 1924. Kalkman was predikant bij de Hervormde gemeente in Werkendam van 1921-1927. 

Artikeltje uit Gorinchemse Courant uit 1919

Artikel uit Nieuwsblad uit 1919

Vragen van ds, ,Kalkman in 1924 uit Algemeen Handelsblad

Komt er straks water uit de dorpspomp?

Groot was mijn schrik toen ik vandaag op de Hoogstraat een 'onthoofde' dorpspomp passeerde. Wat was hier gebeurd? De dorpspomp werd in 2001 bij het tienjarig bestaan van de Historische Vereniging Werkendam en De Werken c.a. geschonken aan de gemeente Werkendam. 

Een onthoofde dorpspomp op de Hoogstraat

We hielden zelfs een mooi feest rond de dorpspomp met toneelspelers, burgemeester en wethouders. Daar heb ik nog mooie foto's van. Ooit telde het dorp Werkendam drie dorpspompen; in de Pompstraat, ergens bij Zevenhuizen en in de Slikstraat. Toen de pomp er pas stond, kwam er nog water uit, maar later werd het water afgesloten of raakte de pomp stuk. 

Burgemeester Hellegers tapte in 2001 het eerste water uit de dorpspomp

Nu in steeds meer dorpen watertappunten worden geplaatst, zou het mooi zijn als de dorpspomp ook een echt watertappunt wordt. Als dat de reden is voor de 'onthoofding' van de dorpspomp, dan zou dat mooi zijn. 

Werkendamse wasvrouwen bouwden een feestje rond de dorpspomp

Verdwenen water in Werkendam

De HistorischeVereniging Werkendam en De Werken c.a. houdt van maandag 13 tot en met zaterdag 18 mei in d'Altenaer de mini-expositie ‘Verdwenen water’. De Historische Vereniging brengt daarin alle verdwenen waterwegen in en rond Werkendam in kaart. 

Nieuwe duiker in Schenkeldijk op plek waar ooit het riviertje De Werken stroomde

Letterlijk, door met behulp van oude kaarten op een hedendaagse kaart inzichtelijk te maken waar water was. Maar ook door met oude foto’s, tekeningen en afbeeldingen een levendig beeld te creëren van het waterrijke Werkendam in de 19e en vroege 20e eeuw. We noemen Werkendam wel eens gekscherend ‘het Venetië vanBrabant’. Daar zie je weliswaar nu niets of weinig meer van terug, maar zo’n honderd jaar geleden kon je dat met enig recht zeggen. Wie kent nog de Binnenhaven, de Bermsloot, de Ka-sloot, de Botersloot, de Neer, het kanaaltje en de slotgracht om de reeds verdwenen burcht? Ouderen voor een deel nog wel, maar sommige wateren zijn uit ons collectief geheugen verdwenen en nagenoeg vergeten. Het is té lang geleden. 

Werkzaamheden aan de Schenkeldijk voor het leggen van nieuwe duiker

De expositie is van  maandag t/m donderdag 14.00-16.00 uur, vrijdag en zaterdag: 10.00-12.00 uur en 14.00-16.00 uur en donderdagavond en vrijdagavond 19.00-21.00 uur te zien in d'Altenaer aan de Van Tienhoven van den Boogaardstraat te Werkendam. Bezoekers betalen een symbolische bijdrage van een euro.

De vrijheid mag Oranje dragen

De vrijheid mag oranje dragen
Hoe licht is licht in overdaad
De zon in blauwe lucht paraat
De wind strooit bloesem door de dagen

Nog leeft het ongeloof bij vlagen
Sporen van leed op het gelaat
De vrijheid mag oranje dragen
Hoe licht is licht in overdaad

De vrede zal de pijn gaan schragen
De wereld lijkt van goudbrocaat
De vlaggen hoog, weg het verraad
De zorg voor opbouw gaat reeds dagen

De vrijheid mag oranje dragen

J.A. Mijnlieff-Verschoor (1925-2017)

Merwedegijzelaar Arie van der Stelt (1923-2014)

Door de jaren heen heb ik ontelbare interviews gehouden en deze verwerkt in artikelen. Toch blijven sommige interviews je altijd bij. Een van die interviews was met Arie van der Stelt. 

Arie van der Stelt

Alweer acht jaar geleden interviewde ik hem voor het boekje 'Brabantse Merwedegijzelaars' dat in 2011 is uitgegeven door de Historische Vereniging Werkendam en De Werken c.a. Het interview bleef me bij omdat hij vertelde dat hij nog weleens droomde van Kotalla, de beul van Kamp Amersfoort. En dat was 65 jaar nadat Arie van der Stelt in Kamp Amersfoort had vastgezeten. Onvoorstelbaar. Onderstaand een fragment uit het interview. 

Arie van der Stelt in gesprek met Johan Baggerman tijdens expositie over Merwedegijzelaars in 2010

Het vertellen van zijn verhaal grijpt Arie van der Stelt steeds opnieuw aan. Meerdere malen moet hij met een zakdoek zijn tranen wegvegen. Aan de muur heeft hij een herdenkingsbordje van Kamp Amersfoort hangen. "Altijd als ik ga eten, kijk ik eerst naar dat bordje. Maar ik heb met mijn vrouw nooit gesproken over Kamp Amersfoort of die tijd in Duitsland. Je duwt je gevoel weg, je wilt het eigenlijk niet weten. En niemand begrijpt je. Ik ben ook nooit meer teruggeweest naar Kamp Amersfoort. Er was geen erkenning voor ons als Merwedegijzelaars. Ook niet voor mijn moeder, die haar man en twee kinderen verloor in de oorlog. Ze was doof geworden en iemand heeft nog een gehoorapparaat voor haar geregeld. Maar dat was dan ook het enige. Ik denk nog vaak aan Kamp Amersfoort, die tijd was toch wel het ergste. Dan droom ik van Kotälla en dat ik alleen op het excercitieterrein loop met hem. Als ik alleen thuis ben, zet ik altijd de televisie aan. Dan wil ik alles zien over de oorlog, ook al is het nog zo erg."

Arie van der Stelt kreeg het eerste exemplaar van het boek 'Brabantse Merwedegijzelaars' uitgereikt, links van hem Gerrit den Hollander

Maar ook het interview met Merwedegijzelaar Krijn Janse, met Jenneke voor den Dag-Kramer (echtgenote van een Merwedegijzelaar) en Thijs Versteeg (zoon van een Merwedegijzelaar) is me altijd bij gebleven. 

Kampnummer van Merwedegijzelaar Toon voor den Dag

Persvrijheid

Vandaag is de dag van de Persvrijheid. Deze dag is in 1993 uitgeroepen door de Verenigde Naties om zo de aandacht te vestigen op het belang van de persvrijheid. Het thema van deze dag is veiligheid. Ben je als journalist wel veilig als je gewoon je werk wilt doen?

Persvrijheid is nog altijd niet vanzelfsprekend, ook niet in Nederland. Ons land zakte op de wereldranglijst van een derde naar een vierde plek door aanslagen bij de Telegraaf en de Panorama. Op de site van Villamedia is het rapport over 2018 terug te lezen. De keren dat in Altena sprake was van een gebrek aan persvrijheid heb ik zes jaar geleden al eens opgetekend. Recent ken ik geen nieuwe voorbeelden, maar dat komt misschien omdat ik ook wat verder van het dagelijkse, journalistieke handwerk af sta.