Van Puur Altena naar Uit jouw streek

UitJouwStreek is een initiatief van IDEA-X (Campus Almkerk) in samenwerking met diverse partijen uit de regio zoals Stichting Kennispoort en Puur uit Altena. De gemeente Altena financiert de pilotfase. Je kunt online producten bestellen die vervolgens thuis worden bezorgd.

Lancering van het logo van Puur uit Altena, volgens mij in 2015

Een mooi initiatief, waarom zou je je voedsel van ver halen als het ook in de eigen regio te koop is?Wel is het natuurlijk jammer dat nu voor een nieuwe naam is gekozen. Bovendien ook nog eens een naam die helemaal niets zegt, zo zonder de naam Altena. UitJouwStreek kan immers overal vandaan komen, uit Friesland, Walcheren of de Alblasserwaard. 

De nieuwe fietsroute Puur uit Altena

Wat is de beweegreden geweest om de naam Puur uit Altena los te laten? Sterker nog, er is recent zelfs een fietsroute 'Puur uit Altena' gemaakt langs alle bedrijven waar streekproducten worden verkocht. Ook had Puur een mooi logo, UitJouwStreek heeft uiteraard weer een nieuw logo. Jammer, gemiste kans!

Rijles voor mejuffrouw Margot van Hasselt

Mejuffrouw  M.L. van Hasselt was het eerste vrouwelijke raadslid in Brummen, zo las ik vandaag in een mail van de afdeling communicatie. "Er is in Brummen wel een Van Hasseltpaadje, maar dat is niet naar mejuffrouw Margot vernoemd, maar naar de heer des huizes. Het pad bood een kortere route door de weilanden". 

Koetsier Hendrik met rechts op de foto Margot als kind, haar moeder zit al in het rijtuig

Het is even googlen wie nu precies mejuffrouw M.L. van Hasselt is, maar haar namen zijn Margaretha Livina, ze is geboren in Amsterdam in 1879. Haar ouders gebruikten Huize Empe aanvankelijk als zomerhuis, maar later wonen ze het hele jaar in Brummen. In Amsterdam volgt Margot van Hasselt les aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten. 

Portret van Margot van Hasselt uit 1915, geschilderd door Martin Monnickendam

In de memoires van koetsier Hendrik Berendsen van de familie Van Hasselt lezen we over het raadslidmaatschap van Margot. 'Als juffrouw Margot in de gemeenteraad is gekozen volgen koetsiersdiensten tot midden in de nacht. "Om 10 uur werd voorgereden. Vaak kreeg ik van de bode te horen: dat duurt nog wel even!". Later krijgt Margot rijles van koetsier Hendrik. Toch leuk om zo te lezen over dat eerste vrouwelijke raadslid in Brummen, ook al is het Van Hasseltpaadje dan niet naar haar genoemd. 

Waar blijft de Jacoba Koster-van Roonstraat?

Nog altijd ben ik bezig met mijn onderzoek naar straten die vernoemd zijn naar de eerste vrouwelijke raadsleden in Nederland. In de voorbije week had ik contact met Harm Jan Luth-Mulders, stadsarchivaris van Vlaardingen. 

Het boekje over 100 vrouwenkiesrecht

Hij liet weten dat de naam van Jacoba Koster-van Roon (1897-1960) wel op het lijstje staat van mogelijke straatnamen, maar dat dat altijd afhankelijk is van de aanleg van nieuwe straten. Hij stuurde me wel een alleraardigst boekje op over 100 jaar vrouwenkiesrecht in Vlaardingen. In het boek wordt uitgebreid verslag gedaan over de rol van vrouwen in de politiek in Vlaardingen. 

Co Koster-van Roon met haar twee kinderen

Leuk om te lezen, zo maken we kennis met vele vrouwen, maar ook met Co Koster-van Roon die op 3 september 1946 het eerste vrouwelijke raadslid werd in Vlaardingen voor de CHU. Ze was jong weduwe geworden en verdiende haar brood met een eigen hoedenwinkel. 

Nadat ze weduwe werd begon ze een hoedenwinkel in Vlaardingen

Grappig, die hoedenwinkel, ook in Werkendam had een van de eerste politiek actieve vrouwen een hoedenwinkel, haar naam is Margaretha Ridderhof. Inmiddels heb ik al van heel veel gemeenten reactie gehad op mijn vraag over de straatnamen, zo heb ik 27 gemeenten gevonden die een straat hebben vernoemd naar het eerste vrouwelijke raadslid. 

Dijkversterkingen langs de Waal

Adri Goedhart uit Vuren, lid van de klankbordgroep dijkversterking Gorinchem - Waardenburg mailde mij vorige week over de dijkversterkingen die straks van start gaan tussen Gorinchem en Nijmegen. Te beginnen bij Gorinchem - Waardenburg, een dijktraject van 23 kilometer. 

Het trace van de dijkversterkingen langs de Waal

Op 5 oktober bespreken we dit in commissieverband en op 16 oktober nemen we een besluit in de AB vergadering. Het blijft straks niet bij GoWa, maar ook de dijkvakken Waardenburg-Tiel (19 kilometer), Tiel Stad (3 kilometer), Waalbandijk-Nederbetuwe (20 kilometer) en Wolveren - Sprok/A50 (15 kilometer). De  projecten worden uitgevoerd tussen 2020-2030

De vijf dijkvakken liggen allemaal langs de Waal, de drukst bevaren rivier in ons land. Dus zou het niet goed zijn om al het materiaal dat aangevoerd moet worden over water te doen plaatsvinden. Dat zou ook mooi passen bij de verplichting om het transport op de meest duurzame wijze uit te voeren. Bovendien betekent aanvoer over water ook nog eens dat voorkomen wordt dat bestaande infrastructuur door zware belastingen op de dijk wordt kapotgereden. Goedhart stelt voor om een convenant af te sluiten tussen de binnenvaart en het waterschap. Een goed plan, dat  ik zeker ga inbrengen tijdens de finale besluitvorming rond het dijktraject Gorinchem - Waardenburg. 

Beverwijk heeft Trijntje Kemp-Haanstraat

De gemeenteraad van Beverwijk besloot op 13 september 1984 om een straat te vernoemen naar Trijntje Kemp-Haan. Ze was in 1931 het eerste vrouwelijke raadslid in de gemeente Beverwijk.

De straat in Beverwijk, jammer dat verdere info op het bordje ontbreekt

Trijntje Kemp-Haan werd op 28 juni 1890 in de Beemster geboren en overleed te Beverwijk op 13 april 1959. In 1912 sloot zij zich aan bij de toenmalige S.D.A.P. Zij was een echte arbeidersvrouw, die de hardheid van het leven als weinig anderen heeft leren kennen. Zij sloot zich bij een politieke partij aan – op 22-jarige leeftijd – omdat zij besefte dat de vrouwen voor hun rechten moesten vechten. De samenleving van destijds gaf de vrouw nog niet die ruimte, die ze nu inmiddels verworven hebben. Zij streed voor algemeen kiesrecht en voor de uitbouw van de sociale wetgeving. Zij was voorzitter van de Sociaal Democratische Vrouwenclub.

In Spijkenisse is ook een straat vernoemd naar het eerste vrouwelijke raadslid

In 1931 werd zij lid van de Beverwijkse gemeenteraad voor de S.D.A.P. en bleef dit tot september 1941, het moment, waarop de bezetter de gemeenteraden van hun vertegenwoordigende functie onthief. In de jaren dat zij raadslid was, was zij een verdienstelijk pleitbezorgster voor de volkshuisvesting en de huishoudelijke voorlichting. Ook in andere raadscommissies was zij actief. Ook tijdens de oorlogsjaren wilde zij van geen wijken weten; de idealen van het democratisch socialisme bleven haar heilig. Zij sloot zich bij het verzet aan. Na de oorlog belette een zwakke gezondheid haar activiteiten voor partij en samenleving, maar haar geest bleef ongebroken. Zo streed zij verder voor haar idealen.

Dichtbundel over 40 jaar onderwijs in klassieke talen

‘Stille Lente’ is de nieuwe dichtbundel van Jan van den Boom uit Woudrichem, docent klassieke talen op Gymnasium Camphusianum in Gorinchem. In deze bundel kijkt hij aan het eind van zijn onderwijscarrière terug op het onderwijs in de afgelopen vier decennia.

De gedichten beschrijven zowel belevenissen in de klas als de veranderingen die het onderwijs de afgelopen 42 jaar doormaakte. Ze vertellen over plezier en ergernissen in de dagelijkse lespraktijk en plaatsen kritische noten bij onderwijsvernieuwingen. In elk gedicht klinkt Jans liefde voor de ‘klassieken’ door.  Jan studeerde klassieke talen in Leiden. In 2007 begon hij op het Camphusianum en sinds 2012 woont hij in Altena. 

De actualiteit komt aan bod in de bundel: het laatste gedicht gaat over onderwijs in coronatijd. Jan: “Dat is altijd mijn werkwijze geweest: je moet als docent kunnen reageren op wat er leeft onder leerlingen, op de actualiteit. Je vasthouden aan planningen en studiewijzers maakt star. Maar als je in staat bent om de actualiteit een plek te geven in je lessen, blijft onderwijs niet bij feitenkennis. Het gaat leven. Zo kun je zelf ook beter met veranderingen omgaan: beweeg mee, behoud het goede en voeg toe wat past. Dat heb ik ook in afgelopen tijd gezien. Het online lesgeven, beeldbellen: ik vond het eerst verschrikkelijk. Hoe krijg je leerlingen actief als je ze niet ziet? Maar al snel bleek dat leerlingen bijvoorbeeld juist beter gingen voordragen tijdens de videolessen; ze hoorden elkaar alleen en konden niet ongevraagd op elkaar reageren.

Jan: “Leerlingen zijn overal leuk. Maar toen ik in Gorinchem weer ging samenwerken met twee van mijn oud-studiegenoten, voelde dat als thuiskomen aan het einde van mijn carrière. Ik hou van mijn vak omdat het zo breed is. Bij mij komen niet alleen Vergilius en Seneca voorbij, we hebben het net zo goed over Shakespeare, Beethoven of Bach. Mijn vak gaat over cultuur. Klassieke talen hebben raakvlakken met allerlei andere vakken. Dat maakt het interessant en afwisselend.

Stille Lente ligt nu in de winkel. Het is verkrijgbaar bij Tante Bethje in Woudrichem en De Mandarijn in Gorinchem en kost € 19,90.

De Kaaie Paole worden toch hersteld

Na een second opinion van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed is besloten de Kaaie Paole toch te herstellen. Vanwege de eerdere restauratie en aanwezige brandlagen was het advies van het natuursteenbedrijf (eind november) aanvankelijk om de palen te vernieuwen in plaats van te herstellen. 

De palen liggen opgeslagen op de gemeentewerf in Veen

Deze second opinion vond 2 juni plaats. Naar aanleiding van dit bezoek heeft de RCE geadviseerd om de palen te herstellen; ze kunnen dan toch nog zo’n 30-50 jaar mee. De gemeente Altena heeft de RCE ook gevraagd of verplaatsing iets verder van de weg af toegestaan is (om de palen beter te kunnen beschermen). Dat was echter geen optie omdat het grenspalen zijn en de locatie dus bijdraagt aan de cultuurhistorische waarde. Wel kunnen er sokkels onder de palen worden bevestigd voor een betere fundering. Verder kijkt de gemeente of ze iets kunnen doen met grondspots o.i.d. om herhaling in de toekomst te voorkomen. De Kaaie Paole werden in augustus vorig jaar stuk gereden.

De stukgereden palenmet nog duidelijk zichtbaar de wapens op de palen. 

De kosten voor herstel worden verhaald op de dader. Wanneer de palen weer in elkaar staan (herstelfase 1) zal de RCE nogmaals langskomen om te bekijken wat er verder nog moet gebeuren (herstelfase 2). Nu duidelijk is wat er moet gebeuren, heeft de gemeente Altena een nieuwe offerte aangevraagd voor herstelfase 1. Hoeveel tijd het herstel gaat kosten, is nog niet bekend. 

Het Duyls Bos wordt steeds mooier

Vanavond was ik in het Duyls bos, een prachtig stukje natuur tussen Almkerk en Dussen. Vrijwilligers werken hard aan de inrichting van de bloemen- en vlindertuin en het veldje met oude cultuurgewassen. 

De aanleg van de bloemen- en vlindertuin

Jan en Jenny van Mersbergen onderhouden met veel liefde het Duyls Bos, Jan bouwt nog aan zijn broodbakoven en vrijwilliger Jan van der Stelt bouwt aan het onderkomen voor zijn schoenmakerswerkplaats. 

Het bord langs de weg van  het Duyls Bos

Vanwege corona kon langere tijd geen bezoek gebracht worden aan het Duyls Bos, maar nu is het weer open. Wel blijft ook daar de norm anderhalve meter afstand. Jan en Jenny, de vrijwilligers en het bestuur van de stichting kijken nu of er mogelijk komend najaar nog enkele activiteiten kunnen worden gehouden. 

Aan de noordzijde van het Duyls Bos is een groentetuin aangelegd

Een blog vakantie?

Het gebrek aan inspiratie voor schrijven op mijn blog neemt nu wel ernstige vormen aan. Het laatste bericht is van een week geleden en zelfs na zeven dagen kan ik geen originele invalshoek bedenken voor een nieuwe blog. 

Het brandspuithuisje van Bleeke Kil - Oostkil is een gemeentelijk monument in Hank

Misschien moet ik even een blog vakantie nemen? Het heilige moeten haalt vrijwel zeker het plezier van het schrijven af. Overigens mag ik over twee weken naar een masterclass columns schrijven, misschien doe ik daar weer nieuwe inspiratie op? Of is mijn focus te versnipperd met ook nog eens dagelijks een monument plaatsen op de facebookpagina Monumenten in Altena? 

Andel wordt steeds mooier

Voor de dorpsraad Andel ging vanmiddag een lang gekoesterde wens in vervulling. In de vijver naast de Notenhoff is een fontein geplaatst. 

Henk Driessen en Roland van Vugt mochten de fontein in gebruik stellen

Dat zorgt niet alleen voor een levendige aanzicht, maar ook voor schoner water. Om die reden waren zowel wethouder Roland van Vugt als heemraad Henk Driessen aanwezig bij het aanzetten van het fontein. Wel waarschuwde de heemraad om geen eendjes te voeren, niet goed voor de watervogels, maar het trekt ook nog eens ratten aan. Bij de vijver zijn ook twee bordjes geplaatst waarop gewaarschuwd wordt voor het eendjes voeren.

Waarschuwingsbordjes om geen eendjes meer te voeren

Ook bewoners van de Notenhoff kwamen een kijkje nemen. De omgeving van de Notenhoff wordt steeds mooier. Zo is de Romboutstoren een blikvanger bij het binnenrijden van het dorp, mede door de keurig verzorgde tuin, ook het werk van de dorpsraad! Naast de Notenhoff wordt nog een appartementencomplex gebouwd. Ook de Bloesemhof, een complex voor begeleid wonen is bijna afgerond. In nieuwbouwwijk de Bronkhorst wordt nog altijd driftig gebouwd. 

De Romboutstoren in Andel

De waarde van cultuur in Altena

Net als in 2018 verscheen ook dit jaar een onderzoek naar de 'waarde van cultuur' in Brabant. Ook in 2018 schreef ik hier al over. Wat vooral opvalt in het onderzoek is de blinde vlek voor de gemeente Altena. Misschien niet helemaal verwonderlijk omdat het een onderzoek is opdracht van provincie en Brabant Stad (Tilburg, Eindhoven, Den Bosch, Breda en Helmond). Het onderzoek zoemt in op het cultureel, sociaal en economisch kapitaal van cultuur, 

Erfgoed in Brabant, de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn niet ingetekend.

Wat valt op in het onderzoek? Ongeveer een derde van de Brabanders is geïnteresseerd in erfgoed, Hen werd ook gevraagd wat de meest bekende erfgoedlocaties zijn. Helaas blijkt daaruit dat onze forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie ergens onderaan bungelen. Op een bijgevoegd kaartjes zijn ze zelfs niet ingetekend, terwijl het straks toch het eerste Brabantse Werelderfgoed zal worden. Als je kijkt naar bedrijven in de creatieve sector dan is de gemeente Altena opnieuw een blinde vlek, terwijl in geheel Nederland 14 procent van de bedrijven werkzaam is in de creatieve sector. In de subsector kunst en cultureel erfgoed is dit 11 procent. Ook museumbezoek is populair in Brabant. 

Fort Altena, bijzonder Brabants Erfgoed

In het onderzoek komen verder aan bod de bibliotheken en cultuureducatie. Zo is ca. dertig procent van de Brabanders lid van een bibliotheek; 15 procent is lid van een culturele vereniging en 14 procent is lid van een heemkundekring of historische vereniging. Als daadwerkelijk 14 procent van de inwoners van Altena lid zou zijn van een historische vereniging dan hebben we het toch over 7500 mensen. Ik weet niet of er in Altena daadwerkelijk zoveel mensen lid zijn. De gemeente Altena zelf heeft recent een raadsinformatiebrief opgesteld over de stand van zaken rond cultuur in Altena. Ook interessant, maar een onderzoek naar de waarde van cultuur in de gemeente Altena kan zeker tot boeiende inzichten leiden. 

Nieuw hoofdstuk voor A5H

Op 29 september 2017 besloten we als bestuur van Waterschap Rivierenland tot het veranderen van het watersysteem in de Alblasserwaard. Een historisch besluit, na zes eeuwen zou het watersysteem met de Nederwaard, Overwaard en Achterwaterschap op de schop gaan. 

De polder bij Groot-Ammers, mogelijk een gemaal buiten de bebouwde gebouwd en moeten twee boeren wijken

Na het besluit werd verder gestudeerd op de maatregelen die daarvoor nodig waren. In elk geval de bouw van nieuwe gemalen in het gebied. Als bestuur werden we meegenomen in de keuze voor de diverse locaties; Hardinxveld, Groot-Ammers of Groot-Ammers West. Zelfs Ameide werd nog zijdelings genoemd. Uiteindelijk werd op basis van onderzoek besloten een groot, nieuw gemaal in Hardinxveld te bouwen en later een kleiner gemaal in Groot-Ammers. Daar werden zelfs al twee panden aangekocht op de plek van het beoogde, nieuwe gemaal. Tot zover leek alles nog soepel te verlopen.

Bij de Ammerse Boeze. kocht Waterschap Rivierenland al twee panden aan

Totdat we te horen kregen dat het gemaal bij Hardinxveld in plaats van 50 miljoen wel 75 miljoen zou gaan kosten. Besloten werd de studie te verdiepen en opnieuw naar Groot-Ammers te kijken; in september zou het bestuur een keuze voorgelegd krijgen. Maar tijdens het laatste AB werd weer een nieuw hoofdstuk toegevoegd aan de aanpassing van het watersysteem in de Alblasserwaard. Bouwen van een gemaal bij de Ammerse Boezem tast de cultuurhistorische waarden van de plek aan zo is uit de MER gebleken. Het dorpslint Groot-Ammers wordt aangetast plus de molens op de Molenkade. Voor het gemaal moet bijvoorbeeld de roedenloods (rijksmonument) worden verplaatst. Ook de molens op de Molenkade zouden mogelijk worden aangetast door het verbreden van de Ammerse boezem, nodig om het water af te laten stromen naar het nieuwe gemaal. Vooral provincie Zuid-Holland en gemeente Molenlanden lijken kritisch over dat plan. 

Het nieuwe watersysteem in de Alblasserwaard

En zo wordt nu opnieuw naar de variant Groot-Ammers-West gekeken. Met de aanleg van een nieuwe boezem en een gemaal verder naar het westen. De nieuwe boezem doorsnijdt echter enkele landbouwpercelen. Reden waarom deze variant eerder op veel weerstand stuitte, voor dit tracé moeten twee boerenbedrijven wijken. Verder bleek de variant West aanvankelijk duurder. Toch wordt nu opnieuw gekeken naar deze variant. Dit betekent opnieuw vertraging, een besluit kan nu pas in november worden genomen. Ook vertraging voor het traject rond de normering en aanpak van de regionale keringen in het gebied.

Het versterken van de Molenkade in Groot-Ammers in 2018