Bevertoerisme aan het Boomgat

Tussen het riet zat de bever zijn vacht te poetsen.

Vanavond was het weer heerlijk druk in de Noordwaard op de brug over het Boomgat. Met allemaal natuurliefhebbers die een plaatje willen schieten van de bevers in het Boomgat. Gewapend met grote camera's en verrekijkers turen naar een rimpeling in het water. Ik schat dat er vanavond zo'n vijftien mensen stonden; sommigen van de natuurcamping de Knotwilg. Maar ook mensen uit Barendrecht en Sliedrecht, één fotograaf had eerder al mooie plaatjes geschoten van een ijsvogel en  de visarenden, maar ook van een bever. Deze avond leek het te blijven bij rimpelingen in het water, maar de bever zelf kwam niet dichterbij. Bijna teleurgesteld naar huis, totdat even verderop langs het water de bever ineens wel goed te zien was. Hij of zij was vooral druk met poetsen van die mooie bruine vacht.

Koekjes van tulpenbollen

De picknickpoefjes staan thans op Fort Bakkerskil en worden komend najaar geplaatst

Ooit gehoord van tulpenbolkoekjes? Of oorlogscake? Binnenkort is er alles over te lezen op drie bijzondere picknickplaatsen die in de regio worden geplaatst langs het Liniepad. De recepten in combinatie met de picknickplaatsen zijn een ontwerp van kunstenaar Janneke Kornet. en vormen het project 'Wat zullen we eten?'.  Oorlog en honger gaan vaak hand in hand en in tijden van hongersnood werden mensen inventief. Zo werd de oorlogscake (van aardappels) gebakken in de Eerste Wereldoorlog, toen grote voedselschaarste heerstte, ook in het neutrale Nederland. In de Tweede Oorlog namen bewoners van de grote steden hun toevlucht tot tulpenbollen.  Ze hadden een hele eigen, nadrukkelijk bittere smaak, zo vertellen overlevenden van die tijd. Ze werden net als de kastanjes en eikels uit de parken, vooral als basis voor meel gebruikt, waarvan vervolgens allerlei producten konden worden gemaakt, zoals de tulpenbolkoekjes. Ook werd wel tulpenbolstampot met selderij gemaakt. De tulpenbollen waren via de groenteboer verkrijgbaar. Koekjes van tulpenbol wijkten qua smaak amper af van de standaard tulpenbol, maar ze léken er niet op. Het kunstproject 'Wat zullen we eten?' is onderdeel van het Liniepadfestival.

https://www.trouw.nl/home/hoe-smaakt-tulpenbol-~a6348008/

Weer sloop aan de Werkensedijk

De zwarte schuur achter het pand Werkensedijk 29 staat hier nog overeind, maar is inmiddels gesloopt

Het ooit agrarische karakter van de Werkensedijk verdwijnt meer en meer. Terwijl in het begin van de 21e eeuw al drie oude boerderijen langs de dijk werden gesloopt, lijkt dat lot thans ook Werkensedijk 29 beschoren. Het pand is niet echt een boerderij, al stond er wel een grote boerenschuur achter het pand. Het huis werd in 1938 getekend door de Werkendamse architect P.J. van Berchum. Voor de bouw van het huis stonden op die plek langs de dijk enkele bedrijven die in 1937 door een grote brand verloren gingen. Ook Werkensedijk 29 brandde af, maar eigenaar Toon Bakker herbouwde op diezelfde plek het woonhuis dat een mooie, solide jaren dertig uitstraling heeft. Ook het pand daarnaast, Werkensedijk 39, werd getekend door dezelfde architect. Na het overlijden van Toon Bakker werd het pand bewoond door Bastiaan Damen en zijn vrouw 'juffrouw Van Pelt', onderwijzeres op de Rehobothschool. 

Al langer bestonden plannen voor dit perceel om hier appartementen te bouwen, maar (waarschijnlijk) door de crisis zijn de plannen nog niet uitgevoerd. In het voorjaar was het perceel al ontdaan van het metershoge onkruid en enige tijd geleden werden de asbestplaten op de zwarte schuur verwijderd. Daarna lang het werk weer stil, zodat ik nog stille hoop had dat de schuur nieuwe dakplaten zou krijgen. Maar vandaag passeerde ik het pand en zag dat de zwarte schuur geheel was verdwenen. Grote vraag is nu natuurlijk of het pand Werkensedijk ook wordt gesloopt. Mijns inziens een pand met monumentale waarde, al is het niet opgenomen in het MIP van 1991. En wat gaat er gebeuren met de cultuurhistorische waardevolle hoogstamfruitbomen die vlak achter het pand stonden?

http://hanviskie.blogspot.nl/2008/05/veel-boerderijen-gesloopt.html

Wonen in Werkendam

De gele lijnen op de kaart vormen het trace van een nieuwe ontsluitingsweg voor Werkendam

In Werkendam wordt gezocht naar mogelijkheden tot het bouwen van een nieuwe woonwijk. De gemeente heeft haar oog laten vallen op het gebied tussen Werkendam en Sleeuwijk langs de Schans. De gemeenteraad heeft al een voorlichtingsavond over de nieuwe, duurzame woonwijk gehad. In de week van 4 september wordt een bewonersavond gehouden om zo inzicht te krijgen in de woonwensen van de Werkendammers. Op 11 september wordt in de Werkendamse commissievergadering grondgebied een update gepresenteerd van de volkshuisvestelijke opgave. Een van de vragen die de raad moet beantwoorden is of ze extra geld wil investeren in een woonwijk zonder gasaansluitingen met veel water en groen. Mocht Werkendam kiezen voor een wijk zonder gasaansluitingen, dan wordt dit de eerste gasloze wijk in Altena2019. Ook de ambities voor energieneutraal/ nul op de meter woningen moet de raad uitspreken. Voor de energiebehoefte voor de woningen kan mogelijk een beroep gedaan worden op de energiefabriek die Waterschap Rivierenland wil ontwikkelen bij de RWZI aan de Robijnsweg in Sleeuwijk. Voor de bouw van die voorziening wil het waterschap een nieuwe weg aanleggen rechtstreeks naar de Tol. De nieuwe woonwijk zou eveneens op deze route kunnen worden aangesloten, zodat het dorp een alternatieve ontsluiting krijgt naast de drukke Dijkgraaf den Dekkerweg.

Het zwarte goud in onze dijken?

Protest van bewoners in de Noordwaard tegen het gebruik van thermisch gereinigde grond

Waterschap Vallei en Eem schrijft op haar website dat ze de 2,5 kilometer versterkte Westdijk in Bunschoten-Spakenburg niet aanvaard. Bij die dijkversterking is een partij thermisch gereinigde grond (TGG) gebruikt, die niet voldoet aan wet- en regelgeving en vervuild bleek. Ik schrok van dat bericht en vroeg me direct af  of bij de versterking van de dijken van Waterschap Rivierenland ook gebruikt gemaakt is van thermisch gereinigde grond. Bij de ontpoldering van de Noordwaard in Werkendam is thermisch gereinigde grond gebruikt bij de aanleg van de kades en wegen. En dat was pas na stevige protesten van bewoners, omdat aanvankelijk de grond zelfs voor de terpen zou worden gebruikt. Maar hoe heeft Waterschap Rivierenland mogelijke aansprakelijkheid voor schade door verontreinigde grond in de kades, die zij beheert, afgedekt? En waar elders is bij dijkverzwaringen thermisch gereinigde grond gebruikt? Reden om toch maar enkele vragen te stellen aan het college van dijkgraaf en heemraden. 

https://www.vallei-veluwe.nl/actueel/nieuws/nieuws-2017/juli/onderzoek-afgerond/

https://www.rijkswaterstaat.nl/over-ons/nieuws/nieuwsarchief/p2012/03/Ontpoldering-Noordwaard-thermisch-gereinigde-grond.aspxIs

Nieuwe loopgraaf in Altena

De aanleg van de loopgraaf bij Fort Giessen

Bij Fort Giessen wordt iets meer dan een eeuw na de aanleg van de loopgravenlinie in de Eerste Wereldoorlog opnieuw een loopgraaf aangelegd. Niet door Jan Soldaat, maar met een kraan uitgerust met GPS. Zodat de aanleg exact volgens de bouwtekening wordt uitgevoerd. De loopgraaf met zandzakken is onderdeel van het educatieparkje dat wordt aangelegd bij Fort Giessen en dat straks uitleg geeft over de Eerste Wereldoorlog en de vele soldaten die in de streek waren gelegerd rondom de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Bij de loopgraaf wordt ook een unieke luisterput uit de Eerste Wereldoorlog geplaatst, deze werd teruggevonden in Uitwijk. Dinsdag 18 juli is gestart met de aanleg, die enkele weken in beslag neemt. Ook worden nog telefoonhuisjes en een uitkijkpost geplaatst in het parkje.

De aanleg van het parkje vormt het sluitstuk van een groot project van Erfgoed Altena rond het zichtbaar maken van de verdedigingslinie die liep vanaf Fort Vuren via de Bommelerwaard en de Wilhelminasluis naar Fort Giessen tot aan Fort Steurgat. Schuilplaatsen werden verplaatst en omlijst met verhalen werd een fietsroute uitgestippeld vanaf Fort Vuren tot Fort Steurgat. Speciaal voor het educatieparkje is een lespakket ontwikkeld voor kinderen op de basisschool. Om de geschiedenis nog meer beleefbaar te maken krijgt Erfgoed Altena samen met Brabants Landschap van het Nationaal Militair Museum in Soest een affuit (onderstel van een kanon) uit de Eerste Wereldoorlog in langdurige bruikleen. Het affuit wordt eerst gerestaureerd en krijgt daarna een plek op Fort Giessen. Meer over de Eerste Wereldoorlog en de gevolgen voor onze streek van die tijd is terug te lezen in deel 23 van de Historische Reeks dat werd geschreven door Kees van Maastrigt uit Woudrichem.

Forten vol verhalen

Op Fort Nieuwersluis kregen we een workshop storytelling van professionele verhalenvertellers.

Op zondag 20 augustus strijkt op Fort Altena 'Forten vol verhalen' neer. Speciaal voor dit verhalenfestival mocht ik eerder een training bijwonen op fort Nieuwersluis. Daar kregen we tips hoe we de verhalen nog boeiender konden maken. Leuk om te doen. Nieuwsgierig naar de verhalen van bewakers en gevangenen die na de Tweede Wereldoorlog op Fort Altena woonden en werkten? Je bent welkom!

 
http://forten.nl/activiteit/forten-vol-verhalen-op-fort-altena/

Afscheid van de Melkdrive

De Melkdrive werd 26 maart 2005 geopend door burgemeester Frans Buijserd

Laura en Ron Leijser uit Genderen hebben hun boerderij verkocht. Het echtpaar introduceerde in onze regio een aantal revolutionaire ontwikkelingen, zoals de melkrobot. En de allereerste Melkdrive in Nederland. Daar kon je een glasje rauwe melk tappen, direct van de koeien die op stal stonden. De Melkdrive werd geopend op 26 maart 2005; bijna 12,5 jaar geleden. Destijds nog door burgemeester Frans Buijserd, die ook vond dat de streek meer recreatie en het toerisme moest ontwikkelen. Het bleef niet bij de Melkdrive alleen, op het bedrijf werden ook bedrijfsuitjes georganiseerd en kwamen schoolklassen op bezoek. En dat mooie toneelstuk dat ooit in de stal bij de familie Leijser werd gespeeld, was om nooit te vergeten. Het echtpaar verhuist tijdelijk naar Elshout. Wat ze daarna gaan doen, houden ze nog even geheim.

Met de verkoop van de boerderij door de familie Leijser verdwijnt ook de Melkdrive. Tot 27 juli kan nog een glaasje melk worden getapt op de boerderij, daarna verhuist de Melk-drive naar een boerderij in Brandwijk. 

Tot 27 juli kan nog een glasje melk worden getapt bij de Melkdrive

Tien jaar later.........

Foto vandaag gemaakt tijdens mijn rondje Noordwaard

Iets meer dan tien jaar geleden besloot ik mijn raadslidmaatschap te beëindigen. Toen ik recent iets zocht, stuitte ik op mijn ontslagbrief aan burgemeester Henk Hellegers. Ik meende dat het 21 juli 2007 was en besloot daarom vandaag iets te schrijven over die brief. Maar toen ik vandaag nogmaals zocht, ontdekte ik de datum van 12 juli. Maar geen reden om niets te schrijven over dat besluit, toch? Na mijn afscheid in september 2007 heb ik het raadslidmaatschap lange tijd gemist, soms zelfs spijt gehad van mijn beslissing. Maar in 2008 bleek het mogelijk als politieke partij mee te doen aan de Waterschapsverkiezingen, een nieuwe uitdaging waar ik in elk geval nooit spijt van heb gehad. Het heeft mijn horizon verbreed en juist de wereld van het waterschap bleek ongemeen boeiend. In 2008 werd ik niet gekozen, maar in 2015 wel.  Terugdenkend aan mijn raadslidmaatschap heb ik me wel afgevraagd wat nu het beste besluit is geweest uit mijn raadsperiode? Dat blijft lastig, maar als ik s'avonds van tijd tot tijd een rondje rij door de Noordwaard moet ik altijd terugdenken aan ons voorstel om het rondje Noordwaard in ere te herstellen na de ontpoldering van het gebied. En van dat besluit heb ik in elk geval nooit spijt gehad.

Tegeltaks voor gemeenten

Nu het mediastormpje rond de invoering van tuintegeltax weer enigszins is geluwd, is het goed ook eens naar de gemeenten zelf te kijken. Hoe zit het met hun groen in verhouding tot bestrating? Nog maar twee jaar geleden heeft bijvoorbeeld de gemeente Aalburg haar openbaar groen omgevormd om zo kosten te besparen. Ze heeft toen zelfs nog ruim 1800 vierkante meter openbaar groen verwijderd om er tegels neer te leggen. Waarom? Om te besparen op groenonderhoud. Niet slim dus om zo zelf het foute voorbeeld te geven en nu mensen wel wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid. Verbeter de wereld en begin bij jezelf.........

De wethouders riolering Matthijs van Oosten, Pim Bouman en Izak Koedoot

.

 

De mogelijke invoering van tuintegeltax in de nieuwe gemeente Altena liep uit op een landelijk mediastormpje. Ook op facebook maakte het de tongen los, met meer tegen- dan voorstanders. Zelf denk ik dat stimuleren beter helpt dan straffen. Dus geef plantjes cadeau als mensen hun tuintegels komen in leveren.

Varen van Zaltbommel naar Biesbosch Museumeiland en verder....

Bij het veer in Gorinchem wappert al een vlag van Nationaal Park de Biesbosch

Vanaf 29 juli tot begin september vaart Riveer dagelijks tussen de vestingstad Zaltbommel en Slot Loevestein op en neer. Zo worden cultuurhistorische trekpleisters langs de rivier over water met elkaar verbonden. Een mooie aanvulling op de Vesting driehoek, waarmee je kunt varen tussen Gorinchem, Woudrichem, slot Loevestein en Fort Vuren. Nog mooier zou het zijn als de veerdienst zou worden uitgebreid met een tocht naar het Biesbosch Museumeiland. Nu kan vanaf Gorinchem al gevaren worden naar Werkendam, maar vanaf het veer is het nog 12 kilometer fietsen naar het Biesbosch Museumeiland. Het zou toch leuk zijn om die kilometers ook met het veer af te kunnen leggen?

In 2013 al tekenden Slot Loevestein, de molens van de Kinderdijk, het Biesboschmuseum, nationaal park de Biesbosch, het Glasmuseum in Leerdam, het Nationaal Baggerman en landgoed Heerlijkheid Marienwaerdt een intentie overeenkomst om te komen tot de cooperatie Sterke Watermerken, om zo toeristische trekpleisters in het rivierengebied met elkaar te verbinden. Het betreft grofweg het gebied van Dordrecht en Kinderdijk tot Beesd en Zaltbommel. Het idee van die cooperatie is nooit echt van de grond gekomen, maar blijven dromen mag........

https://www.slotloevestein.nl/veerpont-zaltbommel-naar-loevestein/

27 maal tuintegeltaks in de Sluijterstraat

Enkele stenen tuintjes in de Sluijterstraat

In mijn eigen straat staan 60 woningen en van die 60 woningen hebben bij 27 woningen de bewoners hun voortuin betegeld. Daartussen zitten wel enkele grensgevallen; veel tegels met soms alleen aan de rand of in het midden een boompjes of enkele struiken. Zelfs mijn overburen, waarvan de man altijd met liefde zijn tuintje bijhield, heeft sinds deze week een tegeltuintje. Nu de gemeente Altena in haar nieuwe beleidsplan riolering het idee van een 'tuintegeltaks' heeft geintroduceerd lijkt het ineens landelijk nieuws. Dat is natuurlijk niet zo, op veel plekken elders in Nederland wordt al aandacht gevraagd voor tegeltuinen. Door de tuin volledig te betegelen is geen plaats meer voor natuur, voor vogels, vlinders en andere insecten. Ook wordt de riolering overmatig belast als regenwater niet meer in de zachte bodem wordt opgenomen. De tegeltaks is dus zeker het onderzoeken waard en een prima voorbeeld van klimaatadaptatie. Al werkt belonen altijd beter; dus geef mensen met een echte tuin korting op de rioolheffing. Dat werkt beter dan een boete voor een tegeltuin.

Blauwe bloemrijke dijken

Dijkhellingen boordevol blauwe korenbloemen

Bovenstaande foto maakte ik in Rijswijk (Gelderland) langs de Lekdijk. Werd ik eerst getroffen door de schoonheid van de blauwe korenbloemen langs de dijk, verderop richting Culemborg werd de kleurenpracht nog groter. Met rode klaprozen en gele bloemen. Ondanks die kleurenpracht ben ik niet meer gestopt om nog een nieuwe foto te maken. Maar ik moest wel denken aan de discussie die we eerder in de commissie hadden over meer bloemrijke dijken. Waterschap Rivierenland past de bloemenmengsels dus al gewoon toe op haar dijkhellingen. Of gebeurt dat nu alleen nog maar op proef langs de Lekdijk en niet langs alle dijken?

http://hanviskie.blogspot.nl/2017/03/de-bloemrijke-dijken-van-jacp-thysse.html

Elfde nationale sluizendag op de Volkraksluizen

Woerkummer maakt wereldfoto van leeuwin met luipaardwelpje

De leeuwin met het zogende luipaardje

Het luipaard jong

Jenny Assink uit Sleeuwijk maakt een trip door Afrika met drie vrienden en verblijft deze week in een safari Lodge in Ndutu in het Afrikaanse Serengeti National Park in Tanzania. :Een van de vrienden is Joop van der Linde uit Woudrichem. Tijdens een safari zag het reisgezelschap een leeuwin die een luipaardwelpje liet drinken, Joop van der Linde maakte een foto van het lieflijke tafereel. Volgens leeuwen experts nog nooit eerder vertoond.  De leeuwin, de 5-jarige Nosikitok heeft zelf drie welpjes die ongeveer net zo oud zijn als het luipaardwelpje.

De snackbar voor akkervogels

Bloemenblokken op de akkers in polder den Ouden Doorn

In Uppel werd vanavond de publieksexcursie van het project PARTRIDGE gehouden door Brabants Landschap onder leiding van Jochem Sloothaak en Jos Schenkeveld.. Zo'n veertig mensen liepen mee over de akkers rond Uppel om te zien welke maatregelen worden genomen om akkervogels zoals de patrijs te vertroetelen. Alles om zo het aantal akkervogels weer op peil te brengen en te voorkomen dat soorten verdwijnen. Zo werd op het land van boer Rens Kolff door zijn zoon Sebastiaan een keverbank aangelegd. Op de iets hoger gelegen, drogere strook akkerland voelen kevers zich beter thuis. Naast de keverbank ligt een stuk akker braak (de snackbar voor insecten!) en daarnaast weer een meerjarig bloemenblok. Op de keverbank worden met lege plastic verpakkingen van jodekoeken (!) wekelijks het aantal kevers geteld. Naast de informatie die de wandelaars onderweg kregen over het project was het een prachtige avond om over de akkers nabij het Liniepad te wandelen. 

Jos Schenkeveld (gezien op zijn rug) geeft uitleg over het project

Het PARTRIDGE project duurt vier jaar en doel is 30 procent meer biodiversiteit. Op het verlanglijstje van Jochem Sloothaak staat nog de aanplant van een patrijzenhaag, akkervogels kunnen zich daar verschuilen voor roofvogels. Ook aangepast maaibeheer op stukken van Waterschap Rivierenland (zoals ecologische verbindingszones) staan nog op het verlanglijstje. 

Ook langs het Liniepad zijn maatregelen genomen om de biodiversiteit te vergroten.

Denkend aan Holland, zie ik Gerrit Kok op de dijk staan

Gerrit Kok bij de onthulling van zijn eigen naam op het Overwaard gemaal in Kinderdijk

Denkend aan Holland zie ik Gerrit Kok op de dijk staan', zo zong een zangeres bij het afscheid van dijkgraaf Gerrit Kok op 28 augustus 2010 op het kantoor van Waterschap Rivierenland in Tiel. Bij zijn afscheid als dijkgraaf kreeg hij veel lof toegezwaaid. Terecht, want Gerrit was een bestuurder van statuur, die toch bescheiden bleef. Zelfs Koningin Beatrix had zich bemoeid met het afscheid van Gerrit Kok, ze liet de burgemeester van Wageningen de ridderorde persoonlijk opspelden vanwege zijn vele maatschappelijke verdiensten. Uiteraard waren er cadeau's voor de scheidende dijkgraaf. Natuurlijk waren er glazen voor Gerrit, een dijkgraaf die geen glas heeft achtergelaten is ondenkbaar. Één glas kreeg een plekje in de vergaderkamer, het andere mocht mee naar huis.

Het glas dat Gerrit Kok cadeau kreeg bij zijn afscheid in 2010

Een bijzonder cadeau van Waterschap Rivierenland bij het afscheid van de dijkgraaf was dat het gemaal Overwaard aan de Kinderdijk omgedoopt werd tot het ir. G.N.Kok/Overwaard gemaal. Op een ijskoude eerste decemberdag in 2010 werd het naambord op het gemaal onthuld. Al in de veertiende eeuw stond op deze plek een gemaal om te zorgen voor droge voeten in de Alblasserwaard. Het Overwaard gemaal dat nu de naam draagt van Gerrit Kok werd gebouwd in 1995. Speciaal vanwege de onthulling van het naambord liet een molen van de Kinderdijk zijn wieken draaien.

Maandag 10 juli overleed Gerrit Kok, hij werd geboren op 20 mei 1945 en bereikte de leeftijd van 72 jaar. Misschien was zijn laatste klus voor Waterschap Rivierenland wel de begeleiding van de stuurgroep die zich in 2015/2016 boog over de aanpak van de wateroverlast in het Land van Heusden en Altena in 2014 en 2015. 

Geen scherpe foto, maar Gerrit Kok (rechts op de foto) is wel herkenbaar achter de tafel tijdens de bijeenkomst in Dussen bij de presentatie van het rapport over de aanpak wateroverlast in Altena

Op zaterdag 15 juli wordt om 13.00 uur een herdenkingsdienst gehouden in de parochiekerk Johannes de Doper, Bergstraat 17 in Wageningen. Na afloop kan afscheid genomen worden in Hof van Wageningen, Lawickse Allee 9 in Wageningen (op loopafstand van de kerk).

Windenergie in de 21e eeuw

De bijeenkomst in de Ontmoeting over windenergie met op de achtergrond korenmolen 'Ken U Zelven'; een mooi voorbeeld van windenergie in de 20e eeuw.

Na de eerste bijeenkomst van Waterschap Rivierenland in Dussen over windenergie met de direct omwonenden, werd vanavond een tweede bijeenkomst gehouden in Werkendam. Het was beduidend minder druk; wel een aantal mensen die ook vorige week al present waren. De avond begon met het reageren op stellingen met vragen of windmolens mooi of lelijk zijn; met of zonder subsidies draaien en meer. Ook werd nog eens de vergelijking gemaakt tussen wind en zonne-energie. Voor de energie van één windmolen moet 8 ha. zonnepanelen worden aangelegd. In de daarop volgende vragenrondes veel vragen die ook in Dussen al aan de orde waren geweest. Maar ook nieuwe feiten zoals een ambtenaar van de gemeente Werkendam die nog andere kansrijke opties voor windenergie in de regio Altena noemde. zoals polder Jannezand, de Noordwaard (buitendijks en beheer door RWS?), Veense steeg en langs de A27 tussen Werkendam en Sleeuwijk bij de RWZI en nieuw te bouwen energiefabriek. Ook deze avond een meer prominente rol voor DEcAB; de energiecorporatie van Altena. Ze heeft wel een aantal voorwaarden om zich in te zetten voor windenergie zoals de omwonenden die direct voordeel moeten hebben van de opbrengsten. Ook moet de omgeving zelf actief aan de slag, zodat ze ook zelf het voordeel kunnen pakken. Heemraad Hennie Roorda sloot de bijeenkomst af; er volgen nog keukentafelgesprekken met omwonenden over eventuele vervolgstappen, daarbij wordt ook DEcAB betrokken. Overigens wel opmerkelijk dat helemaal niemand van de Werkendamse gemeenteraad en/of wethouders de moeite had genomen de avond bij te wonen.

Wadlopen in de Waterlinie

De betonnen schuilplaats ligt in de nevengeul bij Munnikenland

Bij de ontpoldering van Munnikenland zijn geulen gegraven, zodat de Waal kan meestromen. In een van die geulen ligt een betonnen schuilplaats uit de Eerste Wereldoorlog. De schuilplaats mocht wel blijven liggen, maar door het graven van de geulen is de schuilplaats niet meer toegankelijk over het land. Door het lage water lukte het zondag toch de schuilplaats te bereiken. Al was de wandeling naar de schuilplaats meer een soort wadlopen, dan een wandeling door de uiterwaarden. Met een trekpontje of touwbruggetje moet het toch mogelijk zijn de schuilplaats wel toegankelijk te maken? 

Het Bos van Meeuwen

Het graf van Cor de Rond in het Bos van Meeuwen

Leden van Altenatuur waren zaterdag welkom in het Bos van Meeuwen; een vier hectare groot perceel dat door Cor de Ronde werd omgetoverd tot een bos. Al wandelend door het bos moest ik denken aan het bosje van Jan en Jenny van Mersbergen, weliswaar kleiner, maar ook met liefde voor de natuur aangelegd. Ook in het bos van Cor de Ronde proef je de liefde voor de natuur. Dat werd eens te meer duidelijk door de uitleg bij de diverse bomen, struiken en paddenpoel in het gebied.  Want wie dacht dat je een bosperceel gewoon kunt laten groeien, heeft het mis. Het vraagt voortdurend om onderhoud, zo was te lezen op de uitleg tijdens de wandelroute door het bos. Samen met Brabants Landschap werd een plan gemaakt voor het beheer, ook werd een grote paddepoel gegraven. Maar ook werden bomen gekapt om andere struiken en begroeiing een kans te geven. Het bos is populair bij reeën, maar die heb ik zelf niet ontdekt in het bos. 

Insecten die werden gevonden in het bos

Bedankt voor de fijne samenwerking

Afscheid van mijn correspondenten en fotograaf

Na het bedanken van mijn lezers in mijn laatste column voor het Nieuwsblad, heb ik vandaag afscheid genomen van mijn correspondenten. Een krant maken zonder correspondenten is immers onmogelijk. Zo mocht ik al die jaren werken met sportverslaggever Wout Pluijmert, fotograaf Teus Admiraal, Piet van Vugt schreef wekelijks het popnieuws en Martien Vos schreef de rubriek 50 jaar geleden. Met Len Bruining heb ik maar kort samengewerkt, maar ze wist alles van Dussen en de weidevogels. Ronald Veuger uit Hank schreef mooie verhalen over namen op huizen, waarbij vooral de bewoners in het zonnetje werden gezet. Nogmaals dank voor de fijne samenwerking!

Rondje Loevestein en Diefdijklinie

De Stichtse Rijnlanden maakte een route 'rondje Plofsluis'; op de foto te zien op de achtergrond.

De Waterschappen Rivierenland, Stichtse Rijnlanden en Amstel, Gooi en Vecht hebben samen met het Waterliniemuseum in Bunnik vier fietsroutes ontwikkeld. Zonder waterschappen zou er immers geen Waterlinie zijn. Waterschap Rivierenland koos voor de routes 'Rondje Loevestein' (34 kilometer) en de Diefdijklinie (58 km.). Op de route Rondje Loevestein passeren fietsers bezienswaardigheden zoals de Papsluis, waterberging in de polder Oude Doorn, de Vervoornemolen, gemaal aan de Poortweg bij Uitwijk, de vistrap in de Alm bij de Rabobank in Almkerk en meer. Ook in de Diefdijklinie route valt veel te ontdekken. De routes zijn te vinden in  https://routeplanner.fietsersbond.nl/

Slag om Altena

De plannen voor een Middeleeuws evenement bij de Motte in Almkerk krijgen steeds meer vorm. Vandaag werd het plan van aanpak voor de Slag om Altena aangeboden aan de drie bestuurders van de gemeente Aalburg, Werkendam en Woudrichem. Het evenement wordt gehouden op 7 en 8 juli 2018; 625 jaar na de èchte Slag om Altena in de streek.

In 2018 is het 625 geleden dat het beleg van Altena plaatsvond. Erfgoed Altena en Liniepadfestival in samenwerking met entertainmentbureau House of Wax willen die Middeleeuwse tijden laten herleven in het weekend van 7 en 8 juli 2018 met de ‘Slag van Altena’. Op het land aangrenzend aan de oude burcht en de Altena hoeve te Almkerk wordt een middeleeuws kampement opgebouwd. Hier kunnen bezoekers zien hoe de bevolking leefde in de middeleeuwen, van eten en slapen tot dagelijkse bezigheden.

Naast het 625 jubileum is het evenement een springplank naar het fuseren van de drie gemeentes: Woudrichem, Werkendam en Aalburg tot 1 gemeente. De naam van deze gemeente zoals gekozen door alle inwoners zal wederom die van Altena zijn. Zo komen in dit evenement verleden, heden en toekomst samen.

Energietransitie in Altena

Altena energieneutraal in 2030?

Vandaag deden de Unie van Waterschappen, het Interprovinciaal Overleg en de Vereniging Nederlandse gemeenten een oproep aan de Tweede Kamer om te komen tot versnelling van de energietransitie. In 2020 moet 20 procent van onze energie duurzaam worden opgewekt. Het vormt onderdeel van de klimaatafspraken van Parijs. En als we in dit tempo doorgaan, gaan we dat niet halen. Ook niet in het Land van Heusden en Altena. Een jaar geleden nog werd in Altena enthousiast gewerkt aan icoonprojecten. Allemaal met een droom hoe die nieuwe gemeente er straks uit moet zien in 2019. Een van de rode draden in alle icoonprojecten was duurzaamheid. Het verst daarin ging Altenatuur die droomt van een energieneutraal eiland Altena in 2030. Ze maakte zelfs een mooie infographic. Zo heeft Altenatuur berekent dat we met zeven windmolens op het land, twee grote windmolens op zee en 100 ha. zonnepanelen onze eigen energie kunnen opwekken voor huishoudelijk gebruik. Huishoudens moeten dan wel zuiniger omgaan met energie en zonnepanelen op daken laten leggen. Ook hebben we dan auto's nodig die rijden op schone energie.

Onze overheid speelt een belangrijke rol in de energietransitie. Zij moet het goede voorbeeld geven, zo kan ze haar grond beschikbaar stellen voor bv. windmolens of zonneparken.  Als we dan naar de rol van onze gemeenten kijken, dan lopen ze in elk geval zeker niet voorop. De gemeente Werkendam lukt het zelfs niet eens op haar nieuw te bouwen brede scholen zonnepanelen te leggen. Ook andere gemeenten hebben hun eigen vastgoed nog niet allemaal voorzien van zonnepanelen. 

Waterschap Rivierenland heeft zich in elk geval bereid verklaard haar grond beschikbaar te stellen voor duurzame energie. Dit kan zijn voor windmolens of zonneparken. Langs de Bergsche Maas tussen de Loswal en de Peerenboom is plaats voor zo'n vijf windmolens. Windmolens stuiten uiteraard op weerstand van omwonenden. Toch lijkt plaatsing onontkoombaar, want hoe moeten we anders onze energietransitie tot stand brengen?

https://www.uvw.nl/wp-content/uploads/2017/03/Investeringsagenda-voor-Kabinetsformatie-2017-Naar-een-duurzaam-Nederland-2017.pdf

Handtekeningen voor zwemwater de Put aan de Omloop

Stan en Kevin Verhagen uit Uppel overhandigden de handtekeningen aan wethouder Izak Koedoot

Stan en Kevin Verhagen uit Uppel brachten maandag 3 juli een bezoek aan wethouder Izak Koedoot om 264 handtekeningen aan te bieden aan de wethouder. Zij hielden met hun moeder Cindy namens alle ondertekenaars een warm pleidooi voor behoud van de zwemwaterfunctie van de put aan de Omloop in Uppel. Er zit echter blauwalg in het water en reinigen is een behoorlijke investering, terwijl uit eerder onderzoek bleek dat er niet veel gezwommen wordt.

Moet de zwemwaterfunctie van de put aan de Omloop in Uppel blijven of vervallen? Het laatste woord is daarover nog niet gesproken. De Woudrichemse gemeenteraad wil eerst meer kijk hebben op de kosten voor het structureel bestrijden van de blauwalg. Eind september zijn de kosten in beeld en daarna kan de raad een beslissing nemen.

Ondertussen kan er wel gezwommen worden in de put aan de Omloop. Elke twee weken neemt het waterschap monsters van het water, de concentratie blauwalg ligt inmiddels onder de vastgestelde gezondheidsnormen. Mocht dat veranderen dan laat de gemeente dat weten.

Een Waterlinie weekje

Een training storytelling op Fort Nieuwerschans (foto NHW)

Deze week wordt een echt Waterlinie weekje. Zo mocht ik zaterdag met vrijwilligers van de Nieuwe Hollandse Waterlinie een bezoek brengen aan Fort Everdingen. Een groot fort, maar wel een fort waar nog heel veel gerestaureerd moet worden. Vanmiddag was ik te gast op Fort Nieuwerschans nabij de Vecht. Voor een training storytelling van de stichting Liniebreed Ondernemen, samen met collega gidsen Joop en Marjolein. Want hoe vertel je als gids het verhaal van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Als een droge opsomming van jaartallen en krijgstechnieken? Of beeldend met verhalen over mensen? De training krijgt woensdagmiddag een vervolg. Vrijdag ben ik te gast in het Waterliniemuseum voor de lancering van de fietsrouteapp van de Nieuwe Hollandse Waterlinie in samenewerking met de drie waterschappen, waarin de NHW is gelegen. En zaterdagmiddag mag ik als gids een rondleiding geven op Fort Altena. Kortom, de Liniemakelaar duikt deze week echt in de geschiedenis van dit wonderschone Werelderfgoed. 

Windmolens langs de Bergsche Maas?

Windmolens langs de Bergsche Maas bij Waalwijk

Waterschap Rivierenland organiseert op dinsdag 11 juli a.s. in De Ontmoeting in Werkendam een bijeenkomst over de plannen om langs de dijk aan de Bergsche Maas tussen Hank en Dussen windturbines te plaatsen. Het plan staat nog in de kinderschoenen. Belangstellenden zijn van harte welkom vanaf 19.00 uur, de bijeenkomst start om 19.30 uur.

Het waterschap heeft de ambitie om in 2030 energieneutraal te kunnen werken en heeft, net zoals andere overheidsinstanties, de opgave gekregen om te voldoen aan de energie- en klimaatdoelstellingen zoals vastgelegd in het VN Klimaatakkoord van 2015. Hierin staat dat Nederland in 2020 14% hernieuwbare energie moet gebruiken. Hernieuwbare energie is energie afkomstig van natuurlijke bronnen die constant worden aangevuld en het milieu niet schaden. Zoals bijvoorbeeld zonne- en windenergie. In Nederland moeten we nog alle zeilen bijzetten om aan deze doelstelling te kunnen voldoen. 

Het waterschap heeft onderzocht hoe zij kunnen bijdragen aan de realisatie van de klimaatdoelstellingen en overwegen om gronden beschikbaar te stellen voor zonneparken en windturbines. In het Land van Heusden en Altena, langs de dijk bij de Bergsche Maas, is geschikte en beschikbare ruimte gevonden voor het plaatsen van windturbines. De rol van het waterschap beperkt zich tot het beschikbaar stellen van de grond. De uiteindelijke uitwerking zal niet door het waterschap worden gedaan maar door een nog op te zetten lokaal initiatief. De baten en lasten kunnen lokaal worden gedragen waarbij vooral de omgeving bepaalt waarvoor de opbrengsten worden ingezet. De bijeenkomst wordt georganiseerd om te onderzoeken of er belangstelling is voor deze vorm van energiewinning.

Werelderfgoed op Omroep Brabant

Beeld uit de film 'Linie tot Leven'

Vanaf vrijdag 7 juli zendt Omroep Brabant wekelijks de 5-delige serie LINIE TOT LEVEN van de Bredase filmmakers Raoul de Zwart en Bob Entrop uit. De afleveringen worden elke vrijdagavond rond 18.00uur uitgezonden en vervolgens elk uur herhaald. De TV-serie geeft een uniek beeld van het weinig bekende meest zuidelijke deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

 

Aflevering 1: Brabant als Buffer – uitzending vrijdag 7 juli

In tijden van oorlog is Brabant altijd een buffer voor Holland geweest. Brabant was de tijdwinst die op de vijand behaald kon worden. Militair historicus Wim Klinkert en vrijwilliger John Kollen tonen ons hoe de Nieuwe Hollandse Waterlinie 200 jaar hier geleden werd ontworpen maar nooit als verdedigingslinie heeft gewerkt.   

Aflevering 2: Mobilisatie – uitzending vrijdag 14 juli

Na zijn pensionering ging Kees van Maastrigt op onderzoek uit in het land van Heusden en Altena. Hij ontdekte dat in dit gebied tijdens de mobilisatie in de Eerste Wereldoorlog duizenden soldaten bij de plaatselijke bevolking waren ingekwartierd. Hij vond ook tientallen schuilplaatsen en andere militaire objecten die verspreid in het land liggen – overblijfselen van een compleet vergeten linie.

Aflevering 3: Van Defensie naar Recreatie – uitzending vrijdag 21 juli

Tussen Slot Loevestein in het oosten en de Brabantse Biesbosch in het westen ligt een fantastisch recreatiegebied, dat eigenlijk alleen voor fietsers en voetgangers goed toegankelijk is. Steeds meer recreanten ontdekken deze oase van rust. In dit weidse rivierenlandschap liggen forten en vestingstadjes verborgen.

Aflevering 4: Behouden en Benutten - – uitzending vrijdag 28 juli

Brabant telt vier forten die allemaal op een andere manier worden benut. Op welke wijze worden deze forten beheerd en onderhouden? We maken kennis met de forten Steurgat, Bakkerskil, Altena en Giessen. Bij de laatste fort zijn we getuige van een spectaculaire ontgraving en renovatie. 

Aflevering 5: De Natuur - – uitzending vrijdag 4 augustus

Het Liniepad loopt van Slot Loevestein tot aan de Papsluis bij Fort Bakkerskil. Langs het dit fiets- en wandelpad liggen niet alleen forten, maar ook kleine bijzondere natuurgebieden zoals de Groesplaat met zijn wilde paarden en bevers, of de Zevenbansche boezem met spannende bunkers en fraaie windmolens.